6 Şubat depremlerindeki zemin kayması, Tapu Kadastro'nun yeni haritalarında

6 Şubat 2023'te meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki Kahramanmaraş merkezli depremler, 11 ilde büyük yıkıma neden oldu. 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği ve kamuoyunda 'asrın felaketi' olarak adlandırılan depremlerin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı tarafından bölgede yapılacak alt ve üstyapı çalışmalarında kullanılmak üzere haritalandırma çalışması yapıldı.

Çalışmalarda, fay hattı çevresinde kaymaların yaşandığı zeminler tespit edildi. Haritalandırma çalışmaları için kullanılan ve uçaklara entegre edilen yüksek çözünürlüklü fotoğraf makinaları ile çekilen deprem bölgesi fotoğraflarında (ortofoto), en çok kaymanın 4,6 metre ile Kahramanmaraş'a bağlı Ekinözü ilçesinde ve ardından 2,5 metre ile Hatay'da olduğu tespit edildi. Deprem bölgesindeki zemin kaymaları, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı yeni haritalara da yansıdı. Deprem bölgesindeki 11 ilde 6 Şubat öncesi ve sonrasında çekilen yüksek çözünürlüklü ortofotolar, felaketin büyüklüğünü bir kez daha gözler önüne serdi. Artçı sarsıntıların devam ettiği bölgede, harita üzerinde yer yer kaymaların yaşandığı belirtildi.

'ÇARPICI SONUÇLARA ULAŞILDI'

Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Harita Dairesi Başkanlığı Harita Üretim Birim Sorumlusu Mustafa Yaman, 6 Şubat'ta yaşanan depremin ardından Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde bir harita çalışması yapıldığını belirterek, "Bu çalışmalar kapsamında hem görüntü alımları hem de saha çalışmaları koordineli bir şekilde ve diğer kurumlarla birlikte ortak çalışmalar yürütülerek sonuç ürünler elde edildi. Bu sonuç ürünler söz konusu altyapı çalışmalarında kullanılmak üzere hızlı bir şekilde üretildi ve bunun akabinde de daha hassas veriler aynı şekilde üretilerek, karar destek mekanizmalarına, deprem sonrası yapılacak olan çalışmalara altlık teşkil etmek adına kurumumuz tarafından doğrudan fiziksel olarak ya da web servislerle sunulmuştur" dedi.

Sahada yapılan ölçümler sonucunda çarpıcı sonuçlara ulaşıldığını vurgulayan Yaman, "Afetin büyüklüğünü gösterebilmek adına noktasal olarak en fazla Ekinözü'nde 4,6 metre civarında konum hasarı tespit edilmiştir. Hatay'da da 2,5 metrelere varan konum hasarları söz konusu olmuştur. Bunlar konum bazında gerçekleşen hasarlardır. Fay hattında olan noktalarımız çok daha fazla etkilenmiş ama fay hatlarından uzakta olan noktalarımız çok daha az etkilenmiştir. Tabii bu noktalar tesis anlamında da yıkıcı bir etkiyle sarsılmıştır" ifadelerini kullandı.

YÜZEY DEĞİŞİKLİKLERİ TESPİT EDİLDİ'

Fay hattında olan tüm doğal ve yapay tesislerin bu minvalde bir konum hasarına uğradığını aktaran Yaman, "Yapılan çalışmalarda da çeşitli parsel ve tesis ölçümlerinde, detay ölçümlerinde bu tür kaymaların söz konusu fay hattı üzerinde net olarak görüldüğü, fay hattından uzaklaştıkça 4 metrelerden 2 metre, 1 metre, 50 santimlere kadar düştüğü gözlemlenmiştir. Yapılan ortofoto üretimlerinde sadece meskun sahalarda değil, gayrimeskun sahalarda da tarımsal alanlarda da fay hattının kırılmasından kaynaklı yüzey değişikliklerinin yaşandığı tespit edilmiştir. Gayrimeskun sahada da ciddi hasar tespit çalışmalarına altlık teşkil eden ortofoto üretimleri kurumumuzca da gerçekleştirilmiştir" dedi.