Diyarbakır'da 1 yılda 300 yaralı yabani hayvana müdahale edildi; vakaların çoğu ‘insan’ kaynaklı
Diyarbakır’da Dicle Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’ne geçen yıl getirilen 285’i kanatlı, 15’i memeli 300 yaralı yabani hayvandan 103’ü, tedavi edilerek doğal yaşam alanlarına salındı. Merkeze getirilen hayvanlardaki yaralanma sebeplerinin çoğunun insan kaynaklı olduğunu belirten Dicle Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Öğretim Üyesi ve merkezin Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alaettin Kaya, “Bize gelenlerin durumları çoğunlukla travmatik vakalardır. Yani araç çarpması, elektrik tellerine takılma veya ateşli silahla yaralanmalar gibi. Bu sebeplerin içerisine baktığımızda çoğunlukla insan etkisi, yani insan faktörü çok fazladır” dedi.
Diyarbakır’da Dicle Üniversitesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü tarafından üniversite yerleşkesinde 2020’de kurulan Dicle Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’nde çoğunluğu ‘insan’ kaynaklı yaralanan yabani hayvanlar tedavi ediliyor.
2023’te merkeze getirilen 285’i kanatlı 15’i memeli 300 yaban hayvanından 103’ü tamamen iyileşerek doğaya salındı. Geride kalan yaban hayvanlarının tedavileri, rehabilitasyonları ve kanatlıların beslenme sistemlerinde önemli yere sahip gagaları ve tırnaklarının bakımı DKMP Diyarbakır Şube Müdürlüğünde görevli veteriner hekimler Kasım Ertürk ve Emre Yalçın tarafından yapılıyor.
‘2020’DEN BU YANA BİN HAYVAN GETİRİLDİ’
Dicle Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dicle Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alaettin Kaya, merkezlerine getirilen hayvanların büyük bir bölümünün araç çarpması veya ateşli silahla yaralanma gibi ‘insan’ kaynaklı olduğunu vurgulayarak, “2020’den itibaren fiili olarak hayvan almaya başladık. O tarihten bu yana bin civarında hayvan bize getirildi. Bunların yaklaşık yüzde 30’u tekrar doğaya salındı. Bunların içerisinde çoğunlukla kuş sınıfına ait türler bize gelmektedir. Onların içerisinde de daha çok yırtıcı kuş türleri ve sucul olanlar vardı.
Ondan sonra ikinci olarak memelilerden bize hayvan geldi. Üçüncü olarak da az sayıda sürüngen geldi. Bunların içerisinde bize gelenlerin durumları çoğunlukla travmatik vakalar. Yani araç çarpması, elektrik tellerine takılma veya ateşli silahla yaralanmalar. Onun dışında göçmen kuşlar, özellikle göç dönemlerinde geçiş yaptıkları sıralarda, bunların da habitatlarında bozulmalardan dolayı enerjilerini kazanamamaları veya yeterince beslenememelerinden dolayı tekrar bizim bu merkeze getiriliyorlar. Bu sebeplerin içerisine baktığımızda çoğunlukla insan etkisi, yani insan faktörü çok fazladır. Bu yüzden insanlarımıza buradan bir çağrı yapalım; lütfen doğalarına ve kendilerine saygı gösterelim, koruyalım” diye konuştu.
‘ERKEN TEDAVİ HAYAT KURTARIR’
Bütün canlılarda olduğu gibi yabani hayvanlarda da erken müdahalenin hayat kurtardığına işaret eden Prof. Dr. Kaya, bu nedenle doğada yaralı bulunan hayvanların en kısa sürede yetkililere teslim edilmesi gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
“Bu hayvanlar bazen bize geç geldiğinde maalesef artık müdahale etme şansımız olmuyor ya da yaralı kalıyor ve doğaya da artık salamıyoruz. Vatandaşlarımız bu tür hayvanları gördüklerinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüklerinin çağrı merkezi hattı var. Onlara haber verilmesi ve o hayvanların buraya hızlıca getirilmesi önemlidir. Bu hayvanların en büyük problemi habitat tahribatlarıdır, habitatlarında zarar görmeleridir. O bakımdan bunları doğalarında korumak bizim için oldukça önemlidir.
Hayvanlar buraya getirildiklerinde eğer iyileştirilebiliyorsa, doğaya salınabiliyorsa gönderiyoruz. Ama maalesef bazıları buraya geç geldikleri için kanatları veya ayaklarında problem olduğunda ampute oluyorlar. 2020’nin başından beri gelen bazı hayvanlar var. Biz bunları beslemeye ve rutin bakımlarını yapmaya devam ediyoruz. Özellikle yırtıcılarda gaga ve tırnak bakımlarını yapıyoruz. 2023’te 300 civarında hayvan bize getirildi. Özellikle göç dönemlerinde bu sayı artıyor.”
