Kapalıçarşı'daki restorasyonda duvarlara yerleÅŸtirilen demirlere esnaftan tepki: elektrik kablosu geçmesi için çalışma yaptılar
Kapalıçarşı'daki restorasyon çalışmalarında 'Şark Kahvesi' olarak bilinen bölümde, yaklaşık 1 ay önce restorasyon ekiplerince duvarlar delinerek, kalın putrel demirleri yerleştirildi. Kapalıçarşı esnafı, duvarların tahrip olduğunu ve yerleştirilen demirlerin çirkin bir görüntü oluşturduğunu belirterek tepki gösterdi. Kapalıçarşı'daki restorasyonun bilim kurulu üyesi Yüksek Mimar İhsan Sarı, alandaki eski gergi demirlerinin kesili halde olduğunu, yerleştirilen yeni putrel demir ekipmanlarının alandaki statik risk ve olası depreme karşı hazırlık kapsamında geçici olarak mecburen yerleştirildiği bilgisini verdi. Kapalıçarşı'da esnaflık yapan Zekai Şahin, "3-4 hafta kadar önce duvara delikleri deldiler; biz depreme dayanıklılık için diye biliyorduk ama meğer elektrik düzeneklerini de üstünden dizmişler, dükkanın da cephesini kapattı." dedi. Esnaf Ömer Yeniköy ise, "Bu tarihi yarımadaya yakışacak cinsten bir şey değil." dedi.
DUVARLAR YAKLAŞIK 1 AY ÖNCE DELİNDİ
Kapalıçarşı restorasyonunun büyük bir kısmı sona ererken; çarşının belirli bölümlerinde iÅŸlemler devam ediyor. Yaklaşık 4 binden fazla dükkanın bulunduÄŸu 563 yıllık tarihi yapıda; altyapı, tesisat, zemin ve ana duvarlarda yürütülen çalışmaların büyük kısmı tamamlandı. Yapıda deprem riskine yönelik çalışmalar da gerçekleÅŸtirildi; tarihi duvarlardaki çatlaklar özel solüsyonlarla güçlendirildi; statik olarak risk bulunan alanlarda uzmanların belirlediÄŸi yöntemlerle güçlendirme çalışmaları yapıldı.
Yakın dönemde tamamının sona ermesi beklenen restorasyonda, 'Åžark Kahvesi' olarak bilinen bölümde yapılan müdahale ise tartışma konusu oldu. Esnafın iddiasına göre bölümdeki yapının duvarları restorasyon ekibi tarafından yaklaşık 1 ay önce delindi, takip eden haftalarda ise delinen noktalarda karşılıklı duvarlar arasına "Putrel demir' ismi verilen kalın destek ekipmanları monte edildi.
Yakın dönemde tamamının sona ermesi beklenen restorasyonda, 'Åžark Kahvesi' olarak bilinen bölümde yapılan müdahale ise tartışma konusu oldu. Esnafın iddiasına göre bölümdeki yapının duvarları restorasyon ekibi tarafından yaklaşık 1 ay önce delindi, takip eden haftalarda ise delinen noktalarda karşılıklı duvarlar arasına "Putrel demir' ismi verilen kalın destek ekipmanları monte edildi. Kapalıçarşı Restorasyon Programı Bilim Kurul Üyesi Yüksek Mimar Ä°hsan Sarı'dan, yerleÅŸtirilen demir destek ekipmanların alandaki statik risk sebebiyle olası depreme karşı mecburen yerleÅŸtirildiÄŸi bilgisi edinildi. Esnaf ise ekipmanların görsel kirlilik yarattığını ve tarihi yapının duvarlarında tahribat oluÅŸtuÄŸunu iddia ederek, duruma tepki gösterdi.
"TARİHİ YARIMADAYA YAKIŞACAK BİRŞEY DEĞİL"
Esnaf Ömer Yeniköy, "Bunları yeni yaptılar 4 senedir restorasyondayız ama restorasyon maalesef bir türlü bitmedi. Burası meydan diye belki ekstra bir özen gösterdiler. Ne temizleniyor ne yıkılıyor. Bu demiri yaklaşık 10 gün önce yaptılar, 10 gün sonra da tamamladılar kablo aksamı geçmek için. Bu, Tarihi Yarımadaya yakışacak türden bir ÅŸey deÄŸil" ifadelerini kullandı.
Yeniköy, "Buraları delmiÅŸler. Bunların hepsi neredeyse 1453'ten beri burada bu sütun. Ben turistlerin elini deÄŸdirmesine bile izin vermemeye çalışıyorum. Ben burada 22 yıldır esnafım, buradaki direklerin hepsini tek tek deÅŸtiler. Bir kiÅŸi de bir yetkili de 'Dur' demiyor. Bize diyorlar ki 'Anıtlardan izin aldık', ama bize gelecek olursa Anıtlar diyor ki 'Bireysel, özel mülkünüzü izinsiz boyatamaz, fayansını deÄŸiÅŸtiremezsin'. Maalesef, dışarıdaki tablo ortada" diyerek tepkisini dile getirdi.
"YAPARKEN DÃœKKANA DA ZARAR VERMÄ°ÅžLER"
Esnaf Zekai Åžahin ise, " 3-4 hafta kadar önce duvara delikleri deldiler; biz depreme dayanıklılık için diye biliyorduk ama meÄŸer elektrik düzeneklerini de üstünden dizmiÅŸler, dükkanın da cephesini kapattı. Mal sahibine çekip yolladım o ilgilenecek büyük ihtimalle. Zaten bizim dükkanın cephesi oldukça küçük, illa ki bir kot farkı da vardı. Fakat böyle bir düzen hiçbir yerde yok. Bakın, dükkanların hep üzerinden geçen ekipmanlar bizim dükkanın burada aÅŸağı inmiÅŸ. Bizim burası iki defa delinmiÅŸ. 1 ay önce yapıldı bu, elektrik düzenlemesi ise 1-2 hafta içinde yapıldı. Yaparken dükkana da zarar vermiÅŸler, dükkanın bazı yerleri devrilmiÅŸti" ifadelerini kullandı.
BELEDÄ°YEDEN AÇIKLAMAÂ
Fatih Belediyesi'nden Kapalıçarşı'daki restorasyonla ilgili açıklama yapıldı. Açıklamada, "Kapalıçarşı 2019 yılında yapılan çatı onarımında sonra 2020 yılında kapsamlı bir onarıma alınmıştır. Zemin iyileÅŸtirmesinin yanı sıra çarşının depreme hazır hale getirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda Kurul onaylı statik rapor ve projeler doÄŸrultusunda Kapalıçarşı'da ihtiyaç duyulan zemin ve yüzey alanlarında güçlendirme imalatları yapılmaktadır. Güçlendirme imalatları kapsamında karbon fiber hasır donatı ve çelik donatılarla çatlak onarımı yapılmış, enjeksiyon uygulamasıyla kagir duvardaki boÅŸluklar doldurularak duvarların özgün performans seviyesine ulaÅŸması saÄŸlanmıştır. Ayrıca mevcut gergi elamanları onarılmış ve daha önceki dönemlerde kesilen gergi demirleri yeniden imal edilerek yerlerine yerleÅŸtirilmiÅŸ; statik açıdan takviye edilmeye ihtiyaç duyulan kâgir elemanlarda yine çelik malzemeyle takviyeler yapılmıştır. Bunun yanı sıra, çarşının elektrik ihtiyacını karşılamak ve çarşı içinde bulunan kablo kirliliÄŸini ortadan kaldırmak için yangın açısından da daha güvenli olduÄŸu bilenen busbar sistemi imalatı yapılmaktadır. Bu sistem için fabrikada milimlik özel nokta detaylar üretilmiÅŸtir. Ancak 42 bin metrekarelik alanı kapsayan Kapalıçarşı'nın sadece birkaç noktasında yerinde de lokal çözümler üretmek zorunda kalınmıştır. Ä°stanbul ValiliÄŸi ve Kapalıçarşı Yönetimi iÅŸbirliÄŸiyle gerçekleÅŸtirilen restorasyon çalışmaları önümüzdeki günlerde tamamlanacaktır" denildi.
