Kapalıçarşı'daki restorasyonda duvarlara yerleştirilen demirlere esnaftan tepki: elektrik kablosu geçmesi için çalışma yaptılar
Kapalıçarşı'daki restorasyon çalışmalarında 'Şark Kahvesi' olarak bilinen bölümde, yaklaşık 1 ay önce restorasyon ekiplerince duvarlar delinerek, kalın putrel demirleri yerleştirildi. Kapalıçarşı esnafı, duvarların tahrip olduğunu ve yerleştirilen demirlerin çirkin bir görüntü oluşturduğunu belirterek tepki gösterdi. Kapalıçarşı'daki restorasyonun bilim kurulu üyesi Yüksek Mimar İhsan Sarı, alandaki eski gergi demirlerinin kesili halde olduğunu, yerleştirilen yeni putrel demir ekipmanlarının alandaki statik risk ve olası depreme karşı hazırlık kapsamında geçici olarak mecburen yerleştirildiği bilgisini verdi. Kapalıçarşı'da esnaflık yapan Zekai Şahin, "3-4 hafta kadar önce duvara delikleri deldiler; biz depreme dayanıklılık için diye biliyorduk ama meğer elektrik düzeneklerini de üstünden dizmişler, dükkanın da cephesini kapattı." dedi. Esnaf Ömer Yeniköy ise, "Bu tarihi yarımadaya yakışacak cinsten bir şey değil." dedi.
DUVARLAR YAKLAŞIK 1 AY ÖNCE DELİNDİ
Kapalıçarşı restorasyonunun büyük bir kısmı sona ererken; çarşının belirli bölümlerinde işlemler devam ediyor. Yaklaşık 4 binden fazla dükkanın bulunduğu 563 yıllık tarihi yapıda; altyapı, tesisat, zemin ve ana duvarlarda yürütülen çalışmaların büyük kısmı tamamlandı. Yapıda deprem riskine yönelik çalışmalar da gerçekleştirildi; tarihi duvarlardaki çatlaklar özel solüsyonlarla güçlendirildi; statik olarak risk bulunan alanlarda uzmanların belirlediği yöntemlerle güçlendirme çalışmaları yapıldı.
Yakın dönemde tamamının sona ermesi beklenen restorasyonda, 'Şark Kahvesi' olarak bilinen bölümde yapılan müdahale ise tartışma konusu oldu. Esnafın iddiasına göre bölümdeki yapının duvarları restorasyon ekibi tarafından yaklaşık 1 ay önce delindi, takip eden haftalarda ise delinen noktalarda karşılıklı duvarlar arasına "Putrel demir' ismi verilen kalın destek ekipmanları monte edildi.
Yakın dönemde tamamının sona ermesi beklenen restorasyonda, 'Şark Kahvesi' olarak bilinen bölümde yapılan müdahale ise tartışma konusu oldu. Esnafın iddiasına göre bölümdeki yapının duvarları restorasyon ekibi tarafından yaklaşık 1 ay önce delindi, takip eden haftalarda ise delinen noktalarda karşılıklı duvarlar arasına "Putrel demir' ismi verilen kalın destek ekipmanları monte edildi. Kapalıçarşı Restorasyon Programı Bilim Kurul Üyesi Yüksek Mimar İhsan Sarı'dan, yerleştirilen demir destek ekipmanların alandaki statik risk sebebiyle olası depreme karşı mecburen yerleştirildiği bilgisi edinildi. Esnaf ise ekipmanların görsel kirlilik yarattığını ve tarihi yapının duvarlarında tahribat oluştuğunu iddia ederek, duruma tepki gösterdi.
"TARİHİ YARIMADAYA YAKIŞACAK BİRŞEY DEĞİL"
Esnaf Ömer Yeniköy, "Bunları yeni yaptılar 4 senedir restorasyondayız ama restorasyon maalesef bir türlü bitmedi. Burası meydan diye belki ekstra bir özen gösterdiler. Ne temizleniyor ne yıkılıyor. Bu demiri yaklaşık 10 gün önce yaptılar, 10 gün sonra da tamamladılar kablo aksamı geçmek için. Bu, Tarihi Yarımadaya yakışacak türden bir şey değil" ifadelerini kullandı.
Yeniköy, "Buraları delmişler. Bunların hepsi neredeyse 1453'ten beri burada bu sütun. Ben turistlerin elini değdirmesine bile izin vermemeye çalışıyorum. Ben burada 22 yıldır esnafım, buradaki direklerin hepsini tek tek deştiler. Bir kişi de bir yetkili de 'Dur' demiyor. Bize diyorlar ki 'Anıtlardan izin aldık', ama bize gelecek olursa Anıtlar diyor ki 'Bireysel, özel mülkünüzü izinsiz boyatamaz, fayansını değiştiremezsin'. Maalesef, dışarıdaki tablo ortada" diyerek tepkisini dile getirdi.
"YAPARKEN DÜKKANA DA ZARAR VERMİŞLER"
Esnaf Zekai Şahin ise, " 3-4 hafta kadar önce duvara delikleri deldiler; biz depreme dayanıklılık için diye biliyorduk ama meğer elektrik düzeneklerini de üstünden dizmişler, dükkanın da cephesini kapattı. Mal sahibine çekip yolladım o ilgilenecek büyük ihtimalle. Zaten bizim dükkanın cephesi oldukça küçük, illa ki bir kot farkı da vardı. Fakat böyle bir düzen hiçbir yerde yok. Bakın, dükkanların hep üzerinden geçen ekipmanlar bizim dükkanın burada aşağı inmiş. Bizim burası iki defa delinmiş. 1 ay önce yapıldı bu, elektrik düzenlemesi ise 1-2 hafta içinde yapıldı. Yaparken dükkana da zarar vermişler, dükkanın bazı yerleri devrilmişti" ifadelerini kullandı.
BELEDİYEDEN AÇIKLAMA�
Fatih Belediyesi'nden Kapalıçarşı'daki restorasyonla ilgili açıklama yapıldı. Açıklamada, "Kapalıçarşı 2019 yılında yapılan çatı onarımında sonra 2020 yılında kapsamlı bir onarıma alınmıştır. Zemin iyileştirmesinin yanı sıra çarşının depreme hazır hale getirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda Kurul onaylı statik rapor ve projeler doğrultusunda Kapalıçarşı'da ihtiyaç duyulan zemin ve yüzey alanlarında güçlendirme imalatları yapılmaktadır. Güçlendirme imalatları kapsamında karbon fiber hasır donatı ve çelik donatılarla çatlak onarımı yapılmış, enjeksiyon uygulamasıyla kagir duvardaki boşluklar doldurularak duvarların özgün performans seviyesine ulaşması sağlanmıştır. Ayrıca mevcut gergi elamanları onarılmış ve daha önceki dönemlerde kesilen gergi demirleri yeniden imal edilerek yerlerine yerleştirilmiş; statik açıdan takviye edilmeye ihtiyaç duyulan kâgir elemanlarda yine çelik malzemeyle takviyeler yapılmıştır. Bunun yanı sıra, çarşının elektrik ihtiyacını karşılamak ve çarşı içinde bulunan kablo kirliliğini ortadan kaldırmak için yangın açısından da daha güvenli olduğu bilenen busbar sistemi imalatı yapılmaktadır. Bu sistem için fabrikada milimlik özel nokta detaylar üretilmiştir. Ancak 42 bin metrekarelik alanı kapsayan Kapalıçarşı'nın sadece birkaç noktasında yerinde de lokal çözümler üretmek zorunda kalınmıştır. İstanbul Valiliği ve Kapalıçarşı Yönetimi işbirliğiyle gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları önümüzdeki günlerde tamamlanacaktır" denildi.
