Gaziantep'in mis kokulu müzesi

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından 15 Eylül 2022'de açılan Rayiha Baharat Müzesi'nde, baharat kokuları yükseliyor. Müzede nesli tükenmiş olan 'Silfiyum' ile Osmanlı mutfağında sıkça kullanılan 'Safran' ve 'Darülfülfül'ün de yer aldığı 150 çeşit baharat sergileniyor. Dünyadaki baharatlar ve tarihlerine dair bilgilerin yer aldığı müzeyi dolaşanlar, baharatların bitkilerinin yanı sıra yemeklerde kullanılan halini de görme ve tatma fırsatı buluyor. Ayrıca müzede kurulan mekanizmayla ziyaretçiler, merak ettikleri baharatların kokularını alırken, yetiştiği ülkeler ve iklim şartlarının yanı sıra kullanıldığı yemeklerle ilgili bilgi sahibi de oluyor. Sergilenen baharatlarla ilgili yapılan akademik çalışmalarda ise baharatın DNA'sına ulaşılıyor, deneyin ardından kalan posalar geri dönüştürülüyor.

'YILLARIN BİRİKİMİ BÖYLE BİR MÜZEYE DÖNÜŞTÜ'

Müzenin işleticisi konumundaki Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nin kuruluşu olan GaziBel Yönetim Kurulu Başkanı Fikret Murat Tural, Gaziantep'in gastronomi şehri olduğunu ifade ederek, Rayiha Baharat Müzesi'nde dönemsel olarak sergilenen baharatları insanlara göstermenin yanı sıra tarihi geçmişi, kullanıldığı yemekler ve yapılan akademik çalışmaların da anlatılmasını amaçladıklarını belirtti. Gaziantep'in tarihi İpek ve Baharat yolu üzerinde oluşundan dolayı, birçok baharatın yemeklerde kullanıldığını anlatan Tural, "Şu anda müzemizde 150 çeşit baharat sergiliyoruz. Biz sadece baharatın sergisini de yapmıyoruz aslında. Bizim burada yapmak istediğimiz olay, baharatı insanlara tanıtmak. Baharatı hem sergileyip, özelliklerini ve içerisinde hangi vitaminlerin olduğunu bilmektir. İnsanlara bunu anlatırken, o baharatın hangi yemeklerde kullanıldığını anlatıyoruz. 3 katlı müzemizin en üst katında baharatlarla yapılan yemeklerin tadımını yaptırıyoruz. Gaziantep'in Baharat Yolu ve İpek Yolu üzerinde olması ve uzun yıllar baharat ticaretini devam ettirmesinden esinlenerek, müzeyi yaptık. Yine yapılış amaçlarından birisi de yıllar boyunca Gaziantep üzerinden yapılan baharat ticaretinin kentin yemeklerini, kültürünü nasıl etkilediği ve bu ticaretin şehre getirmiş olduğu katkılardan yola çıkılması böyle bir müzenin oluşmasına neden oldu'' diye konuştu.

'DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK'

Tural, Rayiha Baharat Müzesi'ne ziyaretçilerin yoğun ilgi gösterdiğini ifade etti. İlk çağlardan itibaren tüm insanların baharata ilgisi olduğunu anlatan Tural, müzede nesli tükenen, geçmişte çok kullanılan ancak günümüzde bulunmayan baharat ve bitkilerin de sergilendiğini aktararak, şunları söyledi:

''Bu müzemiz yaşayan bir müze. Dünyada fazla örneği yok. Bir iki örneği var ama bu şekilde yaşayan bir müze değil. Sadece sergi salonları gibi yapılmış müzeler var. İlk çağlardan itibaren tüm insanların baharata bir ilgisi vardır. Tıp alanında kullanılmış, şifacılar şifa aracı olarak kullanmışlar. Annelerimiz yemeklerde kullanırken, dönemin krallarına ve hükümdarlarına hediye olarak gönderilmiş. Baharat, yaşamın her alanında var. Burada sergilenen baharatlarla ilgili aynı zamanda akademik çalışmalar da yapılıyor. Bu akademik çalışmalar sonucunda baharatın DNA'sına ulaşılıyor. Deneylerin sonunda kalan posaları da geri dönüşümle değerlendiriyoruz."