Maden sahasında toprak altında kalan 9 işçiyi arama çalışmalarında 4'üncü gün

Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin 2010 yılı Aralık ayından beri altın üretimi yaptığı Çöpler Maden Sahası'nda çıkarılıp istiflenen toprak, 13 Şubat saat 14.28'de kaydı. Yaklaşık 10 milyon metreküp toprak, 200 metrelik yamaçtan bir su gibi vadiye doğru aktı. 9 işçi, geniş bir alana yayılan toprağın altında kaldı. Toprak altında kalan işçileri kurtarmak için Erzincan başta olmak üzere, Erzurum, Sivas, Rize, Malatya, Giresin, Diyarbakır, Tokat ve Tunceli'nden gelen AFAD ekipleri de görev aldı.

Birçok gönüllü yardım kuruluşu da kurtarma çalışmalarına katıldı. Bölgeye dün gelen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yaptığı incelemenin ardından toprak altında kalan işçilerin ailelerini ziyaret etti. Daha sonra ise Bakan Işıkhan bölgeden ayrıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın ise arama kurtarma çalışmaları için oluşturulan kriz masasındaki koordinasyon görevi sürüyor.

Ayrıca olay sonrası başlatılan soruşturma kapsamında Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan yapılan açıklama göre olayda kusuru olduğu değerlendirilen firmanın işveren vekili pozisyonunda bulunan Kanada uyruklu bir kişinin de bulunduğu 8 şüpheli gözaltına alındı. Şüphelilerin gözaltı halleri devam ederken soruşturmanın da sürdüğü öğrenildi.

AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan yaklaşık 1000 kişi, alanda görev yapıyor. Kayma sonucu geniş bir alana yayılan toprak kütlesinin altındaki işçilerin yerini tespit edebilmek için 5 dron kullanılıyor. Özellikle toprak altındaki işçilerin bulunduğu düşünülen iş makineleri ve konteynerin tespiti için kullanılan boşluk ve metal tespiti yapan dronların verdiği sinyale göre işaretleme yapılıyor. Yapılan işaretleme sonrası ise ekipler arama kurtarma çalışmalarını bu bölgelerde yoğunlaştırıyor. Sabah saatlerine kadar aralıksız yapılan çalışmalara rağmen 9 işçiye henüz ulaşılamadı. Toprak kaymasının olduğu ilk günden itibaren ise birçok basın mensubu da bölgeye geldi. Toprak altında kalan 9 işçiyi kurtarma çalışmaları başta olmak üzere, bakanların konuyla alakalı açıklamalarını yakından takip eden gazetecilerin, bölgedeki 4 günlük bekleyişi de sürüyor.

JANDARMADAKİ İŞLEMLERİ BİTEN 8 ŞÜPHELİ ADLİYEYE GETİRİLDİ

Erzincan'ın İliç ilçesinde altın madeni sahasında kayan toprağın altında kalan 9 işçiyi arama kurtarma çalışmaları devam ederken, gözaltına alınan 8 şüpheli geniş güvenlik önlemi altında, saat 10.30 sıralarında, İliç Adliye'sine götürüldü. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından sürdürülen soruşturma kapsamında, olayın aydınlatılması için 4 savcı görevlendirildi.

Savcılar, olay yeri keşif ve inceleme işlemleri yapıp delil topladı. Olay yeri ve çevresinden alınan toprak ve su numuneleri inceleme için yetkili kimya laboratuvarlarına gönderildi. Olaydaki sorumlular ile kusur durumlarının tespiti açısından çevre, maden, jeoloji, kimya, inşaat, ziraat ve harita mühendisi ile iş sağlığı ve güvenliği uzmanından oluşan 8 kişilik bilirkişi heyeti görevlendirilip, bölgede gerekli incelemeler yapıldı. Yürütülen soruşturmada elde edilen deliller neticesinde, ilk tespitlere göre olayın meydana gelmesinde kusuru bulunduğu değerlendirilen ilgili firmanın işveren vekili pozisyonundaki Kanada uyruklu 1 kişi de dahil olmak üzere toplam 8 kişi, 14 Şubat'ta gözaltına alındı. Jandarmadaki ifadeleri tamamlanan şüpheliler, bugün geniş güvenlik önemi altında, İliç Adliyesi'ne çıkarıldı. Şüpheliler, jandarmadaki ifadelerinde suçlamaları kabul etmeyip, görevlerinin dışına çıkmadıklarını iddia etti. 

ENERJİ BAKANI BAYRAKTAR: 8 ŞÜPHELİ ADLİYEYE SEVK EDİLDİ

Enerji Bakanı Bayraktar: "Şu anda içinde yabancı uyrukluların da olduğu 8 şüpheli adliyeye sevk edildi. Önümüzdeki saatlerde ve günlerde ilave soruşturmalar olacak." "Olay günü işçilerin bir çatlak tespit ettiği bunun üzerine tahliye olduğu doğru mu?" sorusu üzerine Bayraktar: "Bu yönde bize de iletilen bir bilgi var bunun üzerine işçilerin tahliye edildiği doğru. 9 arkadaşımızın kontrol amaçlı döndüğü ve bu hadisiye yakalandığı doğru." Bayraktar: "Şirketin üst düzey yöneticilerinin hepsi şu anda burada. Bizimle ortak uyumlu çalışmaya devam ediyorlar. Heyelan riski kısmen devam ediyor."

BAKAN BAYRAKTAR: 3'Ü BİR, 6'SI BİR LOKASYONDA

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, göçük alanındaki toprağın kaldırılmasıyla ilgili planlama aşamasına geçtiklerini söyledi. Eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Vali Hamza Aydoğdu, AFAD Başkanı Okay Memiş ile Çöpler Altın Madeni'nde yapılan çalışmalarla ilgili değerlendirmede bulunan Bakan Bayraktar, "Bugün salı günü yaşadığımız hadisenin üzerinden 72 saate doğru gidiyoruz. Yoğun bir şekilde arama kurtarma faaliyetimiz devam ediyor. Bütün zorluklara, sıkıntılara ve risklere rağmen çok geniş kapsamlı bir faaliyet yürütüyoruz. Çok büyük bir heyelan, yaklaşık 400 bin kamyonla taşıyabileceğimiz büyüklükteki alanda 9 kardeşimizi arıyoruz. Arkadaşlarımızın 3'nünün bir lokasyonda, 6'sının diğer bir lokasyonda olduğunu tespit ettik. Belirlediğimiz noktalara bugün yoğun bir şekilde gireceğiz. Arkadaşlarımız kahramanca, AFAD'taki kardeşlerimiz riskleri alarak kurtarma faaliyetine daha yoğunluk verecekler. İnşallah, ümit ediyorum, bunlardan bir netice alırız. Ailelerin, işçi kardeşlerimizin yakınlarının yoğun şekilde beklentileri var, haklı olarak. Biz de bunlara cevap verebilmek için gayret ediyoruz, çalışıyoruz. Arama kurtarmada yoğun bir şekilde teknik imkanları kullanarak, açıkçası, işçi kardeşlerimizin olabileceği lokasyonları tespit ediyoruz. Oralara yoğunlaşmaya gayret ediyoruz. Tespit ettiğimiz bazı lokasyonlar var, oraya girecek arkadaşlarımız" diye konuştu.

Sahada sürekli olarak ölçümleri yaptıklarını ifade eden Bakan Bayraktar, "Özellikle mevcut sahada, çalışma alanımızda ve diğer yerlerde, aynı zamanda dere yatağının ilerleyen kısımlarında sudan ve topraktan sürekli numune alıp test ediyoruz. Sadece buradaki laboratuvarlarımızda değil, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na ait mobil laboratuvarda değil, farklı yerlere de gönderiyoruz. Ankara'ya gönderdik, onlardan neticeleri alıyoruz. Bunu sürekli bir şekilde yapıyoruz. Şu ana kadar endişeye mahal edecek durum söz konusu değildir. Halk sağlığını tehdit edecek çalışan personeli, AFAD personelini tehdit edecek şey söz konusu değil" dedi.

'TOPRAK YIĞININI KALDIRMAYLA ALAKALI PLANLAMA AŞAMASINA GEÇTİK'

Arama kurtarmada yeni faza geçeceklerini belirten Bayraktar, şunları söyledi:

"Bugün üçüncü gün, yeni bir faza geçiyoruz. Buradaki bahsettiğimiz toprak yığınını, heyelanla oluşan toprak yığınını kaldırmayla alakalı planlama aşamasına geçtik. Belki aylarca sürecek hadise. O toprağı alıp, nerede emniyetli şekilde tekrar depolamayla çalışmasına başlamış durumdayız. Bugün öğleden sonra yapacağımız toplantıda yol haritasını da çıkarmış olacağız. Dolayısıyla daha uzun vadeli rehabilitasyon anlamında planlamayı da gerçekleştirmiş olacağız. Bu konuda ilgili bütün kurumlarımızla çalışmaya devam ediyoruz. Ama temel önceliğimiz şu anda arama kurtarma operasyonuna yoğunlaşmış bir şekilde devam etmektir. İnşallah bundan bir netice alırız. Ailelerimizle birlikte olacağız. Onların bir kısmı buradaki faaliyetleri takip ediyor. Önceliğimiz bu konudur."

'ADLİYEYE SEVK EDİLDİLER'

Konuyla ilgili idari da adli soruşturmanın devam ettiği bilgisini veren Bayraktar, “Cumhuriyet Başsavcımızdan aldığım bilgiyi sizlerle paylaşmış olayım. Onların ifadesi, 8 çalışanla, yöneticiyle alakalı; içlerinde yabancı uyruklu yönetici de olmak üzere adliyeye sevk edilmiş durumdalar. Muhtemelen önümüzdeki saatlerde ve günlerde ilave soruşturma kapsamında arkadaşlar da ifade verecek elbette ki. Bunların bu konuyla alakalı kusuru, eksiği, noksanı varsa yargı tespit edecek, gereğini yapacaktır. Biz bu arada hem Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, ilgili kurumlar, teknik ve idari yönden soruşturmaya devam ediyoruz. Bu hadisenin neden kaynaklandığı, kök sebepleri neydi, sorumlular kimdir? Bu konuyla alakalı çalışmalarımız devam ediyor. Biz yine düzenli bir şekilde sizlere kamuoyuna bütün açıklığıyla, şeffaflığıyla konuları intikal ettirmeye devam edeceğiz. Büyük bir çalışma yürütüyoruz. Bir nebze sabır bekliyoruz. İnşallah çalışmalarımız, AFAD'ın yürüttüğü çalışmalar netice verecek, en azından ailelerimizin bu konuda, onların bekledikleri haberleri ulaştırmış olacağız" diye konuştu.

'KONTROL AMAÇLI GİTMİŞLER'

Toprak altında kalan 9 kişinin kontrol amacıyla alana gittiklerinde olayın olduğu sorusuna cevap veren Bayraktar, “Bu yönde bize de iletilen bir bilgi var. Bu bölgedeki işçilerin tahliye edildikleri doğru. Sonra bu bölgedeki 9 arkadaşımızın tekrar kontrol amaçlı olay yerine dönülmesi sonrası yani burada normalde çok daha fazla işçi çalışıyordu. Döndükleri esnada hadiseye yakalandıkları maalesef doğru" dedi.

ŞİRKETİN ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİ BURADA

Basın mensupların şirket yönetimiyle ilgili zafiyet açıklamasını hatırlattığı Bakan Bayraktar, "Dün ifade etmeye çalıştığım hadise şuydu. Burası özel bir işletme. Yüzde 80'i Amerikalı şirkete ait işletme. Bu tarz hadiseler olduğunda genelde şirketleri görmüyoruz. Devlet olarak bizler konuya vaziyet ediyoruz. Vatandaşlarımızın sağlığını ilgilendiren her konuyla ilgilenmek durumdayız. Beklentimiz aynı sorumluluk bilinci içinde şirketin de konuyu şeffaf bir şekilde ortaya çıkaracak şekilde çalışmalara katkı sunmasıydı. Buradaki orta ve alt kademedeki kardeşlerimizin bu konuda ellerinden gelen zaten gayreti gösteriyorlar. Sahada da bunu gösteriyorlardı. Özellikle yönetim düzeyindeki zafiyeti biraz dün dile getirmiştim. Ama şirketin üst düzey yöneticileri şu anda hepsi buradalar. Bir tanesi, kendisi hakkında soruşturma devam ediyor. Ama diğerleri de buradalar. Bizimle ortak ve uyum içinde çalışmaya devam ediyorlar. Sözünü ettiğimiz şeylerin neticesi ortaya çıkmaya başladı ve şirket burada bizimle, belirlediğimiz esaslar çerçevesinde çalışıyor ve katkı sunmaya devam ediyor" diye konuştu.

'BELLİ YÖNTEMLERLE ALAN DARALTIYORUZ'

İşçilerin bulunduğu alanlarla ilgili soruya da cevap veren Bayraktar, "Yanlış anlamaya sebebiyet vermeyelim. Burada özellikle ailelerimiz büyük bir heyecan ve beklenti içerisindeler. Söyleyeceğimiz bir şey sanki işçilerin yerlerini tam tespit etmiş olduğumuz gibi bir algı olsun istemiyorum. Çok büyük bir alanda 1 kilometreye yakın bir alan kaymış durumda. Bunun için de 6 kardeşimizi arıyoruz. Belli yöntemlerle bunu daralmış, belli alanlara indirgemiş durumdayız. Biz o noktalara bakacağız. 3 kardeşimizin manganez madenin olduğu tarafta olduğunu düşünüyoruz. Gerek görüntülerden gerek alınan ifadelerde. O bölgelere yoğunlaşacağız. Dün de dediğim gibi heyelan riski kısmen devam ediyor. Orada emniyetli çalışmayı zarara uğratacak şeyden kaçınmamız lazım" dedi.

Basın mensuplarının şirketin acil durum eylem planıyla ilgili sorusuna da cevap veren Bayraktar, ilgili görevlilerin ve kurumların inceleme yaptıklarını şirketin işletme anındaki operasyonlarını tetkik ve soruşturmalarını yaptığını söyledi.

'BÜTÜN SORUMLULAR ORTAYA ÇIKACAK'

Olayın sebebiyle ilgili soruşturma ve teknik çalışma bitmeden bir şey söylemenin doğru olmayacağını ve ilgili kurumların araştırmasının sürdüğünü ifade eden Bayraktar, şunları söyledi:

"Bu işin gizlenecek ve üstü kapatılacak bir durumu yok. Birçok farklı ihtisas sahibi kurumumuz, akademisyenlerden oluşan grupla çok yoğun şekilde çalışıyoruz. Hiçbir endişeye mahal yok. Soruşturmanın neticesinde bütün sorumlular ortaya çıkacak. İnşallah böyle bir hadiseyi Türkiye'de bir daha yaşamayız. Hakikaten çok üzgünüm. Bir taraftan onu araştırırken önce kurtarma beraberinde rehabilitasyon süreci devam ediyor. DSİ güçlü bir ekiple burada. Onlar da zararlı maddelerin halk sağlına ve çevreye zarar vermeyecek şekilde toplanması, kontrol altına alınmasıyla alakalı planı çalıştılar. İnşallah onu hızlı bir şekilde hayata geçireceğiz."

'BİRKAÇ KADEMELİ SET PROGRAMI VAR'

Bilgilendirme toplantısında yağmur yağması halinde zararlı atıkların yer altı sularına karışmasını önleyecek tedbirlerle ilgili soruya da cevap veren Bayraktar, "Rehabilitasyon planı bütün bunları içeriyor. DSİ'nin hazırladığı sularla alakalı tedbir seti yaklaşık 5 farklı alanı kapsıyor. Yağmur sularının mevcut toprak yığınına temas etmeden yukarıdan kuşaklama yoluyla farklı kanallara ve temiz bir şekilde aktarılmasıyla alakalı program var. Birkaç kademeli set programımız var. Öğleden sonra muhtemelen mevcut kontamine toprağın olduğu kütleyi kaldırıp kontrol altında nereye taşıyacağımızı o konuya da birkaç gün içinde başlamayı hedefliyoruz. Kısa orta ve uzun vadeli planlamaları yapmış durumdayız" dedi.

Bakan Bayraktar, gözaltına alınanlardan bir kişinin yabancı ve yönetici düzeyde olduğunu belirtti.

ŞÜPHELİLERDEN 5’İ ASLİ KUSURLU

Adliyeye sevk edilen şüphelilerin jandarmanın ardından savcılıkta da ifadesi alınıyor. Erzincan Baro Başkanı Avukat Adem Aktürk bilirkişi raporunun çıktığını söyledi. Aktürk, rapora göre şüphelilerden 5’inin asli, 2’sinin tali ve 1’inin ise kusursuz olduğunu söyledi. Aktürk ayrıca şüphelilerden asli kusurlu olan 5’inin tutuklanacağını öngördüğünü belirtti.

ŞÜPHELİLER MAHKEMEYE SEVK EDİLDİ

Erzincan’ın İliç ilçesinde meydana gelen maden kazasında gözaltına alınan ve adliyeye sevk edilen 8 şüpheliden 6’sı tutuklama talebi, 2 şüpheli ise adli kontrol şartı ile serbest bırakılma talebi ile mahkemeye sevk edildi. 

İLİÇ'TEKİ ANALİZ SONUÇLARI DEĞERLENDİRİLDİ

Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeni sahasında meydana gelen toprak kaymasının ardından bölgeye sevk edilen Mobil Su ve Atık Su Analiz Laboratuvarında anlık olarak analizler yapılıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Denetimi Daire Başkanı Barış Ecevit Akgün, ilk analiz sonuçlarını değerlendirdi. 9 farklı noktadan alınan numuneler sonrası çıkan analiz sonuçları basın ile paylaşıldı. Akgün, bölgede yapılan ilk analiz sonuçlarını almaya başladıklarını söyledi. Olayın yaşandığı andan itibaren hemen mobil analiz araçları ve ekipleri bölgeye sevk edip saha da su toprak ve hava kalitesini izleme çalışmalarını başlattıklarını vurgulayan Akgün, "Yaptığımız incelemelerde 9 tane su ve toprak numunesi alacağımız alan belirledik. Bu çalışmayı yaparken aynı zamanda da İstanbul Üniversitesi'nden katılan hocalarımızla sahada bir keşif yaptık ve onların da ilave edilmesini istediği noktaları da bu izleme noktalarına ekledik. Biz bu noktalardan her gün su, yeraltı suyu ve toprak numunesi alıyoruz. Aynı zamanda bölgedeki hava kalitesini de sürekli izliyoruz. Yapmış olduğumuz ölçümlerde şimdiye kadar tamamlanan analizlerimizde siyanürün cihazın dedüksiyon limitinin yani ölçebileceği minimum değerin bile altında olduğunu, yani küçüktür 0.01 ppm miligram /L olduğunu tespit ettik" diye konuştu. Daha önce yapmış oldukları analizlerde yüzeysel akış olan iki bölgenin olduğu ifade eden Ecevit Akgün şunları söyledi: "Su akışı olan bölgede alınan tedbirlerle, sedde yapılmak suretiyle, menfez yapılmak suretiyle bu bölgedeki akış da engellendi. Dolayısıyla ayın 15- 16'sında yaptığımız kontrollerde bu iki noktada akışın kesildiğini gördük. Su kirliliğini kontrol gereğince limit değeri 0.1 olan siyanürün şu anda 0.01’in bile altında yani cihazın ölçüm kapasitesinin yakalayamayacağı kadar minimum değerden sıfır olduğunu şu anda görebiliyoruz. Bir taraftan mobil aracımızla bu ölçümleri gerçekleştirirken toprak analizlerimiz ve ağır metal analizlerimizde her gün Ankara'daki çevre referans laboratuvarımıza ve bakanlığımız tarafından yetki verilen çevre laboratuvarlarımıza gönderiyoruz. Bütün bu ölçüm sonuçlarını da kamuoyu ile paylaşacağız."