Rumlar tarafından kurulduğu düşünülen 'Santa', Osmanlı belgelerinde ortaya çıktıGümüşhane'nin Dumanlı köyü sınırında, Rumlar tarafından 17'nci yüzyılda 'madenci köyü' olarak kurulduğu düşünülen, 'arkeolojik doğal sit' ve 'kesin korunacak hassas alan' ilan edilen Santa'nın ilk izlerine, Osmanlı Devleti dönemine ait 1554 ve 1583 tarihli 'tapu tahrir' defterlerinde rastlandı. Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde (KTÜ) doktora tezi araştırması yapan Dr. Yücel Dursun, "Santalılar Antik Çağ'dan beri kimsenin karışmadığı, bilmediği, müdahale etmediği, kendi başına oluşmuş 7 mahalleli bir Rum yerleşimi olarak düşünülüyordu. Oysa ilk başta mezra, daha sonra mütevazi bir köy, madenci köyü değil; 'Derbentçi' köyü ve Osmanlı yönetiminin desteğini arkasında hissetmiş bir köy olarak tarih sahnesine 1500'lü yıllarda çıkıyor" dedi.
New discovery in Santa Claus Church: His grave and where he stood were foundAntalya Cultural Heritage Preservation Regional Board determined that the upper opening of the dome, which is thought to have been left unfinished in the church of St. Nicholas (Santa Claus), is the same as the architecture of the Church of the Holy Sepulcher, where Jesus Christ was crucified and ascended to the sky. Chairman of the Board Prof. Dr. Osman Eravşar explaining that this is the most important discovery and finding regarding the exact location of his tomb, said that the fresco of Jesus was revealed on the ground where Nikolaos set foot.