Prof. Dr. Yaşar: Buzullar 56 yılda en geniş alana yayıldı, gıda ve enerji olumsuz etkilendi
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi'nden (DEÜ) iklim bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, kasım ayı verilerine göre, kuzey yarım kürede kar ve buzul örtüsünün rekor artışla son 56 yılın en geniş alanına ulaştığını kaydetti. Yaşar, gıda ve enerji üretimindeki sorunların Türkiye gibi kuzey yarım küredeki ülkelerde soğumayla kuraklığın yaşanmasından kaynaklandığını dile getirdi.
National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) 'Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi', kuzey yarım kürede kar örtüsünün son 56 yılın en geniş alanına yayıldığını açıkladı. DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi ve iklim bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, Türkiye gibi kuzey yarım kürede yaşanan ve yaşanması muhtemel olumsuz etkiler ile ilgili alınacak önlemleri anlattı. Küresel ısınmanın binlerce yıldır sürdüğünü belirten Prof. Dr. Yaşar, buna karşın bazı zamanlarda dünyada soğuma dönemlerinin yaşandığını belirtip, "2020'li yıllardan sonra mini soğuma dönemine gireceğimiz öngörüyorduk. Bu yıl ağustos ve eylül aylarından sonra kutuplardaki kar alanlarının genişlemesini bekliyorduk.
Bu gerçekleşti. Kasım ayı itibariyle buzullar ve karlar, son 56 yılın en geniş alanına yayıldı. Amerika'nın en yetkin kuruluşlarından NOAA, bu durumun verilerini açıkladı. Geçen yıl kasım ayı itibariyle bu rakam 38-39 milyon kilometrekareyken; bu yıl 41 milyon kilometreyi geçti. Küresel ısınma çağındayız ancak araya böyle mini soğuma dönemleri giriyor" diye konuştu.
'DÜNYADAKİ KRİZİN NEDENİ BU KURAKLIK'
Havanın soğumasının olumsuz etkileri olduğunu belirten Prof. Dr. Yaşar, "Bu durum dünyada yaşanan ekonomik krizin temel nedeni. Geçen yıl mart ayında Türkiye ortalaması 7,1 iken bu sene 3,7 derece daha soğuk geçti sonrasında Türkiye'de yağmur yağışı bitti. Türkiye'de yağmurlar kasım ayı sonunda başladı. Yağmurun yağmaması kuraklık getirdi. Kuraklık barajların boşalması, barajlardan sağlanan enerjinin düşmesi ve gıdanın da oldukça azalması demek. Dünya gıda endeksi geçen mayıs ayında olumsuzluk rekoru kırdı. HES'lerden sağlanan enerji yüzde 26 iken yüzde 10'lara düştü. Tüm dünya petrol, doğal gaz ve kömür gibi kaynaklara saldırdı. Bu mamullerin fiyatını artırdı yani dünyadaki tüm bu krizlerin nedeni kuraklık" dedi.
Alınacak önlemlere de değinen Prof. Dr. Yaşar, barajlardaki suyun korunmasının önemli olduğunu bu nedenle dikkatli kullanılması gerektiğini kaydedip, "Barajdan tarlaya kapalı ortamda su getirilmeli. Bu şekilde yüzde 65 oranında tasarruf sağlanacaktır. İçme suyu ve kullanma suyu olarak şehirlerdeki kanalizasyon ve yağmur suyu hattını ayırıp, yağmur suları tekrar barajlara gönderilmeli. Tarımdaki ürün desteklerini devlet belirlemeli. Barajlardaki su korunmalı. Ukrayna-Rusya savaşı olumsuzluk yaratıyor ancak dünyadaki krizin temel nedeni bu" diye konuştu.
