Prof. Dr. Kaya: Bitkileri besin maddesi vereceÄŸiz diye zehirliyoruz

Türkiye'nin tahıl ambarı Trakya'da, yaÅŸanan kuraklığın ardından son yağışlarla birlikte boy vermeye baÅŸladı. Edirne'de bazı tarlalarda kök hastalığı görülmeye baÅŸlandı.  Edirne Ziraat Odası BaÅŸkanlığı, özelikle buÄŸdayda görülen kök hastalığına karşı dikkatli olmaları konusunda çiftçileri uyardı. Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm BaÅŸkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, üreticinin vakit kaybetmeden bitkide hastalığa karşı ilaçlama yapması gerektiÄŸini belirterek, ÅŸunları söyledi:

"Kış kurak geçti, buÄŸdaylarımız sapa kalkmadı, kalkınmadı. Åžu anki görünüm de gayet güzel. En azından mart ayı yağışları can simidi gibi yetiÅŸti. Åžu anda çiftçiler gübreleri attı. Ä°kinci gübreleri de verdiler. Bu anlamda buÄŸdaylar gayet güzel duruyor. Ama ÅŸu anki zaman, özellikle hastalıkları kontrol etme zamanı. Åžu an özellikle kök ilaçlarını atma zamanı. Çiftçilerimiz öncelikle tarlalarına iyi baksınlar. Bir de çeÅŸitler önemli çünkü bu sene yağışlar yetersiz geldiÄŸi için bazen hastalıklarda görülmeler çok fazla olmayabilir ama ne olur ne olmaz. Çünkü nisan ayına girmemizle birlikte bölgemizde meteoroloji verilerine göre bir hafta yağışlı gösteriyor. Bu tür yağışlar olması kök ve pas gibi hastalıklara sebep olabilir. Topraktaki suyun yukarı gitmesini saÄŸlayan kökler vasıtasıyla topraktaki suyu alıyor. Onları yapraklara veriyor. Yapraklar bizim bitkilerimizi güneÅŸ panelleri, fotosentez yaptıkları yerler. Bitki borularını hiçbir zaman patlatmadan gitmesi lazım. Üreticilerimiz kök ilaçlarını mutlaka tarlalarını kontrol ederek ve çeÅŸitlerine de baÄŸlı olarak atsınlar." 

'ONLARI ZEHÄ°RLÄ°YORUZ'

Üreticilerin bitkilere besin maddesi verirken yanlış ilaçlama yapmamaları konusunda dikkatli olmalarını isteyen Prof. Dr. Kaya "Burada dikkat edecekleri birkaç husus var. Çiftçilerimiz bazı yaprak gübrelerini, bazı yulaf ilacı veya yabancı ot ilaçlarını karıştırıyorlar. Aldıkları zirai ilaç bayilerine, tarım il ve ilçe müdürlüklerine hangi ilacın hangisiyle karıştığını iyi kontrol etsinler. Çünkü bazı yaprak gübrelerinin içinde bulunduÄŸu besin maddeleri, ilaçlarla beraber uygulandığında toksik etki yapabiliyor. Bitkilerin yapraklarında yanma ve benzeri ÅŸeyler yapabiliyor. Bir taraftan bitkilere besin maddesi vereceÄŸiz, diye aynı zamanda onları zehirliyoruz. Ä°kisi beraber olumsuz etkiler yaratıyor. Bu yüzden yaprak gübrelerinin ve yulaf ilaçlarının hangisinin karışıp karışmadığını öÄŸrensinler, ona göre atsınlar. Mantari hastalıklar, yağış, nem ve sıcaklığın olduÄŸu zamanlarda daha çok çoÄŸalırlar. Havalar sıcak gidiyor ve yağışlarla beraber olunca doÄŸal olarak kök hastalıkları ortaya çıkabilir. ÇeÅŸitleri dayanıksız ya da çok dayanıklı deÄŸilse kök ilaçlarını da tam bu zamanda uygulama zamanı" diye konuÅŸtu. 

'YAÄžIÅžLAR Ä°LAÇ GÄ°BÄ° GELDÄ°'

Prof. Dr. Yalçın Kaya, son günlerde bölgede etkili olan yağışın buÄŸdaya ilaç gibi geldiÄŸini belirterek, "Åžu an rakam vermek için çok erken ama geçen seneye baktığımızda 1 dekarda 500, 600, 700 kiloları yakaladık. Bu sene de inÅŸallah bu yağışlar gerekli etkiyi gösterir. Sadece bu da önemli deÄŸil. Ardından baÅŸaklanma dönemi, süt olum dönemindeki sıcaklıklar da önemli. Dane iriliÄŸi, danedeki kalite o zaman belirleniyor. O zaman bulutlu hava lazım. Aynı zamanda çok serin bir hava lazım. GüneÅŸ mutlaka lazım ama aşırı sıcaklar olmasın, o dönemde daneyi kurutmasın. Ä°nÅŸallah bu kritik periyotta da istediÄŸimiz olur ve ülkemizde iyi bir verim elde ederiz. Çünkü bu sene gerçekten fiyatlar anlamında çiftçiler çok kötü durumda kaldılar. Çok aÅŸağılara düÅŸtü, istedikleri beklentiyi karşılayamadılar. Ä°nÅŸallah verim anlamında emeklerinin karşılığını alırlar. Bu yağışlar buÄŸday için kritik bir zamandaydı. Bu yağışlar ilaç gibi geldi ve bu dönemi atlattığımızı düÅŸünüyorum" dedi.

'KÖK HASTALIÄžINA KARÅžI Ä°LAÇ ATTIK, YETERSÄ°Z GELÄ°RSE YÄ°NE ATARIZ'

Edirne Kemalköy'de buÄŸday üreticiliÄŸi yapan Hamdi Tülbent, kök hastalığına karşı tarlasını ilaçladığını söyledi. Tülbent, "Åžu an için tarlamızda ekili olan buÄŸday görünüÅŸte iyi ama geçen gün ziraatçılar geldi köyümüze ve 'kök hastalığı var' dediler ama ben tarlama bakmadım. Bu hastalığın önlemi ilaç, baÅŸka yok. Tarlamıza ilaç attık ama yetersiz gelirse yine atacağız. Bu sene yağışlar az ama öz. Ä°yi oldu yani. Selli yaÄŸmur yaÄŸmadı; çisentili yaÄŸdı, tam bereketli yaÄŸdı. Bundan sonra ne olur bilemem. Åžu an için memnunuz" diye konuÅŸtu.

Aynı köyde çiftçilik yapan Nurettin Çakır da "Åžu anda durumlar iyi, yaÄŸmurlar da iyi geldi. Åžu anda görünürde hastalık yok. Kök boÄŸaz ilaçlarını attım. Arpada biraz yaprak hastalığı vardı. Ona da pas ilacı attık. O da düzeldi. Bize 1 ay sonra yaÄŸmur düÅŸerse bereket açısından daha iyi olur. Bitki baÅŸak dönemine girdiÄŸinde o zaman ne kadar verim alacağımız da belli olacak. Verim için baÅŸak döneminde de havaların serin gitmesi lazım" diye konuÅŸtu.