Garsonluk yapan down sendromlu Halis: Annem, babam benimle gurur duyuyor
İstanbul Şişli'de 5 yıldızlı bir otelde garson olarak çalışan 28 yaşındaki down sendromlu Halis Güney, "Çalışmak çok güzel, bütün arkadaşlarımızı çağırıyorum, kendi paralarını kazansınlar. Annem ve babam benimle gurur duyuyor" dedi. Halis'in 5 yıldır çalıştığını belirten anne Esra Güney ise "Onun çalışıyor olmasını hayal bile edemezdim. Çok mutluyum" diye konuştu.
28 yaşındaki Halis Güney'in ailesi çocuklarının 9 aylıkken down sendromlu olduğunu öğrendi. Halis'in iyi bir eğitim almasını isteyen aile, o dönem yaşadıkları Giresun'dan İstanbul'a taşındı. Halis, eğitim hayatında birçok zorlukla mücadele etti. Baba Fatih Güney o günleri “5'inci sınıfta, sınıf öğretmeni bizi çağırdı. Halis devam ederse öteki öğrencilerin okula gelmeyeceğini söyledi. Ben dedim ki: Ötekiler gelmeyecekse onların bileceği bir şey" sözleri ile anlattı. Daha sonra ailenin yolları Türkiye Down Sendromu Derneği ile kesişti. Derneğin 'İstihdam +1' projesi ile Halis, iş yaşamına dahil oldu. Halis'in annesi Esra Güney oğlunun çalışmasından dolayı duyduğu memnuniyeti, “Onun çalışıyor olabilmesi hayalini bile kuramayacağım bir şeydi. Ama sonrasında çabaların boşa gitmemesi ve çalışıyor olması bambaşka bir duygu. Bunu tarif etmek mümkün değil" sözleri ile ifade etti.
"ONLAR DA ÇALIŞSIN KENDİ AYAKLARI ÜZERİNDE DURSUN"
5 yıldır Şişli'de bir otelde servis elemanı olarak çalışan Halis ise, çalışmanın güzel bir şey olduğunu anne ve babasının kendisiyle gurur duyduğunu söylüyor. Aynı zamanda koyu bir Beşiktaş taraftarı olan Halis bütün arkadaşlarını çalışmaya davet ediyor. Güney, “28 yaşındayım, 5 yıldır bir otelde servis elemanı olarak çalışıyorum. İşte çay, kahve, yemek servisi yapıyorum. Bütün arkadaşlarımı davet ediyorum, onlar da çalışsın kendi ayakları üzerinde dursun. Kendi paralarını kazansınlar. Çalışmak güzel bir şey. Annem, babam benimle gurur duyuyorlar" diye konuştu.
“DOWN SENDROMU OLDUĞUNU ÖĞRENDİĞİMİZDE 9 AYLIKTI"
Anne Esra Güney, Halis'in down sendromu olduğunu öğrendiklerinde 9 aylık olduğunu belirterek “Biz down sendromu olduğunu öğrendiğimizde 9 aylıktı. Öğrenir öğrenmez de zaten ne yapabilirizin derdine düştük. Giresun'da oturuyorduk o dönemde. İstanbul'a her ay gidip gelip eğitimine başladık. Sonrasında 2001 yılında İstanbul'a taşındık. Halis, 3 yaşında kreşe 6 yaşında da anaokuluna başladı. Daha sonra
Moda İlköğretim Okulu'nda kaynaştırma eğitimi aldı. Şöhret Kurşunoğlu İş Okulu'nda Yiyecek İçecek Hizmetleri Bölümü'nde eğitimine devam etti" dedi.
“HAYALİNİ BİLE KURAMAYACAĞIM BİR ŞEYDİ ONUN ÇALIŞIYOR OLABİLMESİ"
Halis'in işe giriş sürecini anlatan anne Güney, “Down Sendromu Derneğiyle beraber başladık ve sağ olsunlar onların da katkılarıyla işe girdi. Servis elemanı olarak 5 yılı bitti. 5 yıldır otelde çalışıyor. Sabahları servisle gidiyor. Sonrasında kendisi metro, metrobüs yaparak eve geliyor. Hayalini bile kuramayacağım bir şeydi onun çalışıyor olabilmesi. Ama sonrasında çabaların boşa gitmemesi ve çalışıyor olması bambaşka bir duygu. Bunu tarif etmek mümkün değil. Ayaklarının üzerine basabiliyor olması, tek başına hareket edebiliyor olması, sosyal hayata katılıyor olması, arkadaşlarıyla birlikte vakit geçiriyor olabilmesi, hepsi çok güzel" diye konuştu.
“ÇALIŞIYOR OLMALARI ONLARI BAMBAŞKA BİR İNSAN YAPIYOR"
Down sendromlu çocukları olan ailelere seslenen anne Güney, “Bir saniye bile düşünmesinler. Bir an önce Down Sendromu Derneği'yle harekete geçip evlatları bir iş sahibi olması için çabalasınlar. Çünkü evde oturunca çocuklarımız ne yazık ki tamamen hayattan kopuyorlar tabii ki hayatın bitişi değil ama çalışıyor olmaları onları bambaşka bir insan yapıyor" ifadelerini kullandı.
“ÇALIŞMAYA BAŞLAMASI ÇOK GÜZEL OLDU"
Halis'in babası Fatih Güney de oğlunun çalışmaya başlamasının çok güzel olduğunu söyleyerek işte bir günü ile ilgili “Halis'in evde oturmasını istemiyorduk. Yani çalışmaya başlaması çok güzel oldu. Halis sabah 05.00'te kalkıyor. Saat 05.30'da servisi geliyor. Saat 07.00'da iş başı yapıyor. 15.30-16.00 arası işten çıkıyor. İşten kendisi geliyor. İstediği gibi hareket edebiliyor, biz hiç karışmıyoruz. Metroyla, otobüsle, vapurla geliyor. Kendisini ne tercih ederse onlarla geliyor. Fanatik bir Beşiktaşlı. Beşiktaş'ın maçlarını kaçırmıyor. Çevresinde çok iyi arkadaşları var, kuzenleri var. Beraber güzel vakit geçiriyorlar. Biz de elimizden geldiği kadar anne baba olarak bir arkadaş kadar olamasak bile elimizden gelen arkadaşlık görevlerimizi yapıyoruz. Beraber sinema, tiyatroya gidiyoruz" dedi.
“OKULDA GERÇEKTEN CİDDİ SIKINTILAR VAR"
Halis'in eğitim hayatında yaşadığı zorluklardan bahseden baba Güney, “29 sene öncesine döndüğümüz zaman bizim zamanımızda hiçbir şey yoktu. Biz özel eğitim aldırtırdık. 15 gün İstanbul'da 15 gün Giresun'da, tam 5 yıl böyle geçti. Ondan sonra baktık olmuyor biz dedik İstanbul'a yerleşelim. Her şeyimizi kapattık geldik İstanbul'a yerleştik. Güzel şeyler oldu, iyi şeyler oldu. Bugünkü durumumuza geldik. Hiçbir şeyimiz yok şükürler olsun. Gayet iyi. Oğlum seslendirme sanatçılığı da yapıyor. Biz ve bizim gibi ailelerin en büyük sıkıntılarından bir tanesi de çocuklarımızın alacakları eğitim. Özel eğitimin haricinde. Anaokulundaki, ilkokulundaki bunlarda ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Mesela 5'inci sınıfta sınıf öğretmeni bizi çağırdı. Halis devam ederse öteki öğrencilerin okula gelmeyeceğini söyledi. Ben dedim ki: ötekiler gelmeyecekse onların bileceği bir şey. Halis'i tek başına okutursunuz dedim. Okulda gerçekten ciddi sıkıntılar var hala olduğuna da gayet eminim" diye konuştu.
“SÜREÇ BAŞINDAN SONUNA KADAR İŞ KOÇLARIYLA BERABER İŞLİYOR"
Down sendromlu bireylerin iş bulma süreçleri hakkında konuşan Türkiye Down Sendromu Derneği Program Koordinatörü Merve Özman da “Down sendromlu bireyler istihdam için derneğe geldiklerinde öncelikle onlarla tanışıyoruz. Adaylarla görüşmeler gerçekleştirerek hem kendilerini hem de ailelerini detaylı bir tanıma sürecimiz oluyor. Aynı şekilde iş yerlerini de bu şekilde detaylıca tanıyıp oradaki iş alanlarını analiz ediyoruz. Ve sonucunda da doğru işe doğru kişiyi yerleştirilerek olabildiğince sürdürülebilir işlerde adayların çalışmalarını sağlıyoruz. Bu süreç başından sonuna kadar iş koçlarıyla beraber işliyor. İş koçları en başından itibaren bu sürecin ayrılmaz bir parçası. Adaylar iş görüşmelerine gitmeden önce koçlardan eğitimler alıyor. İş görüşmesini deneyimlerken yine iş koçları adayların yanında oluyor” dedi
“OLDUKÇA KAPSAMLI VE ÇOK YÖNLÜ BİR SÜREÇ"
Sürecin oldukça kapsamlı ve çok yönlü bir süreç olduğunu ifade eden Özman, “İş görüşmelerinin olumlu devam etmesi halinde tekrar eğitim sürecimiz başlıyor. İşe başlamadan önce hem adaylar hem firmadaki personeller hem de aileler; iş koçundan detaylı eğitimler alıyor. Bunun sonrasında da yeni işe başlayan down sendromlu bireylere oryantasyon sağlanıyor. Bu süreç ortalama 10 gün kadar sürüyor ama kişinin ihtiyacına göre değişiklik de gösterebiliyor. Dolayısıyla süreç buna göre planlanıyor. Sahadaki işbaşı süreci tamamlandıktan sonra iş koçu kademeli olarak geri çekildikten sonra alandan, uzaktan takip etmeye devam ediyoruz. Oldukça kapsamlı ve çok yönlü bir süreç. Ortalama bir kişinin işe yerleştirilme süresi bir iş koçunun desteğiyle beraber bir ay kadar sürüyor" diye konuştu.