TÜSİAD Başkanı Turan: Her yıl 18 milyon ton gıdayı israf ediyoruz
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan, gıda fiyatlarındaki artışta birçok önemli faktörün olduğunu belirterek, "Her yıl dünyada 1,3 milyar ton, ülkemizde ise 18 milyon ton gıdayı israf ediyoruz. Küresel olarak yaptığımız gıda israfı, tarımsal üretimin 3'te 1'i" dedi.
Eskişehir Sanayi Odası'nca (ESO) düzenlenen 'Eskişehir Sanayi Kongresi', ESO Meclis Salonu'nda yapıldı. Kongreye TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, ESO Başkanı Celalettin Kesikbaş, Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Nadir Küpeli ile çok sayıda sanayici katıldı. TÜSİAD Başkanı Turan, gıda fiyatlarının artışında birçok önemli faktörün olduğunu ve en önemlisinin de Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle yaşanan tedarik zinciri kesintilerinin olduğunu söyledi.
TEDARİK ZİNCİRİ SIKINTISI
Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de gıda fiyatlarının artışında etkili birçok önemli faktör bulunduğunu kaydeden Turan, "Tarımsal girdi fiyatlarındaki artışın yanı sıra pandemi süreci ve son olarak Rusya-Ukrayna savaşının yaşattığı tedarik zinciri kesintileri; bu faktörlerin başında geliyor. Her yıl dünyada 1,3 milyar ton, ülkemizde ise 18 milyon ton gıdayı israf ediyoruz. Küresel olarak yaptığımız gıda israfı, tarımsal üretimin 3'te 1'i. Gıda fiyatlarının artışında; üretim maliyetlerindeki artış kadar iklim değişikliği kaynaklı gelişmeler de etkili. Küresel olarak sınırlı kaynaklarımızı tarım ve gıda sektöründe israfı azaltacak ve verimliliği artıracak şekilde kullanmaya olan ihtiyacımız bugün her zamankinden daha fazla" diye konuştu.
'YEŞİL DÖNÜŞÜM' HEDEFİ
Yeşil dönüşüm hedefleriyle yeni istihdam alanlarının açılacağını belirten Turan, şöyle konuştu:
"Yeşil dönüşüm hedefleriyle oluşacak yapının getireceği fırsatlar yeni rekabet alanlarını içinde barındırıyor. Çevresel faydaların yanında yeşil dönüşüm süreçleri; yeni iş modellerini, yeni istihdam alanlarını beraberinde getiriyor. Bugün en büyük mücadele alanlarımızdan biri; iş gücümüzün becerilerini yeni istihdam dinamiklerine göre dönüştürmek. Yeşil ve dijital ekonomiye geçiş için insanın yetkinliklerinin gelişimini de önceliklendirmemiz gerekiyor. Öte yandan sürecin başarısının anahtarlarından biri de yeşil dönüşümün gerektireceği politikaların etkilediği kesimler açısından adil geçişi teşvik eden stratejilerin kapsayıcı bir şekilde hayata geçirilmesi olacak."
Konuşmaların ardından mesleğinde 10'uncu, 20'nci, 30'uncu, 40'ıncı ve 50'nci yılını dolduran sanayicilere plaketleri verildi.
'KARBON AYAK İZİ HESAPLAMA PORTALI HAZIRLIYORUZ'
Eskişehir Sanayi Odası (ESO) tarafından düzenlenen Eskişehir Sanayi Kongresi'nin ikinci oturumuna Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yanı sıra Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız, AK Parti Eskişehir Milletvekili Harun Karacan, İYİ Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukçuoğlu, ESO Başkanı Celalettin Kesikbaş ile çok sayıda sanayici katıldı. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, sınırda karbon uygulamasında Türkiye'nin en olumsuz etkilenecek üçüncü ülke olacağını söyledi.
Türk iş dünyasının karbon ayak izini hesaplayabilecekleri bir portalı yakın zamanda kullanıma açacaklarını belirten Hisarcıklıoğlu, "Araştırmalar, 2026 yılında tamamen uygulanmaya başlanacak sınırda karbon uygulamasında, Çin ve Rusya’nın ardından, Türkiye’nin en olumsuz etkilenecek üçüncü ülke olacağını göstermektedir. Özellikle alüminyum, çimento ve demir-çelik sektörlerinde, bu etkinin daha fazla görüleceği de beklenmektedir. Geçtiğimiz ay, düşünce kuruluşumuz TEPAV, firmalarımıza yönelik bir anket yaptı. Çıkan sonuçlar maalesef pek olumlu değil. Halen 4 şirketten yalnızca 1’i karbon ayak izi hesabı yapabilmekte. Çoğu firmada karbonsuzlaşma politikası bulunmamakta. Hidrokarbon kullanımı yaygın firmalardaysa, mevcut enerji kaynaklarını değiştirme yönünde bir plana rastlanmamakta. Firmaların büyük çoğunluğunun, Yeşil Mutabakat ve Sınırda Karbon Düzenlemesi hakkındaki bilgisinin çok sınırlı olduğu görülmekte. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmadıkları ve hatta ETS’nin Türkiye’de uygulanabilirliğinden şüphe duydukları tespit edilmektedir. Dolayısıyla hem firmalarımız ve hem de ilgili bakanlıkların, bu konuları daha çok dikkate alması ve bu dönüşüm sürecine nasıl dahil oluruz diye düşünmesi gerekiyor. İşte bu sebeple Türk iş dünyasının karbon ayak izini hesaplayabilecekleri bir portalı yakın zamanda kullanıma açacağız” dedi.
'25 MİLYON TON TAHIL ÇÜRÜMEYE TERK EDİLDİ'
Ukrayna’da Rusya blokajı nedeniyle hasadı yapılan 25 milyon ton tahılın çürümeye terk edildiğini ifade eden TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, "Rusya-Ukrayna savaşı da, hem enerji güvenliği meselesini hem de gıda güvenliğini ön plana çıkardı. Yalnızca Avrupa’nın enerjide Rusya’ya bağımlılığını değil, dünya gıda sisteminin Rusya ve Ukrayna’ya bağımlılığını da gösterdi. Küresel buğday üretiminin yüzde 30’u ve ayçiçeği yağı üretiminin ise yüzde 60’ı Ukrayna ve Rusya kaynaklı. Savaş nedeniyle, Ukrayna’nın tarım arazilerinin neredeyse yarısı bu yıl ekilemedi. Hasadı yapılan 25 milyon ton tahıl ise Ukrayna limanlarındaki Rus blokajı nedeniyle orada kaldı ve çürümeye terk edildi” diye konuştu.
'100 BİN DAVANIN YÜZDE 70'İ SONUÇLANDI'
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu Eskişehir Sanayi Odası’ndaki kongrenin ardından, Eskişehir Ticaret Odası'na (ETO) geçti. Genişletilmiş Meclis toplantısına katılan Hisarcıklıoğlu iş insanlarına Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nin hizmetlerini anlatırken, gelen 100 bin davanın yüzde 70'inin yaklaşık 3 ay içerisinde sonuçlandığını ifade etti. Hisarcıklıoğlu, "Bu Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi sizler için. Burayı yoğun kullanın. Yıllardır bana bir şikayetiniz var. Diyorsunuz ki, ‘mahkemelerde haklı davamız birinci derece mahkemelerde minimum 2 sene sürüyor. Eskiden kültürümüzde bir şey vardı. Ahilik teşkilatı dediğimiz oda teşkilatı. O zaman da var oda. Fransa bizden keşfedip adını Ticaret Odası koyuyor. Bugün itibarı ile Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi vasıtası ile bizim odalarımıza gelen 100 bin davanın yüzde 70’i sonuçlanmış. Ne kadar sürede? 3 ay maksimum. Mahkemeye ödeyeceğin paranın yarısına” ifadelerini kullandı.
Hisarcıklıoğlu, Ticaret Odası programının ardından ise Eskişehir Ticaret Borası'na geçti.
‘DÜNYANIN GELECEĞİ ARTIK TARIM VE HAYVANCILIKTA’
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Eskişehir Ticaret Borsası’nı ziyaret etti. Borsa hizmet binası önünde Eskişehir Ticaret Borsası Başkanı Ömer Zeydan’ın yanı sıra meclis üyeleri tarafından karşılanan Hisarcıklıoğlu, tarım ve hayvancılık sektörü temsilcileriyle istişare toplantısında bir araya geldi.
Koronavirüs pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşının dünyanın geleceğinin artık tarım ve hayvancılıkta olduğunu bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, “Çok şükür pandemi artık geride kalıyor. Yeniden bir araya gelip hasret gideriyoruz. Şimdi yeni bir dönem başladı. Bu yeni dönemde de özelikle tarım ve hayvancılık ticaretiyle uğraştığımız için bize artık büyük görev düşüyor. Dünyanın geleceği artık tarım ve hayvancılıkta. Bunu unutmayın. Ben bunu 10 senedir söylüyorum. ‘Başımıza bir musibet bin nasihatten evladır’ diyorlar ya, bu pandemi, Rusya-Ukrayna savaşı tarım ve hayvancılığın niye çok önemli olduğunu bütün dünya öğrendi Allah’a çok şükür. Ben ilk odalar birliği başkanı olduğumda, o zaman geliyorlardı, ‘tarım ve hayvancılıktan Türkiye’nin çıkması lazım’ diyorlardı. Şimdi bütün dünya tarım ve hayvancılığa döndü. Allah bize müthiş bir coğrafya vermiş, sizlerde bunu değerlendiriyorsunuz. Bakın her yıl dünya nüfusu bir Türkiye kadar artıyor. Son 10 yıl dünya nüfusu 7 milyar; 500 milyon kişi az gelirli gruptan orta gelirli gruba geldi. Orta gelirli gruba geçmesi demek, köyden şehre göç demek. Yani 500 milyon kişi tüketicilik noktasına geldi. Son 10 yıla bakın dünyada en çok fiyatı artan ürünlerin hangisi diye bakarsanız, en çok fiyatı artan ürünler, tarım ürünleri. Ne altın, petrol, doğalgaz, ne diğer madenler. Aklınıza ne gelirse. Doğru sektördesiniz, Allah bu sektörün yokluğunu kimseye göstermesin” ifadesini kullandı.
Hisarcıklıoğlu, konuşmasının ardından tarım ve hayvancılık sektörü temsilcilerinin sorularını yanıtladı. Programın ardından Hisarcıklıoğlu Eskişehir’den ayrıldı.