Bakan Fidan: Suriye'nin istikrarı ve gelişimiyle bölgesel istikrar ve güvenlik sağlanacak

Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan Dışişleri, Ticaret, Ekonomi ve Ulaştırma bakanlarının katılımıyla düzenlenen '3'lü Mekanizma Toplantısı'nın ikincisi, Ankara'daki bir otelde gerçekleştirildi. Toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov, Dijital Kalkınma ve Ulaştırma Bakanı Reşad Nabiyev ile Özbekistan Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov, Yatırım, Sanayi ve Ticaret Bakanı Laziz Kudratov ve Ulaştırma Bakanı İlhom Mahkamov katıldı.

FİDAN: BARIŞ, REFAH VE İSTİKRAR ÜRETİYORUZ

Toplantının açılış konuşmasını yapan Bakan Fidan, "Bu formattaki toplantılar kardeşlik hukuku ile birbirine gönülden bağlı coğrafyalar olan kadim Türkistan, Kafkasya ve Anadolu'nun ekonomik, ulaştırma ve enerji bağlantısını güçlendirecek projelerin ele alınması bakımından elverişli bir platformdur. Bölgemiz ve ötesi için barış, refah ve istikrar üretiyoruz. Suriye'deki memnuniyet ve umut verici gelişmelerse bölgemiz için yeni fırsat penceresi açmıştır. Suriye'nin yeniden yapılanması ve kalkınmasına el ele destek vermeliyiz. Zira Suriye'nin istikrarı ve gelişimiyle bölgesel istikrar ve güvenlik sağlanacak. Lojistik, ulaştırma, ticaret ve enerji alanlarında yeni imkanlar da beraberinde gelecektir. Bugün hedeflerimizi birlikte oluşturmak; dış politika, ticaret ve ulaştırma alanlarında somut ortaklıkları planlamak üzere geçmişten gelen ve ortak bir vizyona sahip ülkeler olarak bir araya geldik. Bugünkü toplantı vesilesiyle Türkiye, Azerbaycan, Özbekistan olarak bağlantısallık projeleri ile siyasi ekonomik ortaklıklarımıza dair iş birliği imkanlarımızı ele alacağız. Mutabık kalınan hususları da ortak bildiride kayıt altına alacağız. Türk devletleriyle ticari ortaklıklarımızın çeşitlendirilmesine, karşılıklı yatırımların teşvik edilmesine özel önem atfediyoruz" dedi.

BOLAT: ÜÇ ÜLKE, DÜNYA VE BÖLGE EKONOMİSİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ

Bakan Bolat ise son yıllarda Türkiye ile Azerbaycan ve Özbekistan arasındaki ekonomik, ticaret ve yatırım ilişkilerinde çok büyük ilerlemeler kaydedildiğini anlatarak, "Her 3 ülke toplamda yaklaşık 1,5 trilyon dolara yaklaşan gayrisafi milli hasılası, 132 milyonu aşan nüfusları ile dünya ve bölge ekonomisi için çok önemli parçadır. Türkiye olarak bizim en büyük amacımız; aramızdaki sarsılmaz kardeşliğimizi, ticaret ve ekonomik ilişkilerimizi tam anlamıyla yansıtarak ülkelerimizin ve halklarımızın ortak refahına katkıda bulunmaktır. Sayın Cumhurbaşkanlarımızın bizlere hedef olarak gösterdikleri, ticaret hacmi hedeflerine kararlılıkla ulaşmak ve yeni hedefler belirlemek en önemli görevlerimiz arasındadır. Son yıllarda küresel ticaretin ve ulaştırma ağlarının değişen dinamikleri her 3 ülkeyi kesen bölgenin stratejik önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Başta Hazar geçişli Orta Koridor ve Zengezur Koridoru olmak üzere, bölgesel bağlantı projelerimiz hem bu 3 değerli ülkenin ekonomik kalkınmasına hem de Asya ile Avrupa arasındaki ticaret entegrasyonuna büyük katkılar sağlayacaktır. Bu kapsamda gerek bu projeleri daha ileri taşıyacak somut adımları tartışmak gerekse de ticaret, yatırım ve müteahhitlik alanlarındaki iş birliğimizi derinleştirmek adına bu toplantının bitiminde inşallah bir ortak bildiri imzalayacağız. Türkiye olarak bizler her zaman olduğu gibi üzerimize düşen sorumluluklarımızı yerine getirmeye, ortak projelere katkıda bulunmaya ve siz değerli kardeşlerimizle dayanışmamızı her alanda arttırmaya kararlıyız" diye konuştu.

URALOĞLU: İŞ BİRLİKLERİMİZİ ARTIRMAMIZ GEREKİR

Bakan Uraloğlu da dünyadaki ticaret ağının yaklaşık yüzde 85'inin deniz yolu taşımacılığı ile sağlandığına dikkat çekerek, deniz yolu taşımacılığında oluşan risk faktörleri göz önüne alındığında alternatif yol arayışına girildiğini bildirdi. Uraloğlu, "Burada Orta Koridor'un net bir şekilde ortaya çıktığını görmüş oluyoruz. Gerek bölge ülkeleriyle gerekse Özbekistan ve Azerbaycan ile birçok çalışmamız var. Bu çalışmaları birincil olarak hayata geçirmeye çalışıyoruz. Multimodal taşımacılık noktasında da iş birliklerimizi artırmamız gerekir. Buradaki yaklaşımımız, taşınan bir malın başka bir koridora çekilmesi değil sadece artan malı bile yeni koridorlarda taşısak ya da mevcut koridorlarda üzerinde artan malı getirsek bile ciddi fayda sağlayacak diye düşünüyorum. Bu anlamda sadece ulaştırma noktasında değil bütün alanlarda iş birliği yapıyoruz. Şunu da söylemek isterim; bizim kullandığımız bir söz var, 'Gidemediğin yer senin değildir.' Dolayısıyla ulaşamadığın yer sizin için bakir alanlardır. Biz de ulaştırma bakanları olarak her türlü iletişimi sağlayarak hem ticareti hem de ilişkilerimizi daha geliştirme noktasında katkı sağlamaya çalışıyoruz. Biz Orta Koridor'un yanında Kalkınma Yolu Koridoru noktasında da adımlar attık. Orada da bölgedeki ülkeler ile iş birliğimiz söz konusu" dedi.

‘TÜM BU KONULARI TEKNİK DÜZEYDE ELE ALMAYA DEVAM EDECEĞİZ’

Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan Dışişleri, Ticaret, Ekonomi ve Ulaştırma bakanlarının katılımıyla düzenlenen '3'lü Mekanizma Toplantısı'nın ardından ortak basın toplantısı düzenlendi. Burada konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, hacim olarak dünyanın en büyük ticaretinin, Asya ile Avrupa arasında gerçekleştiğini belirterek, "Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan bu güzergahın tam da merkezinde yer almaktalar. COVID-19 sebebiyle Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu'daki diğer gelişmeler de tedarik zincirlerinde kırılmalar yaşanmasına sebep oldu. Bu durumun küresel düzeyde çok ciddi ekonomik yansımaları oldu. Neticede şu gerçek bir kez daha ortaya çıktı ki Asya ile Avrupa kıtaları arasında en güvenilir, en hızlı ve ekonomik güzergah Orta Asya-Hazar Denizi-Güney Kafkasya ve Türkiye hattıdır. Bugünkü toplantımızda Orta Koridora yönelik altyapı çalışmalarımızı ve ortak faaliyetlerimizi değerlendirdik. Gümrük uygulamaları ve mevzuatların uyumlaştırılması konusunu ele aldık. Elektronik hizmetlerin kullanımının yaygınlaştırılması için yapılabilecekleri değerlendirdik. Buna ilaveten ticaretteki engellerin aşamalı biçimde kaldırılması yönünde atılabilecek adımları görüştük. Tüm bu konuları teknik düzeyde ele almaya devam edeceğiz" dedi.

'ANKARA BİLDİRİSİNİ İMZALADIK'

Bakan Fidan, "Toplantımızın sonunda Ankara bildirisini imzaladık. Bildiriyle ticaret, yatırım, lojistik ve transit taşımacılık alanlarında atılacak adımları kayda geçirmiş olduk. Altyapı projelerine hız verilmesini kararlaştırdık. Öncelikli sektörlerde yatırımların teşvik edilmesi hususunda mutabık kaldık. Bildirimizin ekindeki eylem planıyla da önümüzdeki dönem için izleyeceğimiz yol haritasını belirledik. Eş zamanlı olarak enerji krizi, düzensiz göç baskısı, terör ve aşırıcılık gibi sınamalarla karşı karşıyayız. Bugün düzenlediğimiz toplantıda ayrıca Rusya-Ukrayna savaşını, Orta Doğu'daki gelişmeleri ve Afganistan'daki durumu da ele aldık. Türk dünyası olarak Ukrayna'da adil ve kalıcı barışı destekliyoruz. Afganistan'ın izole edilmemesi ve bu ülkenin komşularıyla barış içinde yaşaması gerektiğini savunuyoruz. İsrail-Filistin ihtilafının kalıcı çözümü için ‘67 sınırları’ temelinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin Devleti'nin kurulmasına desteğimizi vurgulamaktayız. Bugün ayrıca Suriye'deki durumu da ele aldık. Biz egemenliğini tam olarak tesis etmiş, terörden arınmış, istikrar ve refaha kavuşmuş bir Suriye görmeyi arzu ediyoruz. Suriye'nin yeniden imarı ve ayağa kaldırılması için uluslararası toplumun üzerine düşen sorumluluklar olduğuna inanıyoruz. Suriye'nin bölgesinde ve uluslararası toplumda hak ettiği yeri alması için gereken tüm desteği sağlamaya devam edeceğiz" diye konuştu.

‘DİPLOMATİK DESTEĞİMİZİ GÖSTERECEĞİMİZİ VURGULADIK’

Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ise "Görüşmede, yakın geçmişte Gazze'de elde edilen ateşkesin ve bu ateşkesin devamlılığının önemi vurgulandı. Aynı zamanda Azerbaycan Cumhuriyeti olarak Birleşmiş Milletler Teşkilatının Güvenlik Kurulunun şartnamesine uygun olarak İsrail-Filistin savaşının, 2 devlet sorununun çözülmesi Azerbaycan tarafından desteklenmesini ve bundan sonra da diplomatik desteğimizi göstereceğimizi vurguladık. Suriye'deki son gelişmeler çerçevesinde Türkiye'nin pozitif desteği, orada sakinliğin devamı, ülkenin yeniden kurulması ve uluslararası arenada aktifliğinin kazanılmasının öneminden konuşuldu" ifadelerini kullandı.

‘İKİLİ İLİŞKİLER İÇİN YENİ FIRSATLARIN KAPISI AÇILACAKTIR’

Özbekistan Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov da Özbekistan, Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkilerin tarihi açıdan en yüksek gelişme noktasına ulaştığını belirterek, "Geçen sene Türkiye Cumhuriyeti ile kapsamlı stratejik ortaklığın derinleştirilmesine ilişkin ortak bildiri imzalanmış, Azerbaycan Cumhuriyeti ile ilişkilerimiz müttefiklik düzeyine çıkarılmıştır. Bu üçlü iş birliğinin güçlendirilmesinde önemli bir adım olmakla beraber aynı zamanda stratejik çıkarlara dayalı ikili ilişkiler için yeni fırsatların kapısını açacaktır. Son yıllarda ikili ve çok taraflı formatlarda iş birliğimiz daha önce görülmemiş bir düzeyde güçlenmiş, yeni dinamikler ve pratik yönler kazanmıştır. Meslektaşlarımızla Özbekistan, Azerbaycan, Türkiye arasındaki bölgesel, uluslararası politika, ticaret, ekonomi, yatırımlar, ulaştırma alanlarındaki stratejik ortaklığın daha da güçlendirilmesi konularını ele almış bulunmaktayız. Görüşmemizde bu alanlarda karşılıklı yarar sağlayan ilişkilerimizi daha da ileriye taşıyacak yeni öneriler geliştirdik. Uluslararası kurumlar kapsamındaki diyaloğun sistemli bir şekilde geliştirilmesi konusunda mutabakata vardık. Ülkelerimizin küresel alanda ortak çıkarlarını yetkin biçimde öne çıkarmak, uluslararası gündemin temel konularına yönelik ortak bir yaklaşım sergilemek her zamankinden daha önemli hale gelmiştir" değerlendirmesinde bulundu.