Dünya genelinde son 50 yılda hızla gelişen su ürünleri sektörü, uluslararası ticarette artan payı ile küresel ekonomide itici güç olarak kendini gösteriyor. Bu kapsamda gerçekleşen balık ve balık ürünleri ihracatı, birçok ülkenin ekonomisinde de önemli yer tutuyor. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü verilerine göre; 1950 yılında 89,7 ton olan üretim, 2022 yılında cumhuriyet rekoru kırarak 850 bin tona ulaştı. 2022 yılında 335 bin 3 tonluk avcılık üretiminin yüzde 90,1'i denizlerden, geri kalanı iç sulardan sağlandı. Deniz avcılığının 254 bin 535 tonu deniz balıklarından, 47 bin 212 tonu ise kabuklu ve diğer su ürünlerinden sağlandı.
43,7 BİN TON SOMON İHRAÇ EDİLDİ
2002 yılında 61 bin ton olan su ürünleri yetiştiriciliği üretimi ise yüzde 742 artış ile 2022 yılında 515 bin tona ulaştı. Üretimin 191 bin tonu alabalık ve Türk somonundan, 157 bin tonu deniz levreğinden, 152 bin tonu da deniz çipurasından sağlandı. 2022 yılında tarım, orman ve balıkçılık ihracat değeri 7,7 milyar dolar olarak gerçekleşirken, su ürünleri 1,7 milyar dolarlık gelirle bunun yüzde 21,3'lük kısmını oluşturdu. Su ürünleri ihracat miktarının yüzde 71,4'lük bölümü alabalık, Türk somonu, çipura, levrek ve mavi yüzgeçli orkinos türlerinden sağlandı. 2022 yılında 103 farklı ülkeye yapılan ihracattan 1 milyar 652 milyon 15 bin 834 dolar değer elde edildi.
Rusya Federasyonu 296,8 milyon dolar ile birinci sırada yer alırken, İtalya 179,1 milyon dolar, İngiltere 158,5 milyon dolar, Hollanda 137,4 milyon dolar ve Yunanistan 111,5 milyon dolar ile ilk 5'te yer aldı. Toplam ihracat değerinin yüzde 53,5'ini bu ülkeler oluşturdu. 103 ülkeye ihraç edilen Türk somonu ise 312,2 milyon dolarlık gelirle en fazla getiri sağlayan su ürünü oldu. Bunu 270,2 milyon dolar ile levrek ve 279,3 milyon dolar ile çipura izledi. 2022 yılında miktar olarak 61,3 bin ton çipura, 44,4 bin ton levrek ve 43,7 bin ton ile Türk somonu ihraç edildi.
