Aziz Vlas'ın kayıp mezarı olarak biliniyordu; 'Göz Evliyası' olarak tescillendi
Anadolu'da Hristiyanlığın ilk piskopos ve şehirlerinden biri olarak tanınan 280-326 yılları arasında Sivas'ta yaşadığı bilinen Aziz Vlas’ın yapımı tamamlanan anıt mezarı, kentte tepkilere neden oldu. Tepkiler sonrası kentte akademisyenlerin katılımıyla düzenlenen çalıştayda bölgede daha önce yapılan kazılarda Aziz Vlas'a ait somut bir bulguya rastlanılmadığı gerekçesiyle açılış iptal edilerek, mezarın daha önceden göz hastalarının şifa bulmak için ziyaret ettiği, halk arasında bilinen ismi ile ‘Göz Evliyası ve Yapı Kalıntıları’ olarak tescillenmesine karar verildi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden (SCÜ) Prof. Dr. Uğur Tuztaşı, "Bölgede yapılan kazılarla Aziz Vlas’a ait mezar olabilmesi için daha somut dayanakların olması gerekiyor. Eski haliyle tescillenmesini doğru buluyorum. Bunun toplumsal bir ayrışma meselesi haline gelmemesi gerekiyor. Göz Evliyası meselesi yönündeki tescilin doğru olduğunu düşünüyorum" dedi.
Bilimsel makalelere konu olan, 280-326 yıllarında Sivas'ta yaşadığı tahmin edilen Anadolu'da Hristiyanlığın ilk piskopos ve şehitlerinden olan Aziz Vlas'ın, Gök Medrese Mahallesi'nde var olduğu ileri sürülen mezarı için 2023 yılında çalışma başlatıldı.
Daha önce temsili mezarın bulunduğu alanda arkeologlar tarafından yapılan kazı çalışmaları tamamlandı ve Aziz Vlas için anıt mezar yapılması kararı verildi. Fransa ve İspanya gibi bazı Avrupa ülkelerinde çok sayıda çocuğa ismi verilen, adına çok sayıda kilise ve manastırın ithaf edildiği Aziz Vlas'ın mezar yeri ile ilgili proje 1 yıl içerisinde hazırlanarak yapımına geçildi.
Sivas Belediyesi tarafından yapımı tamamlanan Aziz Vlas Anıt Mezarı, kentte tepkilere neden oldu. Bunun üzerine anıt mezarın açılışı iptal edilerek kentte bir çalıştay düzenleme kararı alındı. Birçok akademisyenin katılımıyla düzenlenen çalıştay sonrası Aziz Vlas Anıt Mezarı'nın açışı iptal edildi.
GÖZ EVLİYASI OLARAK TESCİLLENDİ
Akademisyenlerin ve teknik incelemelerin ardından bölgede daha önce yapılan kazılarda Aziz Vlas'a ait somut bir bulguya rastlanılmadığı gerekçesiyle, anıt mezar iptal edildi. Mezarın daha önceden göz hastalarının şifa bulmak için ziyaret ettiği ‘Göz Evliyası ve Yapı Kalıntıları’ olarak tescillenmesine karar verildi. Yapılan çalışmalar sonrasında anıt mezar, ‘Göz Evliyası ve Yapı Kalıntıları’ olarak Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescillendi.
‘SOMUT DAYANAKLARIN OLMASI GEREKİYOR'
Çalıştaya katılan üyelerden Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Mimarlık Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Uğur Tuztaşı, "Çalıştay da Aziz Vlas Anıt Mezarı'nın yeniden gözden geçirilmesi noktasında rapor sunduk.
Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından da bu gündeme alındı. Özellikle kent hafızasında Göz Evliyası olarak bilinen alanın Aziz Vlas Anıt Mezarı şeklinde tescil edilmesi toplumsal olarak baktığımızda Göz Evliyası hafızada yer etmiş bir meseleydi. Bunun daha bütünleşmiş bir anlama ve kucaklayıcı bir anlamda tescilin daha iyi olacağını düşünüldü ve Göz Evliyası olarak tescili değiştirildi.
Bölgede yapılan kazılarla Aziz Vlas'a ait mezar olabilmesi için daha somut dayanakların olması gerekiyor. Eski haliyle tescillenmesini doğru buluyorum. Bunun toplumsal bir ayrışma meselesi haline gelmemesi gerekiyor. Göz Evliyası meselesi yönündeki tescilin doğru olduğunu düşünüyorum" dedi.
