Hukukta yapay zekâya yer açılıyor
İSTANBUL, (DHA) - Yeditepe Üniversitesi ve Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakülteleri ile Yeditepe Üniversitesi Bilişim ve Yapay Zekâ Merkezi iş birliğinde iki gün süren ‘Yapay Zekâ ve Hukuk Sempozyumu’ düzenlendi.
Gelişen teknoloji ile her alana etki eden yapay zekânın, insan hakları ve farklı hukuk disiplinleri ile etkileşimini değerlendirmek amacıyla düzenlenen ‘Yapay Zekâ ve Hukuk Sempozyumu’nun son günü Yeditepe Üniversitesi’nde gerçekleşti. Farklı hukuk disiplinlerinden alanında uzman kişilerin katılımıyla düzenlenen programa Yeditepe Üniversitesi Bilişim ve Yapay Zekâ Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Erdem Büyüksağiş, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Sultan Tahmazoğlu Üzeltürk, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Hakan Üzeltürk, Zürih Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Rolf Weber ve Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Eylem Aksoy ile akademisyenler, uygulamacılar ve çok sayıda öğrenci katıldı.
Sempozyumda, ‘Yapay Zekânın Vergi Hukukuyla Etkileşimi’, ‘Yapay Zekânın Ürettiği Tasarımlarda Hukuki Sorumluluk’, ‘İşe Alımda Yapay Zekâ ve Ayrımcılık’, ‘Uluslararası Düzenlemeler Işığında Yapay Zekâ ve Regülasyon’, ‘Metin ve Veri Madenciliğinin Telif Hukuku Yansımaları’, ‘Hukukçu Gibi Düşünmek vs Makine Gibi Düşünmek’, ‘Temel Haklar Perspektifinden Yüz Tanıma Teknolojileri’, ‘AB Hukuku ve Uluslararası Hukuk Düzenlemeleri çerçevesinde Yapay Zekâ ve Dijital Teknolojiye İlişkin Bir Değerlendirme’, ‘Yapay Zekâ İşletenin Hukuki Sorumluluğu’, ‘Otonom Silah Sistemlerinin Uluslararası Hukuki Sorumluluğu’, ‘Rekabet Hukuku Bağlamında Algoritmalar’, ‘Türk Fikri Mülkiyet Hukuku Çerçevesinde Yapay Zekâ Ürünleri’, ‘Medeni Usul Hukukunda Yapay Zekâ’, ‘Ceza Hukukunda Algoritma Kullanımı: Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Örneği’ konuları işlendi.
“HUKUKUN YENİ ALANLARINDA ÜNİVERSİTELERİN İŞ BİRLİĞİ YAPMASI ÇOK ÖNEMLİ”
Hukukun yeni alanlarında üniversitelerin birlikte iş birliği yapmasının çok önemli olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Sultan Tahmazoğlu Üzeltürk, “Yapay zekâ ve bilişim hukuku çok geniş kapsamlı bir alan olduğu için Yeditepe Üniversitesi ve Galatasaray Üniversitesi hukuk fakülteleri ile Bilişim ve Yapay Zekâ Merkezimizin iş birliğinde iki gün süren, uluslararası ayakları da olan organizasyonu gerçekleştirdik. Bilişim hukuku ve yapay zekâ zaten Yeditepe Üniversitesi ve üniversitemizin hukuk fakültesinin oldukça değer verdiği bir alandır” dedi.
“GELECEĞİN HUKUKÇULARI KENDİLERİNİ DAHA DONANIMLI BİR HALE GETİRSİNLER İSTİYORUZ”
Sultan Tahmazoğlu Üzeltürk, sempozyumun amacını ise şöyle değerlendirdi:
“Buradaki amacımız yapay zekânın insan hakları ve farklı hukuk disiplinleri ile etkileşimini değerlendirmek. Bu alan anayasa hukukundan başlayarak bireyin hak ve hürriyetleri noktasında kendisini gösteren bir alan olarak birçok önemli ayrıntıyı bünyesinde barındırıyor. Sorumluluğun belirlenmesi açısından farklı hukuk alanlarına da sirayet ediyor. Nihayetinde, yapay zekâ veya bilişim hukuku teknolojileri ister devletin ister özel sektörün elinde olsun çok büyük bir güç ve bunun hukuk ile sınırlandırılması gerekiyor. Bunların farklı hukuk disiplinlerinde kendilerini gösterdiğini söyleyebiliriz. İşte yukarıda bahsi geçen durumları bir arada değerlendirip, tartışmaya açmaya çalışıyoruz. Yapay zekâ ve bilişim hukuku yeni bir alan olduğu için geleceğin hukukçularının bu alanda kendilerini daha donanımlı bir hale getirmelerini istiyoruz.”
“‘YAPAY ZEKÂ TOPLUMA NASIL FAYDA SAĞLAR?’ GİBİ KONULARI ELE ALACAĞIZ”
Yeditepe Üniversitesi Bilişim ve Yapay Zekâ Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Erdem Büyüksağiş ise yapay zekâ ve hukuk kavramlarının birbirleriyle oldukça bağlantılı olduğunu belirterek, “Yapay zekânın davranışlarımızı nasıl etkilediği ve bu etkileşimde vatandaşların ne gibi hukuki problemlere maruz kaldığı araştırılmaya muhtaç bir konu. Temel hak ve özgürlükler yapay zekâ kullanımıyla birlikte ne derece etkileniyor gibi soruların cevaplarını ortaya koymak lazım. Özellikle büyük bir problem olan ayrımcılık nasıl ortadan kaldırılır, yapay zekâ nasıl topluma faydalı bir şekilde kullanılır ve yan etkileri en aza nasıl indirilebilir gibi konuları hukuki perspektiften ele almak çok önemli. Ayrımcılık ya da temel hak ve özgürlüklerin zedelenmesi dışında başka hukuki problemler de var. Örneğin, ‘Yapay zekâ başlı başına mal varlığına sahip olabilir mi, yapay zekânın e-kişiliği olabilir mi, yapay zekâ verdiği kararların sonuçlarına katlanıp bunun mali boyutunu kendisi karşılayabilir mi, mal varlığından bir tazminat ödeyebilir mi’ gibi vatandaşı ilgilendirmeyen tamamen hukuk konusu olan birtakım sorunlar da var. Bu konuları da konferansta işleyeceğiz” şeklinde konuştu.
“KURALI YANLIŞ KOYARSANIZ, O ÜLKEDEKİ SİSTEM YANLIŞ İŞLEYECEKTİR”
Günümüzün popüler sorunlarından birinin yapay zekâ olduğunu vurgulayan Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Hakan Üzeltürk, konuyla ilgili şöyle konuştu:
“Hem hukuk hem de hukuk dışı alanların birçoğunda yapay zekânın etkisini görebiliriz. Yapay zekâ insan yaşamını kolaylaştırdığı gibi hukukçular için durumu zorlaştırabiliyor. Hukukçular bunu kontrol etmek, neler yapılabileceğini anlatmak ve olası zararları ya da faydaları toplumla paylaşmak için devrede.
“Yapay zekâ çok fazla soruna yol açabilen bir alan, her ülkenin yapısı çok farklı. Kural koyucuların vizyonu, mantığı, ülke kültürleri farklı. Dolayısıyla kurallar mantık olarak belli ama uygulayıcıların bunlara yaklaşımları farklı. Yani kuralı yanlış koyarsanız, o ülkedeki sistem yanlış işleyecektir. Örneğin, yapay zekâ iş hukuku alanında işsizlik yaratabilecek bir uygulama ama evrilip yeni iş alanları da oluşturacak. Vergiler konusunda doğru düzenleme ile vergi gelirleriniz artabileceği gibi, hatalı veya eksik düzenleme ile azalabilecektir de. Kısacası insanların yaptığı birçok şeyi makinalar yapacak fakat kuralı doğru koymazsanız yanlışlar da olacaktır. İşte o kuralların doğru koyulabilmesi için bu tür toplantıları yapıyoruz.”
