Prof. Dr. Doğan Yaşar: Barajlar için tehlike çanları çalıyor

İzmir'in su ihtiyacı Tahtalı, Balçova, Ürkmez, Güzelhisar, Gördes ve Alaçatı Kutlu Aktaş barajlarından ve yer altı kaynaklarından karşılanıyor. Ancak bu yıl havanın soğuk geçmesi nedeniyle yeterli yağış olmadı ve kuraklık yaşandı. Bu nedenle barajlardaki su oranlarında düşüş gözlendi. Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü verilerine göre, özellikle İzmir'in ana içme suyu kaynağı olan ve kentin yüzde 44'lük su ihtiyacının karşılandığı Tahtalı Barajı'nda geçen yıl yüzde 49,80 olan su seviyesi, yüzde 40,65'e düştü. Tahtalı'daki su oranı, 18 Kasım Cuma günü 41,43 iken, aynı gün yağan sağanağa rağmen barajdaki doluluk oranının düşmesi dikkat çekti. Balçova Barajı'nın geçen yıl yüzde 27,33 olan su seviyesi ise 21,88'e düştü. Bu nedenle barajdan su alımı 1 Eylül Perşembe gününden itibaren durduruldu. Ürkmez Barajı'ndaki doluluk geçen yıl 38,63 iken, bu sene 35,38; Güzelhisar Barajı'nda geçen yıl 63,48 olan doluluk ise bu sene 62,92 oldu. Buna karşın küçük kapasiteli barajlardan Gördes'te geçen yıl 1,49 olan doluluk bu sene 3,99'a; Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı'nda ise 35,94 olan doluluk 46,04'e çıktı.

'EN ÇOK EGE'DEKİ BARAJLARDA DÜŞÜŞ VAR'

DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi. İklim Bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, mevcut yağışların kuraklık nedeniyle etkili olmadığını belirterek, Batı Anadolu'daki birçok kentte barajların su seviyelerinin düşük olduğunu kaydetti. Yaşar, "Tüm dünyada büyük bir kuraklık var. Anadolu da aynı durumu yaşıyor ancak en büyük kuraklık, Batı Anadolu'da yani Ege'de. İzmir'in Tahtalı Barajı'ndaki doluluk yüzde 40'lara düştü. Demirköprü ise Manisa'nın ana barajıdır. Kotu eksi 1,9'a düştü. Aydın'da Kemer Barajı yüzde 3,4'e kadar indi. Denizli'nin tarımsal ve enerji sağlayan önemli barajı Adıgüzel ise su seviyesi yüzde 10'lara geriledi. Tüm barajlar maalesef bu durumda. Tehlike çanları çalıyor. Ankara'da doluluk yüzde 21'lere, İstanbul yüzde 35'lere kadar düştü" diye konuştu.     

'BU KURAKLIK ÇOK CİDDİ'

Yağmurların yağmasına rağmen etkili olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, "Bu barajların tamamen dolması için 3-4 yıl geçmesi gerek. Örneğin; Tahtalı Barajı'ndan biz günlük 280 bin metreküp su kullanıyoruz. Yağmur en fazla 40 ile 50 bin metreküplük doluluk yaratıyor. Geçen cuma günü İzmir'de metrekareye 15 kilogram yağdı. Tahtalı Barajı'nda, yağıştan önce doluluk yüzde 41,43 iken yağmura rağmen bugün doluluk oranı yüzde 40,65'e düştü. Yağmur yağınca barajlardaki doluluğun hemen yükselmesi beklenmesin. Bu kuraklık çok ciddi. Bu nedenle barajlardaki sular, kapalı ortamlardan tarlalara getirilmeli. Şehirlerde kanalizasyonda yağmur suları ayrılıp doğrudan barajlara kazandırılmalı. Yer altı barajları yapılmalı. Biz hala vahşi sulamayla barajların suyunu boşaltıyoruz. Bu nedenle barajlardaki suları daha planlı kullanmalıyız. Devletin yer altı sularıyla barajları kontrol altına almalı. Kurak olan yerlere, kuraklıkta yetişen bitkiler dikilmeli. Sulak olan yerlerde, su ihtiyacı olan bitkiler yetiştirilmeli. Barajlarımız tamamen dolu dahi olsa dikkatli kullanmalıyız" dedi.