Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencileri uzay için çip tasarladı

Bahçeşehir Koleji 2006 yılında, Bahçeşehir Uğur Eğitim Kurumları Başkanı eğitimci Enver Yücel'in hayali olan ve Türkiye'de ilk olduğu ifade edilen Fen ve Teknoloji Liseleri'ni eğitim sektörüne kazandırdı. Fen ve Teknoloji Liseleri, STEM, Yapay Zekâ Okuryazarlığı, robotik gibi güncel eğitim modelleri, son teknoloji laboratuvarlar, akademisyen düzeyinde öğretmenleri ile dikkat çekti. Türkiye'de 17 kampüste eğitime devam eden Fen ve Teknoloji Liseleri'nden her yıl farklı başarı hikayeleri çıkarken, son olarak Kemerburgaz Kampüsü Fen ve Teknoloji Lisesi 9'uncu sınıf öğrencileri Ali Can Çalışkan, Devrim Rüzgar Türkmen, Arya Ergin ve Ömer Süner, çip tasarladı. Liseli öğrenciler, geliştirdikleri projede, küp uydunun görevlerini yönetecek bir bilgisayar oluşturarak uzay araştırmalarında aktif rol oynamak için harekete geçti. Öğrenciler çalışmaları sonucu, Türkiye'de ilk kez lise düzeyinde üretildiği belirtilen çip sayesinde uzayda hava durumu ve mikroplastik ölçümleri, televizyon yayını ve diğer bilimsel çalışmalara yönelik deneyler yapabilme fırsatını yakaladı.

 'AMACIMIZ, KÜP UYDUYU UZAYA GÖNDERMEK'

Uzaya ve teknolojiye olan ilgisini okulda aldığı eğitimle hayallerin ötesine taşıyabildiğini söyleyen lise öğrencisi Ali Can Çalışkan (15), "Küçüklükten beri uzaya ve teknolojiye çok ilgiliydim. Okulumda uzaya bir küp uydu gönderileceğini duyunca çok heyecanlandım. Projenin parçası olabilmek için çip tasarım dersine katıldım ve çip üretiminde yer aldım. Dünya yüzeyinden yaklaşık 400 kilometre yukarıda, atmosferimizde binlerce uydu bulunuyor. Bu uydular bilimsel araştırmalar gibi birçok amaç ile insanlığa hizmet ediyor. Bizim de amacımız boyutları 20x20x20 santimetre ve 3 kilogramı aşmayan bir küp uydu geliştirip bu küp uyduyu uzaya göndermek. Bu kapsamda birkaç fazdan oluşacak projemizi başlattık. Tasarımı yapmayı sağlayan verilog dilini öğrendik ve işlemcimizin çekirdek bölümünü tasarladık ve doğruladık. Uzay ortamında çalışabilecek güvenlik kritik özelliklere sahip bir işlemci tasarımı sürecine başladık. Yaklaşık bir yıldır sürdürdüğümüz çalışmanın sonunda bu işlemci ile uzay ortamında bile stabil çalışabilecek bir görev bilgisayarımız olacak" dedi.

 'KÜP UYDUMUZUN İLK PROTOTİP ŞASE TASARIMINI BAŞARIYLA TAMAMLADIK'

Bu projeden edindiğimiz deneyimler sayesinde ileride uzay ve havacılık alanlarında eğitimini sürdürmeyi istediğini söyleyen Devrim Rüzgâr Türkmen ise "Çipin fiziksel hale dönüşmesi için çip tasarımı fabrikalarına gönderip bastırmamız gerekiyordu ancak bu işlem milyon dolarlardan başlıyordu. Biz cipi fiziksel olarak bastırmak yerine düşük adetlerde çip tasarımında tercih edilen FPGA isimli bir yapıyı kullanmaya karar verdik. Şu anda ilk prototipimizi geliştirdik. Kendi yaptığımız işlemci ve bu işlemciye bağlı sıcaklık ve açı ölçer sensörlerinin entegrasyonunu yaparak küp uydumuzun ilk prototip şase tasarımını başarıyla tamamladık" ifadelerini kullandı.

 'ULUSLARASI YARIŞMALARA KATILIP DERECE KAZANMAK İSTİYORUZ'

Lise öğrencisi Arya Ergin (15), Türkiye'deki uzay ve savunma sanayi alanındaki gelişmeleri yakında takip ettiğini ve arkadaşlarıyla birlikte uzayda araştırma yapabilecekleri içinde son derece gururlu olduğunu söyledi. Ömer Süner ise "İlk küp uyduyu 29 Ekim 2024 tarihinde göndermeyi hedefliyoruz. Uydumuz atmosfer ölçümleri yapacak ve en önemlisi de mikroplastik kirlenme oranını da ölçebilecek. Sürecin her aşamasında sonsuz bir gurur ve heyecan doluyduk. Ülkemizi bu alanda uluslararası yarışmalara katılıp uluslararası dereceler kazanmak istiyoruz" dedi.

 'HER YENİ BAŞARI, DOĞRU YOLDA OLDUĞUMUZU GÖSTERİYOR'

Öğrencilerin üniversitede düzeyinde aldıkları eğitimle, hazırladıkları projeler ve hedefleriyle birlikte geleceğin dünyasında fark yaratacak bireyler olarak yetiştirdiklerini anlatan Bahçeşehir Koleji Genel Müdürü Özlem Dağ, Fen ve Teknoloji Liseleri'yle her zaman büyük gurur duyduklarını dile getirdi. Dağ, "Bahçeşehir Koleji Kemerburgaz Kampüsü Fen ve Teknoloji Lisesi, Türkiye'nin ilk Fen ve Teknoloji Lisesi olma özelliğini taşımaktadır. 18 yıl önce fen eğitimine yeni bir boyut kazandırmak amacıyla kurduğumuz Fen ve Teknoloji Liseleri, dünya çapında bilim ve teknoloji konusunda hazırladıkları projeler ve katıldıkları turnuvalardaki başarılarla ülkemiz ve geleceğimiz olan öğrencilerimiz adına ne kadar doğru bir yatırım yaptığımızı gözler önüne sermektedir" diye konuştu.

 'FARKLI BİR SİSTEMLE SEÇME GEREĞİ DUYDUK'

Öğrencilerin eleştirel düşünen geleceğin problemlerine çözüm üreten bireyler olarak yetiştirdiklerini söyleyen Dağ, "Eğitim ve öğretimimizi de öğrencilerimizi farklı düşünebilen, fark yaratan bireyler olarak yetişmeleri için şekillendiriyoruz. Dolasıyla Bahçeşehir Koleji Fen ve Teknoloji Liselerimizde geleceğin liderleri ve bilim insanları olmak üzere eğitim görecek öğrencilerimizi de yine farklı bir sistemle seçme gereği duyduk ve yine Türkiye'de ilk kez çok yönlü bir değerlendirme ile öğrenci seçilmesi gerektiği için Apply FenTek modelini hayata geçirdik. Apply FenTek modeliyle, öğrenci olmak isteyenler girecekleri kabul sınavının yanı sıra ApplyFenTek uygulamasıyla kendilerini, hedeflerini, başardıklarını ve başarmak istediklerini anlatarak Fen ve Teknoloji lisesi öğrencisi olmaya hak kazanıyor" açıklamalarında bulundu.

 'TÜRKİYE'Yİ TEMSİL EDECEKLER'

Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencilerinin bilimsel yazıları takip edebilme, dil becerileriyle projelerle Türkiye'yi temsil edebilme ve fikirlerini hayata geçirebilme yeteneklerine sahip olduklarının altını çizen Dağ, öğrencilerin dünya çapında saygın üniversitelere burslu olarak kabul aldıklarını ve mezunların da dünyanın önde gelen kurumlarında çalışma fırsatı elde ettiklerinin altını çizdi. Bugüne kadar birçok projeyi hayata geçiren fen ve teknoloji lisesi öğrencilerinin her alanda başarılara imza atmaya devam ettiğini belirten Dağ, şimdi de çip geliştirerek, yakın uzaya gönderilecek bir küp hazırlayan ve çip tasarımı tecrübelerini 'Yonga Tasarımı' olarak müfredata dönüştürdüklerinin ve Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kuruluna sunduklarının müjdesini verdi. Türkiye'de ilk kez lise düzeyinde uzay meraklısı dört gencin hazırladıkları bu proje ile NASA ve M.I.T. Üniversitesi'nin düzenlediği prestijli küp uydu yarışmalarında Türkiye'yi temsil edeceklerini dile getirdi.