Emine Erdoğan: Her gün, 2 bin çöp kamyonuna eşdeğer plastiği sulara atıyoruz

'30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü'nün ikincisi, Türkiye'nin de iş birliğiyle, Kenya'nın başkenti Nairobi'deki Birleşmiş Milletler (BM) Ofisi'nde düzenlenen etkinlikle kutlandı. BM Çevre Programı (UNEP) İcra Direktörü Inger Andersen, etkinlikte yaptığı konuşmada metal, mineral, gıda ve suyun temel kaynaklar olduğunu belirterek, her yıl 2 milyar tondan fazla kentsel katı atığın oluştuğuna dikkati çekti. Andersen, daha iyi bir gelecek şansını çöpe attıklarına işaret ederek, sürdürülebilir olmayan tüketim ve üretimin iklim değişikliğine, doğa ve biyoçeşitlilik kaybı ve kirliliğine yol açtığını söyledi. 'Uluslararası Sıfır Atık Günü'nün dünyanın sonsuza kadar kaynak verip karşılığında kirlilik alamayacağını hatırlattığını belirten Andersen, sıfır atık toplumuna ulaşmanın, sorunun boyutunu azaltmakla başladığını kaydetti. 

EMİNE ERDOĞAN'DAN, VİDEO MESAJ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, etkinliğe video mesaj gönderdi. Mesajında 'Sıfır Atık' yaklaşımının yaygınlaştırılmasıyla ilgili çalışmalara dikkati çeken Emine Erdoğan, "Değerli 13 üyeden oluşan Danışma Kurulu kapsamındaki çalışmalarımız, iyi uygulamaların paylaşılması başta olmak üzere, Sıfır Atık yaklaşımının yaygınlaştırılması çerçevesinde yoğun bir şekilde devam ediyor" ifadesini kullandı.

'SIFIR ATIK GÜNÜ'NÜ KUTLUYORUM'

Emine Erdoğan, BM Sıfır Atık Kararı'yla ilan edilen '30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü'nün önemli bir fırsat oluşturduğunu belirterek, "Ortak evimiz dünyayı daha yaşanabilir bir yer yapmak için vaktini ve emeğini ortaya koyan bütün çevre gönüllülerinin 'Sıfır Atık Günü'nü kutluyorum" dedi.

'BU ÖZEL GÜNDE TÜRKİYE BAYRAK TAŞIYICISI OLDU'

Uluslararası Sıfır Atık Günü'ne yönelik, BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN Habitat) ve UNEP başta olmak üzere, uluslararası kuruluşların değerli işbirliğiyle düzenlenen tüm etkinliklerin hayırlara vesile olmasını dileyen Emine Erdoğan, dünyanın dört bir yanındaki diplomatik temsilciliklere de Türkiye'nin bayrak taşıyıcısı oldukları bu özel günde etkinlikleri ve çalışmalarıyla sundukları katkıdan dolayı yürekten teşekkür etti.

'GEÇMİŞİN KALINTISI OLDUĞU BİR GELECEĞİ İNŞA EDEBİLİRİZ'

Türkiye'nin Nairobi Büyükelçisi Subutay Yüksel, etkinlikte yaptığı konuşmada, '30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü'nün ikinci yıl dönümünü kutlamak için bir araya geldiklerini hatırlatarak, Nairobi'nin 'çevrenin dünya başkenti' olduğunu söyledi.

Büyükelçi Yüksel, katılımcılara 'Sıfır Atık' konusunun ulusal ve uluslararası boyutları hakkında ayrıntılı bilgi sundu.

BM VİYANA OFİSİ'NDE 'ULUSLARARASI SIFIR ATIK GÜNÜ' PROGRAMI DÜZENLENDİ

Avusturya'daki Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi'nde, Türkiye'nin BM Viyana Daimi Temsilciliğinin girişimiyle 'Uluslararası Sıfır Atık Günü' dolayısıyla program düzenlendi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 77/161 sayılı ve 105 ülkenin ortak sunucu olduğu kararıyla 30 Mart'ın 'Uluslararası Sıfır Atık Günü' olarak kabul edilmesi kapsamında, BM Viyana Ofisi'nde Türkiye'nin BM Viyana Daimi Temsilciliğinin girişimiyle geçen yıl olduğu gibi bu sene de etkinlik gerçekleştirildi. Programa, sıfır atık konusunun farklı boyutlarını, dünyanın çeşitli bölgelerindeki durum ve uygulamalar çerçevesinde ele almak amacıyla Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisinden (UNODC) yetkililerinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB), Sudan ve Brezilya daimi temsilcileri katıldı. 

'SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKLE İLGİLİ SOMUT ADIMLAR ATMALIYIZ'

Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı olarak BM çatısı altında sıfır atığı hedefleyen çalışmanın küresel liderliğini yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın 'Uluslararası Sıfır Atık Günü'ne ilişkin video mesajı programda paylaşıldı. Emine Erdoğan, "İklim değişikliğinin ve çevre kirliliğinin sonuçlarını acı tecrübelerle öğrenen bizler, bir yandan bu sınamalarla mücadele etmeli, diğer yandan gelecek nesillere olan sorumluluğumuz bağlamında sürdürülebilirlikle ilgili somut adımlar atmalıyız" diye konuştu.

'BİZİ BESLEYEN TOPRAK, KİMYASAL  ATIKLARIMIZ YÜZÜNDEN YAŞAM MÜCADELESİ VERİYOR'

Anadolu'nun hayranlık uyandıran doğal zenginliğinin nice şiire, hikayeye, tabloya ilham olduğunu belirten Emine Erdoğan, şunları söyledi:

"Geçmişteki hayranlık uyandıran, tabiatla hürmet eksenindeki ilişki günden güne terk edilirken, gelecek nesillere nasıl bir dünya bıraktığımızı düşünüyorum. Bize cömertçe bereketini sunan akarsular, yanlış tüketim neticesinde yok olma tehlikesi yaşarken, bizi tevazuuyla besleyen toprak, kimyasal atıklarımız yüzünden yaşam mücadelesi veriyor.

​'İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN SONUÇLARI'

Emine Erdoğan, hava kirliliğinin, her yıl 7 milyon insanın hayatını kaybetmesine yol açtığını, 1970'ten bu yana küresel yaban hayatı popülasyonunun yüzde 70 azaldığını, dünyanın, insanlığın her yıl ürettiği 2 milyar ton atığı sırtında taşıdığını aktararak, "Her gün, 2 bin çöp kamyonuna eş değer plastiği okyanuslara, nehirlere ve göllere atıyoruz. Okyanusta yüzen kıta büyüklüğünde bir plastik adasının, bu yüzyıl insanının eseri olması vicdanlarımıza sığıyor mu? Şayet insanlık, gerçek anlamda bir ilerleme kaydediyor olsaydı, bu ilerlemenin dünyayı daha medeni ve insani bir yer yapması gerekmez miydi? İklim değişikliğinin ve çevre kirliliğinin sonuçlarını acı tecrübelerle öğrenen bizler, bir yandan bu sınamalarla mücadele etmeli, diğer yandan gelecek nesillere olan sorumluluğumuz bağlamında sürdürülebilirlikle ilgili somut adımlar atmalıyız. İşte bu düşüncelerle, tohumlarını 2017 yılında attığımız 'Sıfır Atık' Hareketi'nin, Birleşmiş Milletler Genel Kurul Kararı'yla küresel bir harekete dönüşmesinden büyük memnuniyet duyuyorum."

TÜRKİYE'DEKİ 'SIFIR ATIK PROJESİ' HAKKINDA SUNUM YAPILDI

Programın moderatörlüğünü üstlenen Türkiye'nin BM Viyana Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Levent Eler, sıfır atık konusunun, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması bakımından taşıdığı öneme işaret ederek, BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi gibi Viyana'daki kuruluşların çalışmalarında atık meselesinin de yer alıyor olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Eler, bu konudaki farkındalığın artmasını ümit ettiğini vurgulayarak, Daimi Temsilcilik olarak konuyu gündemde tutmaya devam edeceklerini dile getirdi. Programda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca Türkiye'deki sıfır atık projesi hakkında bir sunum yapıldı. AB Daimi Temsilcisi Büyükelçi Carl Hallergard, AB'nin Sıfır Atık hedefi doğrultusundaki politika ve programlarına dair bilgi paylaştı. Viyana'da gayriresmi formatta 'Gıda Güvenliği Dostları Grubu'nun kurulmasına ilişkin bir girişim başlatan Sudan Daimi Temsilcisi Büyükelçi Magdi Ahmed Mofadal Elnour, sıfır atık konusunun gıda güvenliği boyutuna değinirken; Brezilya Daimi Temsilcisi Antonio Tabajara De Olivera, Brezilya'nın G20 Dönem Başkanlığı sırasındaki çevre ve iklim sürdürülebilirliği alanındaki önceliklerini anlattı.

UNESCO'DA '30 MART ULUSLARARASI SIFIR ATIK GÜNÜ' ETKİNLİĞİ YAPILDI

Fransa'nın başkenti Paris'teki Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) binasında '30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü' etkinliği düzenlendi. Etkinliğe Türkiye'nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Gülnur Aybet, UNESCO'nun 42. Genel Konferansı Başkanı Simona-Mirela Miculescu, UNESCO Yönetim Kurulu Başkanı Vera El Khoury Lacoeuilhe ile UNESCO'nun Ekolojik ve Yer Bilimleri Bölümü Direktörü ve İnsan ve Biyosfer Sekreteri Antonio de Sousa Abreu'nün yanı sıra çok sayıda davetli katıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan da etkinliğe video mesaj gönderdi. Türkiye'de farklı belediyelerin sıfır atık girişimi kapsamında yaptığı projeleri anlatan videonun gösteriminin yapıldığı etkinlikte, katılımcılar, Emine Erdoğan'ın önderlik ettiği Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanını imzaladı. Büyükelçi Aybet burada yaptığı konuşmada, 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü'nü kutlamak için bir araya geldiklerini ve bunu ikinci kez UNESCO merkezinde kutladıklarını ifade etti. Uluslararası Sıfır Atık Günü'nün atık üretim konusunda farkındalık yaratmayı ve atıkların çevre üzerindeki etkisini en aza indirmeyi amaçladığını kaydeden Aybet, bu önemli günün, sürdürülebilir tüketim ve üretimin tanıtımı için iyi bir fırsat olduğunu vurguladı. Aybet, "Her yıl dünya çapında topraklarımızı, suyumuzu ve havamızı kirleten milyarlarca ton atık üretiliyor" diyerek, sıfır atık konusunda insanların dünya kaynaklarıyla olan bağlarını da tekrar gözden geçirmesi gerektiğine işaret etti. Sıfır atık konusundaki girişimlerin benimsenerek doğal kaynakların muhafaza ve iklim değişikliğiyle mücadele edildiğini belirten Aybet, bunu benimsemenin ayrıca ekonomik bir fırsat olduğunu aktardı. Aybet, Sıfır Atık Projesinin Emine Erdoğan himayesinde 2017'de başlatıldığına dikkati çekti. Sıfır Atık Projesi'nin ana hedefinin, atıkların geri kazanım oranını 2035'e kadar yüzde 60'a taşınması olduğunun söyleyen Aybet, bu projenin, başlangıcından bu yana Türkiye ekonomisine 185 milyar Türk Lirası kazandırdığını ifade etti. Aybet, ayrıca proje sayesinde 490 milyon ağacın kesilmekten kurtarıldığını ve 5,9 milyon ton sera gazı emisyonunun önlendiğini aktardı.

'SIFIR ATIK PROJESİ ARTIK KÜRESEL BİR HAREKET HALİNE GELDİ' 

Sıfır Atık konusunda 21 milyon kişiye eğitim verildiğini dile getiren Aybet, "Türkiye'nin başarılı Sıfır Atık Projesi artık küresel bir hareket haline geldi" dedi.

UNESCO'nun 42. Genel Konferansı Başkanı Miculescu da Birleşmiş Milletler (BM) rakamlarına göre, dünyada her yıl 2,24 milyar ton kentsel katı atık, 37 milyon plastik atık üretildiğini, ve 931 milyon ton gıdanın atığa dönüştüğünü belirtti. Miculescu, "Bu plastik atıkların her yıl parçalanarak okyanuslara karışması bekleniyor" diyerek, söz konusu atıkların ekosistemlere zarar verdiğinin altını çizdi. Söz konusu atıkların ekosistemlere zarar verdiğini ifade eden Miculescu, Emine Erdoğan'a, ülkesinin atık ve çevre sorunlarıyla ilgili paradigma değişimine sağladığı katkıdan ötürü hayranlığını dile getirdi. UNESCO Yönetim Kurulu Başkanı Lacoeuilhe de herkesin satın aldığı ürünlerin nereden geldiğine ve etkilerine dikkat etmesi gerektiğini vurguladı. Lacoeuilhe, mümkün oldukça ürünleri yeniden kullanmak ve geri dönüştürmek gerektiğini belirterek, bu bilincin çocuklara da kazandırılmasının önemine dikkati çekti. Kadınların sürdürülebilir tüketim konusunda önemli bir rolü olduğuna işaret eden Lacoeuilhe, kadınların çevreyi muhafaza etmek konusunda öncü rol oynadığının altını çizdi. Antonio de Sousa Abreu de dünyada her yıl milyarlarca ton atık üretildiğini vurgulayarak, "Bu nedenle UNESCO, sıfır atığa doğru ilerlemenin hayati önemini vurgulayan bu girişimi üstlenen Türkiye delegasyonuna çok minnettar" ifadesini kullandı.

SIFIR ATIK PROJESİ

Emine Erdoğan'ın himayelerinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2017'de başlatılan Sıfır Atık Projesi, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıkları kontrol altına alma, gelecek nesillere temiz ve gelişmiş bir Türkiye ile yaşanabilir dünya bırakma amacı taşıyor. Sıfır Atık Projesi kapsamında sıfır atık yönetim sisteminin kurulmasına ilişkin genel ilkelerin ve uygulama esaslarının belirlenmesini sağlayarak sıfır atık yaklaşımının ülke genelinde benimsenmesi, uygulanması ve yaygınlaştırılması amacıyla hazırlanan Sıfır Atık Yönetmeliği 12 Temmuz 2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Türkiye 2018'den bu yana çevre ve sürdürülebilirlik alanlarında ulusal ve uluslararası uzman isimlerin, kurum ile kuruluşların, sivil toplum kuruluşlarının, özel sektör temsilcileri ile bireylerin aynı platformda buluştuğu Sıfır Atık Zirveleri gerçekleştirildi.

BM GENEL KURULUNDA KABUL EDİLEN 'SIFIR ATIK KARARI

Eylül 2022'de BM 77. Genel Kurulu görüşmeleri sırasında New York'ta BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya gelen Emine Erdoğan, ikili iklim kriziyle mücadele kapsamında 'Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı'nı imzaladı. BM Genel Kurulu, 14 Aralık 2022'de Türkiye'nin ana sunucusu, 105 ülkenin ise ortak sunucu olduğu 'sıfır atık' kararını oydaşmayla kabul etti. Genel Kurulun bu kararla 30 Mart'ı Uluslararası Sıfır Atık Günü ilan etmesinin yanı sıra BM Genel Sekreteri Guterres'ten, yerel ve ulusal sıfır atık girişimlerini teşvik etmek için bilgi, deneyim ve uzmanlığa dayalı, cinsiyet dengesi ve adil coğrafi temsil dikkate alınarak gönüllü ve seçkin kişilerden oluşan 3 yıl görev yapacak bir danışma kurulu kurması istendi. Sıfır atık girişimleri, çevreye duyarlı atık yönetimi, sürdürülebilir tüketim ve üretim konularının BM bünyesinde ele alınmasına devam edilmesi gerektiği vurgulanan kararla, üye devletler, BM ile diğer uluslararası ve bölgesel örgütler, sıfır atık girişimlerini uygulamaya teşvik edildi.