26 kadavra üzerinde mikroplastik araştırması; kan dolaşımı ile vücuda yayılıyor
Gülşah ÖZGEN-Eser PAZARBAŞI/ADANA, (DHA)- ADANA'da Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, 3 üniversitenin katkılarıyla kadavralar üzerinde yapılan araştırmada alınan mide örneklerinden insan vücudunun anlık ve günlük olarak ne kadar mikroplastiğe maruz kaldığını laboratuvar ortamında inceledi. Gündoğdu, "26 kadavradan yaklaşık 100'e yakın mikroplastik ekstrakt ettik. Bu, kişi başı yaklaşık 10 adet mikroplastiğin anlık olarak insan midesinde bulunabileceğini, aynı zamanda bir kişinin günlük 30 ile 40 arası mikroplastiğe maruz kaldığını ortaya koyuyor. Araştırmamız, mikro plastiklerin sindirim sisteminde parçalanmalarının da söz konusu olduğunu, parçalanan 100 mikrondan küçük mikroplastiklerin ise kan dolaşımı yoluyla tüm vücuda yayılabileceğini de açığa çıkarıyor" dedi.
Kentte daha önce tarımsal ve sulak alanları çeşitli nedenlerle kirleten mikroplastiklerin besin zinciri içerisindeki varlığı üzerine çok sayıda çalışma yürüten ÇÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, bunların insan vücudunda, dokusunda ve organlardaki yerini de araştırdı. Gündoğdu, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Ankara Adli Tıp Kurumu'ndan araştırmacılarla birlikte 26 kadavranın midesinden alınan örnekleri, laboratuvar ortamında mikroplastik varlığı açısından inceledi. Yaklaşık 1,5 yıl süren çalışma sonucunda mikroplastik laboratuvarında analiz edilen örneklerden ilginç sonuçlar çıktı.
İNSAN MİDESİNDEKİ MİKRO TEHLİKE ANLIK 10, GÜNLÜK 40 ADET
Bir insanın vücudunun günde ne kadar mikro plastiğe maruz kaldığını araştırmak üzere yola çıkan Gündoğdu, çıkan sonuçları şöyle anlattı:
"26 kadavradan yaklaşık 100'e yakın mikroplastik ayrıştırdık. Böylelikle kişi başı yaklaşık 10 adet mikroplastiğin anlık olarak insan midesinde bulunabileceğini ortaya koyduk. Aynı zamanda bu, bir kişinin günlük 30 ile 40 arası mikroplastiğe özellikle yeme-içme yoluyla maruz kaldığını gösteriyor. Araştırmamız, mikroplastiklerin sindirim sisteminde parçalanmalarının da söz konusu olduğunu, parçalanan 100 mikrondan küçük mikroplastiklerin ise kan dolaşımı yoluyla tüm vücuda yayılabileceğini de açığa çıkarıyor."
PLASTİK MARUZİYETİ TEKSTİL, GIDA VE KÖTÜ HAVA KAYNAKLI
Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, bu çalışma kapsamında elde edilen örneklere bakıldığında insan vücudunun maruz kaldığı mikro plastiğin kaynağı hakkında da fikir sahibi olduklarına işaret ederek, "Bu çalışmayla insan vücudunun çok çeşitli kaynaklardan mikroplastiğe maruz kaldığını bir kez daha gördük. Kişinin tekstil ürünlerinden, içinde bulunduğu ortam havasından, tüketilen ambalajlı gıdalar ve hazır besinlerden ciddi anlamda mikroplastiğe maruz kaldığını söyleyebiliriz. Hazır ve ambalajlı gıdaların içerisindeki mikroplastik varlığını biz zaten daha önce yaptığımız çalışmalarla da ortaya koymuştuk. Bunun yanında özellikle ipliksi tipteki mikroplastikler bize çok fazla tekstil ürününden kaynaklı mikroplastiğe maruz kaldığımızı gösterdi. Çünkü tekstil ürünleri artık plastik malzemeden üretiliyor. Ayrıca ebatlarına baktığımızda ise büyük partiküllerin mide asidinden kaynaklı olarak parçalanarak daha fazla miktarda ve daha çok plastiğin diğer organlara nüfuz edebileceğini de söyleyebiliriz" diye konuştu.
Sulak ve tarımsal alanlardan yiyecek içeceklere, tekstil ürünlerinden serum gibi tıbbi malzemelere kadar çok sayıda kaynak nedeniyle plastiğin, kanser başta olmak üzere insan üzerinde çeşitli hastalıklara yol açtığına vurgu yapan Gündoğdu, yakın zamanda gerçekleştirilecek BM Plastik Anlaşması'nda plastiğin üretiminde kısıtlama getirecek düzeyde kararların yer almasının önemli olduğunu da sözlerine ekledi. (DHA)
