Sümela'da gün yüzüne çıkan saklı mekanlara akın

Türkiye'nin önemli tarihi, turistik ve inanç mekanlarından, yerli ve yabancı binlerce turistin ziyaret ettiÄŸi, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan, Trabzon'un Maçka ilçesi KaradaÄŸ eteklerindeki Sümela Manastırı'nda; 2016 yılının Åžubat ayında restorasyon, çevre düzenlemesi, kayalıkların jeolojik ve jeoteknik bakımdan araÅŸtırılması ve güçlendirilmesi projesi baÅŸlatıldı. Kaya düÅŸme riskine karşı yamaçtaki riskli parça ve bloklar düÅŸürülerek ıslah çalışması yapıldı. Endüstriyel daÄŸcılar, taÅŸ düÅŸmelerine karşı yamaçları çelik aÄŸlarla örüp, güçlendirdi. Manastır bu süreçte 3 kez sınırlı zaman diliminde kısmen ziyarete açıldı.

KAYA DÜÅžME TEHLÄ°KESÄ°NE KARÅžI ÖNLEM

1 Kasım 2021'de 4'üncü kez ziyarete kapatılan manastır giriÅŸinde tehlike oluÅŸturan 360 tonluk kaya kütlesi, çelik aÄŸ ile bohçalama yöntemiyle yerine sabitlendi ancak kaya blokunda süren risk nedeniyle yeni bir tedbirin alınması kararlaÅŸtırıldı. Bunun üzerine manastırın giriÅŸ kapısının üzerinde yer alan kaya bloku, 16 metrelik çelik kazıklarla yamaca sabitlendi. Manastır'da ince restorasyon kapsamında sızan yüzey suları nedeniyle tahrip olan fresklerde onarıldı. 14 restoratör ve kimyagerden oluÅŸan grup iÄŸneyle kuyu kazar gibi analiz yaparak, su yollarını deÄŸiÅŸtirip freskleri onardı. Restorasyon, çevre düzenlemesi, kayalıkların jeolojik ve jeoteknik bakımdan araÅŸtırılması ve güçlendirilmesi projesi tamamlanan manastırın kapıları, 6 yıl sonra tüm alanları ile 1 Mayıs’ta ziyaretçilere açıldı.

SAKLI ALANLAR GÜN YÜZÜNE ÇIKTI

Manastırdaki restorasyon sırasında saklı mekanlar da gün yüzüne çıkarıldı. Ana Kaya Kilisesi’nin sağında yer alan 10 ÅŸapel, çan kulesi, misafirhane, keÅŸiÅŸ ve öÄŸrenci odaları, mahzen ve benzeri yapılar manastır tarihinde ilk kez tüm alanlarıyla ziyarete açılmış oldu. Restorasyon sırasında keÅŸfedilen gizli ÅŸapele ise ulaÅŸma çalışmaları sürüyor. Patika yolla ulaşılacak ÅŸapel, restorasyonun ardından ziyarete açılacak. Demirören Haber Ajansı (DHA) tarafından görüntülenen saklı mekanlarda yerli-yabancı ziyaretçiler ağırlanıyor.

ÅžAÄ°R TÜRKÜLERLE KARÅžILIYOR

Manastıra gelenler araçlarını otoparka bıraktıktan sonra toplu taşıma araçları ile tarihi mekanın giriÅŸine taşınıyor. Burada kemençe çalan yöre ÅŸairi tarafından türkülerle karşılanan ziyaretçiler, zemini ahÅŸap kaplı patika yol ve merdivenleri tırmanarak manastıra ulaşıyor. Manastıra girenler dolaÅŸtıkları alanlarda hem görevliler hem de kurulan ekranlar aracılığı ile tarihi yapı hakkında bilgilendiriliyor.

‘TARÄ°HÄ° DOKU KORUNMUÅž’

Manastırı ziyarete gelen Gamze Pelin Atalay, “Çok eski halini de hatırlıyorum. 10 önce de gelmiÅŸtim buraya. O günden bu zamana kadar bakıldığında çok deÄŸiÅŸiklik olmuÅŸ. Yeni odalar ziyaretçilere açılmış. Eskiden daha dar bir alan içerisinde gezimizi sonlandırıyorduk. GezebildiÄŸimiz alan nereden baksanız eskiye nazaran 5 katına çıktı. Tarihi doku da korunmuÅŸ" dedi.

Ä°stanbul’dan manastırı görmeye gelen Kani Çolak da “Ben en son 8 yıl önce manastıra gelmiÅŸtim. Çok güzel deÄŸiÅŸiklikler olmuÅŸ. Çok güzel bir atmosferi var buranın. Çok daha güvenli bir hale getirilip çok daha geniÅŸ alanı ziyaret etme fırsatı sunmuÅŸlar" diye konuÅŸtu.

Alican Demir ise “Gezmek için çok alanımız açıldı. Fresklerin üzeri kapalıydı. Åžimdi onları da açtılar. Freskleri görme fırsatımız oldu" dedi.

SÜMELA MANASTIRI

Yaklaşık 300 metre yükseklikteki ormanda kayaların oyulmasıyla yapılan Sümela Manastırı, halk arasında 'Meryem Ana' adıyla da biliniyor. Hakkında çeÅŸitli rivayetler de bulunan ve kuruluÅŸu bilimsel verilere göre, 13'üncü yüzyıla uzanan tarihi manastırda, hizmet birimleri, misafirhane, mutfak ve ayazmanın dışında toplam 72 oda bulunuyor. 2010'da binlerce kiÅŸinin katılımıyla düzenlenen ayini, Fener Rum PatriÄŸi Bartholomeos yönetti.