İstanbul'a bu yıl kar yağmadı, artık sürpriz olacak

Bu yıl İstanbul'da etkili bir kar yağışı gerçekleşmedi. Ancak İstanbul'un tarihinde birçok unutulmaz kış yaşandı. 1918'de hiç kar yağmazken, 1929'daki şiddetli kış, İstanbul'un hafızasında uzun süre yer etti. 1954'te ise benzer bir sert kış daha yaşandı. 1987 kışında, Balkanlar'dan gelen kar fırtınası şehri etkisi altına aldı, Boğaziçi Köprüsü'nün bile halatları kopmuştu. Ancak, 2004 kışı İstanbul için bir dönüm noktası oldu. Yoğun kar ve fırtına, ulaşımı felç etti ve TEM Otoyolu saatlerce kapalı kaldı. 2017'de de, şehir yoğun kar yağışıyla mücadele ederken, 2020'de kar yağmadı. 2022'de ise kar yağışı nedeniyle araçlar yollarda mahsur kaldı ve uçuşlar durduruldu. Ancak son yıllarda, bu manzaraları görmek pek mümkün değil. Prof. Dr. Orhan Şen'e göre, şehirdeki ısı adası etkisi, kar yağışını nadir hale getiriyor. İstanbul'un sıcaklığını 5 derecenin üzerinde tutan bu etki, kar yağışını engelliyor. Ayrıca, küresel ısınma ve Akdeniz ikliminin değişmesiyle birlikte kar yağışlarının azalması kaçınılmaz hale geliyor. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz da aynı fikirde. İstanbul'da kar yağışı olmamasının nedeni ise şehrin geniş coğrafyası ve ısı adası etkisinin yanı sıra küresel ısınma ve değişen iklim koşulları. Prof. Dr. Kurnaz'a göre, İstanbul'da kar yağışını görmek isteyenler artık daha doğuya, Kars ve Sarıkamış gibi bölgelere gitmek zorunda kalabilirler. Uzmanlar, artık İstanbul'a kar yağmasının beklenen bir sürpriz olacağını değerlendiriyor.

"ISI ADASI ETKİSİNDEN DOLAYI İSTANBUL'A KAR YAĞIŞI ÇOK NADİR OLUR"

Prof. Dr. Orhan Şen, şehir içindeki sıcaklıkların genellikle 5 derecenin üzerinde seyretmesi, kar yağışını engellediğini ifade ederek, "İstanbul'da yağmadı bu sene kar ama İstanbul'da bundan 40-50 sene önceki kar yağışları yok artık. Yok olmasının nedeni nedir? Yok olmasının nedeni metropol bir şehirde, betonlaşmış bir şehirde ısı adası etkisidir. Isı adası etkisinden dolayı, İstanbul'da kar yağışı çok nadir olur. Çünkü kar yağışı nedir? 5 derecenin altına düşmesi lazım hava sıcaklığının. 5 derecenin yukarısında kar yağışı yağmaz. 5 derecenin altına düşecek ama yağış da olacak, ikisi birlikte olması lazım. Şimdi baktığımız zaman İstanbul'un etrafında 5 derecenin altına düşüyor ama 2-3 derecelik ısı adası etkisi hep, 5 derecenin üzerinde tutuyor İstanbul'da sıcaklığı. Dolayısıyla İstanbul'da kar yağmıyor. Hiç mi yağmadı? Geçen sene de yağdı, ondan önceki sene de yağdı. Hatırlarsınız, yollarda kalmıştık iki sene önce. Bu dediğim gibi şehir ısı adası etkisi, İstanbul'a çok bariz olarak kendisini gösteriyor. Düşünün kışın o gökdelenler ısıtılıyor değil mi? Ne ile? Doğal gaz ile ısıtılıyor. O ısı enerjisi nereye gidiyor? Atmosfere gidiyor. Atmosfere gittiği için dışı, havayı 2-3 derece daha ısıtıyor. Dolayısıyla bu büyük şehirlerdeki kar yağmamasının nedenlerinden bir tanesi odur. Bu genel bir değerlendirmedir" şeklinde konuştu.

"ARTIK KAR YAĞIŞI AZALACAK"

Bu yıl kar yağışının azalmasında küresel iklim değişikliğinin de etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Orhan Şen, "Bunun özelliğini de bu sene El Nino, biraz daha geneline bakarsak küresel ısınmanın artık 1.5 dereceye vardığı için artışı, dolayısıyla bizim enlemlerimizde yani 40 derece enlemlerinde kar yağışı azalacak. Şunu da söyleyelim, biz Akdeniz iklimine tabii idik. Yani şimdiye kadar Akdeniz yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlıydı. Şimdi Akdeniz ikliminden Türkiye çıkıyor, bunun yerine nereye geliyor? Yarı kurak bir iklime geliyor. Yarı kurak iklim dediğimiz, 30 derece enlemlerdeki tropik iklimin kuzeye doğru kaymasından, küresel ısınmadan dolayı. Dolayısıyla artık yarı kurak iklime döndüğümüz için sıcaklıklar da artık biraz yüksek görünüyor. Şundan anlıyoruz biz bunu; yaz sıcaklıkları minimum sıcaklıklar, yani gece yarısından sonra sabah olmadan bir saat önce ölçülen sıcaklığa, biz 'minimum sıcaklık' deriz. 20 derecenin üzerindeki sıcaklıklara 'tropik şehir' deriz. Geçen sene bunlar çok fazla arttı Türkiye'de. Dolayısıyla bizim bulunduğumuz enlemlerde artık kar yağışı azalacak" diye konuştu.

"2020'DE VE 1918'DE KAR YAĞIŞI OLMAMIŞTI"

2020 ve 1918 yıllarında da kuraklıkla birlikte kar yağışının olmadığını belirten Şen, "Şimdi muhakkak bir kar yağışı gördük. Nerede gördük? Havada gördük ama yerde göremedik mesela. Öyle şeyler vardı. Ama en çok ne zaman gördük, 1987'de. Çok büyük bir kar yağışı vardı. Bir buçuk metreye yakın kar yağışı vardı. Bundan 4 sene önce 2020 ve 1918'de de üstelik kuraklık da vardı, kar yağışı da olmamıştı. Bu sene hiç kar yağışı olmadı. Ama seneye ne olacak? Seneye bakacağız" dedi.

"İSTANBUL'A UZUN ZAMANDIR KAR YAĞMIYOR

İstanbul'a uzun zamandır kar yağmadığını belirten Prof. Dr. Levent Kurnaz, "Şimdi öncelikle şunu anlayalım. Ben vatandaşım. Benim için İstanbul'a kar yağdı demek; bilmem ne tepesinin bilmem neresinde şu kadar dakika kar yağdı falan değil. Eğer Kadıköy'de ya da Eminönü'nde çocuklar kartopu oynayabiliyorsa İstanbul'a kar yağdı demektir. İstanbul'a uzun zamandır öylesine bir kar yağmıyor. İstanbul çok geniş bir coğrafya. Çatalca'ya gittiğinizde Çatalca'ya mutlaka kar yağıyordur ya da Karadeniz kıyısında Şile'yi geçtiğiniz yerlerde kar yağıyor olabilir ama İstanbul olarak baktığımızda bulunduğumuz yere kar yağdı mı? Yağmadı" dedi.

Prof. Dr. Levent Kurnaz, "1987 kışında bu bulunduğumuz yerde bir metreden fazla kar vardı. Dolayısıyla yağdığı zamanlar oldu mu, oldu. 2003'te, 2004'te falan bayağı kar yağdığı zamanlar oldu ama bunu epey zamandır söylüyoruz, Türkiye'de yaklaşık olarak Sivas'ın batısına artık pek kar düşmesini beklemiyoruz. İstanbul zaten çok kar yağan bir yer değil ama bu sene Ankara'ya da çok fazla bir kar yağmadı. Dolayısıyla biz artık yavaş yavaş bu bölgelerde karın çekildiğini görmeye başlayacağız. Uludağ'a bile baktığımızda Uludağ'da bile parçalı kaldı kar. Dolayısıyla artık Batı'da çok fazla kar yok. Kar görmek isteyen Kars'a, Sarıkamış'a gidecek" diye konuştu.

"2030 YILINDA KAR YAĞMASI SÜRPRİZ OLACAK"

Gelecek yıllarda İstanbul'da kar yağışının beklenen bir sürpriz haline gelebileceğini dile getiren Prof. Dr. Levent Kurnaz, "Gittikçe kar yağışı azalıyor. Her yağan kar yağışı biraz daha sürpriz olacak. İstanbul'un normali artık bu ya da buna benzer bir hava. Bundan sonra artık Nisan başı gibi yazlık kıyafetleri giyeceğiz, böyle devam edecek. Kar yağarsa 'Ne kadar güzel sürpriz oldu' diyeceğiz. Son 5 yıl veya 10 yıl içerisinde değil, bu yavaş yavaş bu hale gelen bir durum. 1980'den bugüne baktığımız zaman düşen kar miktarı azala azala bu seneyi buldu, yani hiç kar yağmadı. Daha önce de hiç kar yağmadığı oldu mu, oldu. Yalnız bu gittikçe artacak. 2000 yılında kar yağması sürpriz değilken, 2030 yılında İstanbul'a kar yağması sürpriz olacak" dedi.