Siçuan'da, 2008'de meydana gelen büyük depremin ardından Çin'de deprem teknolojileri üzerine kurulan Zhejiang Earthquake Technology şirketi ile Türkiye'de Kahramanmaraş merkezli depremin hemen ardından kurulan Fago Teknoloji Sismik İzolasyon ve Deprem Yalıtım Sistemleri A.Ş. arasında, sismik izolatör üretimi için iş birliği yapıldı. Bu vesileyle şirketin organizasyon yapısı kurulmuş, nitelikli Türk mühendisler kadroya alınmış, ayrıca ortaklığın Çin tarafından Türkiye'ye 3 inşaat mühendisi ile 1 iş geliştirme uzmanı gelmiştir. Normal şartlar altında ülkemizde; izolatör üretimi, taban izolasyonlu yapı tasarımı mühendislik hizmeti ve izolatör montajının ayrı hizmet veya ürün sağlayıcılar tarafından sunulduğunu söyleyen Fago Teknoloji Sismik İzolasyon ve Deprem Yalıtım Sistemleri A.Ş. Genel Müdürü Banu Aydın, güvenlik açısından bu durumun sağlıklı olmadığını, bu sebeple de hata oluşmaması için bu üç aşamayı bir çatı altında topladıklarını belitti.
“GÜVENLİK VE DEPREM SONRASI SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN MÜHENDİSLİK, İZOLATÖR ÜRETİMİ VE MONTAJ HİZMETİ TEK ÇATI ALTINDA TOPLANDI”
Türkiye'de sismik izolatör üreticisi sayısının artmasına ihtiyaç olduğunu belirten Aydın, “Kuruluş amacımız, insanların kolaylıkla ulaşabileceği güvenli yaşam alanları sağlamaktır. Bunu sağlamak için de topyekûn hizmet vermemiz gerekiyor. Sağlanan faydanın etkinliği için hem mühendislik hizmetini, hem izolatör üretimini, hem de montajını bir arada sunmamız gereklidir. Dolayısıyla biz burada, bir deprem mühendisliği hizmetinden başlayarak bunu aynı zamanda izolatör üretimiyle entegre ederek ve sahada da monte ederek uygulamasını gerçekleştirerek A'dan Z'ye hizmet sunmak üzere kurulduk. Misyonumuz, insanların sürdürülebilir yaşam alanlarına ulaşmaları, depremden sonra evlerinde güvenle yaşamaya devam etmeleridir" açıklamasını yaptı.
“TÜRKİYE'DE HER EVE İZOLATÖR GİRSİN İSTEDİK"
Amaçlarının Türkiye'deki her eve izolatör girmesinin olduğunu vurgulayan Aydın, “Normal pazarda böyle bir hareket olmadığı için biz Türkiye'deki bu pazarın önünü açan şirket olmak istiyoruz. Bu sayede izolatör ne kadar çok kullanılırsa ne kadar çok yapı izolatörlü olursa maliyetler o miktarda da düşecek. Örneğin izolatör yaptırılmak isteniyorsa bir yapının toplam maliyetinin yüzde 5-7'si mertebesinde ek maliyet olacak. Deprem sonrası sürdürülebilirliği sağlamak ve hayatta kalmak için bu gerçekten küçük bir bedeldir" ifadelerini kullandı.
“SÜPERVİZYON HİZMETİ DE VERİLECEK"
Tasarladıkları projenin süpervizyon hizmetini de vereceklerini ifade eden Aydın şunları söyledi:
“İlk etapta başladığımız projeler için Çin'den ürünlerimiz gelecek. Buradaki mühendislik hizmetleriyle Çin'den gelen ürünlerimizi bir araya getireceğiz. Ardından Çorlu'daki fabrikamızı yılın sonuna kadar devreye alacağız. Üretim bandımızdan ilk ürünlerin 2023 yılının sonuna kadar çıktığının haberini sizlere verebileceğiz."
FABRİKADA FARKLI TİP İZOLATÖRLER ÜRETİLECEK
Birkaç farklı izolatör tipi olduğuna değinen Aydın şu şekilde konuştu:
“İlk etapta üreteceğimiz izolatör LRB dediğimiz, 'kurşun çekirdekli kauçuk izolatör'. Bunun dışında normal tip ve yüksek sönümlü kauçuk izolatörlerimiz de olacak. Metal izolatör ve ayrıca yapılarda ilave sönüm gerektiren damper üretimi de yapacağız. Dolayısıyla bütün bu çözümler bir arada şu faydayı sağlayacak; Biz deprem enerjisini yapımızın sadece taban seviyesinde hissediyor olacağız. İzolatörler sayesinde yukarıya sirayet etmeyecek. Yapının altı ve üstü ayrı şekilde hareket edebilecek. Böylece herkes yaşadığı, çalıştığı alanlarda, endüstriyel tesislerde depremden hemen sonra binayı kullanım seviyesine ulaşabilecek. Deprem sonrası sürdürülebilirlik önemlidir. Yönetmeliğimize göre, normal yapılar deprem anında 'can güvenliği performans seviyesine' göre tasarlanıyor. Eğer biz depremden sonra kesintisiz kullanımı yaşamak istiyorsak izolatör kullanmamız lazım. Dolayısıyla herkesin ulaşabileceği izolatörler için bu çalışmalara başladık ve şirketimizi kurduk."
“BİNALARDAKİ İZOLATÖRLERİN RUTİN VE YILLIK KONTROLLERİ YAPILACAK.
İzolatörlü yapılara satış sonrası hizmetler de sunacaklarını belirten Aydın, “Deprem sonrası ürünlerin tek tek denetimden geçmesi gerekir. Rutin, yıllık kontroller gerekir. Firmamız tarafından izolatörlerimizin rutin kontrolleri yapılacak. Fakat ürünler uzun ömürlü, büyük bir depremi yaşayacak kadar uzun ömürlü olarak tasarlanıyor. 7 katlı bir yapı için bir pilot projelerimiz üzerinde çalışırken 50 civarında izolatör kullanılacağını biliyoruz. Bir katlı evde bile izolatör kullanılmalıdır. Çünkü herkesin kendini güvende hissetmeye ihtiyacı var" dedi.
“MEVCUT BİNALARDA KULLANILACAKSA TAŞINMAYA GEREK KALMAYABİLİR"
Mevcut olan binalarda da izolatör sisteminin kullanılabildiğini söyleyen Aydın son olarak “Biz mevcut binaların da deprem sonrası sürdürülebilirliğini sağlamak için izolatör monte edebiliyoruz. Ancak öncelikle binanın performansına bakmalıyız. Kolonların durumu ve binanın yaşı, yılı, temel durumları önemlidir. Güçlendirme yapıldıktan sonra da binaya izolatör yerleştirilebilir. Bu süreçte vatandaşların taşınması da gerekmeyebilir" şeklinde konuştu.
CHEN YE: TÜRKİYE'DEKİ İNSANLARIN DA HAYATININ ÇOK ÖNEMLİ
Çin’den Türkiye’ye gelen iş geliştirme uzmanı Chen Ye ise “2008 Siçuan depreminin ardından Çin’de yaşadığımız felaketleri, Türkiye'deki depremden sonra da yaşanmaması için Türkiye'ye adım attık. Biliyorsunuz ki Çin, teknoloji konusunda dünyada lider durumunda rol alıyor. Çin'de hastaneler, havaalanları haricindeki diğer bütün yapılarda da izolasyon sistemleri mevcut. En önemli olan insanın hayatı, değeridir. Dolayısıyla Türkiye'deki insanların da hayatının çok önemli olduğunu düşünerek burada kendimizi geliştirmeyi ve Türk halkına bunu göstermeyi planlıyoruz” açıklamasını yaptı.
“ÇİN DEPREM YÖNETMELİĞİ VE TÜRK DEPREM YÖNETMELİĞİ ARASINDAKİ KIYASLAMALARI YAPIYORUZ”
Chen Ye sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Şirketimiz güvenli binalar inşa etmek, insanların daha iyi bir yaşam sağlamak amacıyla kuruldu. Mühendis ekibimiz sağlam ve güvenli bir yaşam sunma gayesiyle Türkiye'ye gelip yardımcı olmak istedi. Türkiye bildiğimiz gibi bir deprem bölgesi. Dolayısıyla burada çok güzel şeyler başaracağımızdan eminiz. Şu anda Çin Deprem Yönetmeliği ve Türk Deprem Yönetmeliği arasındaki kıyaslamalara göre elimizdeki verilerle ve kullandığımız ürünlerle teknik olarak elimizden gelen bütün desteği sağlayacağız.”