Özel eğitim öğretmeninden, özel çocuklar için afette 'akıllı tahliye' sistemi

Eskişehir Ticaret Borsası İlkokulu'nda özel yetenekli çocuklara öğretmenlik yapan ve Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü Üstün Zekalılar Öğretmenliği Bölümü’nde yüksek lisans eğitimine devam eden Osman Sıtkı Mert; deprem öncesinde, anında ve sonrasında özel gereksinimli çocukların bulundukları mekandan tahliyeleri konusunda otonom destek sağlayacak elektronik bileklik geliştirdi. Mert, 'Akıllı Tahliye Doğrulama Sistemi' (Tadosis) isimli bileklik için Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan patent aldı. Tadosis, özel gereksinimli çocukların herhangi bir yardım olmaksızın alanı güvenli bir şekilde terk etmelerini ve sığınma alanlarını tespit edebilmelerini sağlıyor. Tahliye planı üzerindeki sensörler sayesinde çocuğun net konumunun belirlenmesini sağlayan elektronik bileklik; öğretmen veya okul müdürü tarafından afet anında panik butonuna basılması ile çalışabiliyor. Bileklik, bluetooth sinyalini algılayarak sesli talimatlarla kullanıcıyı yönlendirip, üzerindeki kamera ile kullanıcıyı anlık olarak görüntüleyebiliyor. Kullanıcının konum bilgisi, sağlık durumu ve fotoğrafı daha önceden belirlenen 3 güvenli kişiye gönderiliyor. Kullanıcı, son kontrol noktasındaki güvenli alana ulaşana dek elektronik bileklik ile yönlendiriliyor.

'İNTERNETSİZ ÇALIŞIYOR'

Deprem ülkesinde yaşadıklarını söyleyen Osman Sıtkı Mert, "Toplum yararına ve insanlık yararına bir proje geliştirmek istiyorduk. Öğrencilerimizle birlikte literatür araştırması yaparken hem Türkiye’de hem de dünyada özel gereksinimli bireyler için deprem anında tahliyelerini sağlayabilecek bir sistem olmadığını ve bu çocuklar için sınırlı sayıda kaynak olduğunu fark ettik. Bu problemden yola çıkarak, bir tahliye doğrulama sistemi geliştirdik. Bileklik pille çalışıyor. Afet anında internet altyapısı, telefon her şey gidiyor. Biz kesinlikle internet ve telefon altyapısını kullanmıyoruz. Tamamen bluetoothla çalıştığı için afet anında bu sistemin çalışmama gibi bir durumu söz konusu değil" dedi.

'SERİ ÜRETİM YAPILABİLİR'

Tadosis isimli elektronik bileklikle Uluslararası Sivas Robot Yarışması’nda 'Akıllı Teknolojiler' kategorisinde 1'incilik kazandıklarını ve 2022 TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali kapsamında Samsun’da düzenlenen Engelsiz Yaşam Teknolojileri Yarışmasında finalist olduklarını ifade eden Mert, "Özel gereksinimli bireylerin deprem ve afetlerden diğer insanlara göre dört kat daha fazla etkilendiğini gördük. Ürünün tasarım patentini aldık. Maliyeti çok düşük ve bu altyapı; özel eğitim kurumlarına, bankalara, hastanelere de kurulabilir. Projenin 3 bin lira gibi bir maliyeti vardı. Türk Patent Enstitüsü’nden patenti aldığımıza dair resmi yazıyı aldık. Bundan sonraki süreçte artık girişimci olarak hazır bekliyoruz. Herhangi bir teklif gelirse seri üretim yapılabilir, destek sağlanırsa bunu yaygınlaştırabiliriz diye düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

Özel eğitime muhtaç olan çocukların yaşadıkları en büyük problemlerden birinin sosyal problemler olduğunu söyleyen Mert, okullarda özel gereksinimli çocukların akranlarıyla birlikte daha çok vakit geçirebilecekleri sosyal sorumluluk projeleri yapılabileceğini ve onlar için daha çok girişimcilik faaliyeti hayata geçirilebileceğini kaydetti.