İstanbul - Antep fıstığında Dubai çikolatası etkisi: Son 1,5 ayda fiyatlarda suni bir artış söz konusu

Kübra SONKAYA-Feridun AÇIKGÖZ/ İSTANBUL, (DHA)- SOSYAL medyanın da etkisiyle tüm dünyayı saran Dubai çikolatası furyası, son 2 ayda fıstık fiyatlarında ortalama yüzde 25 artışı beraberinde getirdi. Antep fıstığı ihtiyacının artmasıyla piyasadaki arz talep dengesinin bozulmasından en çok baklava ve fıstıklı tatlı üreticileri etkilendi. Geçtiğimiz hafta kilosu ortalama 900 liradan Antep fıstığı tedarik eden baklavacılar, bu hafta bin 300 liradan Antep fıstığı satın aldı. Üreticiler baklava üretimini azaltırken, satışlar da yüzde 40 oranında düştü. BAKTAD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Taşdemir, "Fiyatlarda son 1,5 ayda aşağı yukarı ortalama yüzde 25'lik bir suni artış söz konusu. Son dönemde rekolte çok yüksekti, bu sene 800 lira- 900 lira olan fıstık şu anda tekrar bin 200 bandını gördü. Şu anda stoklarımız oldukça dolu, ağzına kadar depolar hala fıstık dolu. Ricamız şu; para yatırıp stokçuluk yapan, fırsatçı olan kişilere meydan verilmesin" dedi.

Tüm dünyada sosyal medyanın da etkisiyle popüler olan Dubai çikolatası, hammaddelerinden biri olan Antep fıstığına talebi artırdı. Paketli üretimi de yaygınlaşan Dubai çikolatası, tatlıcıların yanı sıra; fırınlarda, marketlerde ve mahalle bakkallarının da raflarında yerini aldı. Antep fıstığı ihtiyacının artmasıyla piyasadaki arz talep dengesinin bozulmasından en çok baklava ve fıstıklı tatlı üreticileri etkilendi. Geçtiğimiz hafta kilosu ortalama 900 liradan Antep fıstığı tedarik eden baklavacılar, bu hafta bin 300 liradan Antep fıstığı satın aldı.

'FISTIKTA SEKTÖR DIŞI OYUNCULAR PİYASAYA ÇIKTI'

Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği (BAKTAD) Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Taşdemir, "Dubai çikolatası son dönemde Türkiye'yi ve dünyayı kasıp kavurmakta. Tabii ki bu da en önemli içerik malzemelerinden birisi olan Gaziantep fıstığına talebin son derece artmasına neden oldu. Bu durumda tabii ki arz talep dengesi değişince yine her zaman olduğu gibi Gaziantep fıstığında sektör dışı oyuncular da yine piyasaya çıktı. Fiyatlarda son dönemlerde son 1,5 ayda aşağı yukarı ortalama yüzde 25'lik bir suni artış söz konusu. Son dönemde rekolte çok yüksekti bu sene. 800 lira- 900 lira olan fıstık şu anda tekrar bin 200 bandını gördü. Tabii ki bu da baklavanın fiyatının yine yükselişine yol açıyor. Hammadde ve girdiler yükseldikçe fiyat yükseliyor, alım gücü düşüyor insanların. Yine birileri baklavanın tadına acı katmayı başardı" diye konuştu.

'PARA YATIRIP STOKÇULUK YAPAN, FIRSATÇI OLAN KİŞİLERE MEYDAN VERİLMESİN'

Taşdemir fıstıkta sektör dışı oyuncular olduğuna dikkat çekerek, "BAKTAD olarak bizim savunduğumuz şey şu, tüketimin kontrol altına alınması, sertifikalı stokçuluğun sağlanması ve ürünün rekoltesinin gerçek anlamda bilinip, desteklemenin de alana değil ürüne verilmesi. Bu şekilde de ürünün tamamı kayıt altına alındığında ve bu tür böyle ekstrem durumlarda gelişen talep durumlarında, sektör dışı oyunculara bu şekilde meydan verilmemesi. Fıstık bulmakta çok zorlandığımızı söyleyemeyiz. Çünkü 2024 yılı rekoltesi, son 50 yılın rekoltesi. Örneğin geçen yıl ortalama rekolte 170 bin, 200 bin ton bandındayken; bu yılın rekoltesi 700 bin ton bandında. Yani bu Dubai çikolatasını tüm dünyaya yedirmeye kalksak dahi Gaziantep fıstığı Türkiye'de bitmez. Çok şükür şu anda stoklarımız oldukça dolu, ağzına kadar depolar hala fıstık dolu. 100 bin ton fıstık kullanmakla 700 bin tonu bitiremezsiniz. Devletimizden, yetkililerden tek isteğimiz ricamız şu. Bu işi yapanlar, bu işe emek verenler bu işten kazanç sağlayanlar, istihdam sağlayanlar faydalansın. Bu işe emek verenler parasını kazansın fakat sadece para yatırıp stokçuluk yapan, fırsatçı olan kişilere meydan verilmesin. Bunun da yollarını kendileri de çok daha iyi biliyorlardır, biz de önerilerimizi STK'lar olarak tabii ki kendilerine devamlı sunuyoruz" dedi.

'DÜŞEN FISTIK FİYATLARI DUBAİ ÇİKOLATASI NEDENİYLE GERİ ÇIKTI'

Tatlıcı Mehmet Çiftçi fıstık fiyatlarında 1 haftada artış yaşandığını belirterek "Biz normalde baklava, kadayıf ve künefe üzerine çalışıyoruz ama Dubai çikolatasına o kadar çok talep var ki biz de üretmek zorunda kaldık. Fırınlarda, her yerde şu an Dubai çikolatası var. Dubai çikolatasına çok talep var; fıstık fiyatları da ona göre çok yükseldi. Geçen haftadan bu haftaya ortalama 900 lira bandındayken şu an bin 200 lira, bin 300 lira civarına çıktı. Fıstık fiyatlarının düşmesi halkımızın işine gelir çünkü bizim de baklavaya zam yapmamız lazım ve zam yaptığımız zaman da insanların zaten alım gücü yok, böyle daha da çok zorlanmaya başladı insanlar. Mesela ben az önce fıstık almaya gittiğim zaman, fıstığın yine zamlı geleceğini söylediler bize. Biz de ona göre baklavaya zam yapalım mı diye düşündük ama şu an yapmıyoruz tabii. Yüzde 25 civarında bir makas var. Zaten fıstık fiyatları bundan 2 ay önce düşmüştü. Düşen fıstık fiyatları Dubai çikolatası yüzünden geri çıktı. Biz yine düşmesi taraftarıyız ama yine de çıkacağını söylüyorlar, bin 500 lirayı bulacağını söylüyorlar. Baklavayı çok inanılmaz etkiliyor yani yüzde 40 civarında baklava satışlarını etkiledi. Her gelen Dubai çikolatası soruyor, gençler Dubai çikolatası soruyor. Bugün ben 5 tepsi yaparken 2 tepsiye, 10 tepsi yaparken 5 tepsiye düştüm" ifadelerini kullandı.

"ANTEP FISTIĞI ÜRETİYORUZ AMA YİYEMİYORUZ'

Oğuzhan Apaydın vatandaş için Antep fıstığının lüks olduğunu vurgulayarak, "Ben kaliteye önem veren bir insanım, kaliteli bir yerden az almayı tercih ediyorum. Düşük fiyatlı, az kaliteli ürün değil de yüksek kaliteli az ürün almayı tercih ediyorum. Şu an zaten gündemde Antep fıstığı da. Dediğim gibi Antep fıstığı lükse kaçıyor. Türk milleti olarak Antep fıstığı aslında bizim ürettiğimiz bir şey ama yiyemiyoruz, tadamıyoruz, zorlanıyoruz bu konuda" şeklinde konuştu. Cenk Efe Daşdan ise, "Antep fıstığını bazı insanlar yiyebiliyor, bazı insanlar yiyemiyor. Değişiyor kişiden kişiye ama tabii ki pahalı, çoğunluk yiyemiyor. İnsanlar herkesin almasını istiyor, herkes yemek istiyor, hile hurda da illaki karışıyor işin içine. Normal yani şaşırmam içine bezelye katılıyorsa da şaşırmam, fiyat çok arttı herkes alamıyor sonuçta" dedi. (DHA)

Görüntü Dökümü:

------------------

-Dubai çikolatası ve baklava tezgahından görüntüler

-Muhabir anonsu (Kübra Sonkaya)

-BAKTAD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali Taşdemir ile röportaj

-Tatlıcı Mehmet Çiftçi ile röportaj

-Oğuzhan Apaydın ile röportaj

-Cenk Efe Daşdan ile röportaj

-Genel ve detay görüntüler