İHH, Burundi’de işitme engelliler için 'işaret dili dini kavramlar sözlüğü’ oluşturuyor

İHH tarafından 2019 yılında Afrika’da en dezavantajlı gruplar arasında yer alan engellilere çeşitli alanlarda insani yardım ulaştırmak için Engelsiz Afrika Kampanyası başlatıldı. Bu kampanya kapsamında eğitimden sağlığa, sağlıktan gıdaya çeşitli bölgelerde birçok yardım ulaştırıldı. Engelsiz Afrika Kampanyası kapsamında Burundi’de işitme engellilere işaret dili, dini kavramlar sözlüğü oluşturuluyor.

Proje çerçevesinde, 850 kelimelik, İslami terimlerin de yer aldığı işaret sözlüğü hazırlanıyor. Her bir kelimenin işareti, Doç. Dr. Mustafa Başkonak öncülüğünde 10 kişilik bir komisyon tarafından dikkatle seçiliyor. İşitme engellilere özel yatılı okulda 78 öğrenci eğitim alırken, bu öğrencilerin 63'ü işitme engelli, 35’i ise yetim öğrencilerden oluşuyor. Eğitim süreci devam ederken, bu okul, Burundi genelinde 123 okul arasında 7’nci sıraya yerleşerek büyük bir başarı elde etti.

‘İŞARET DİLİ SÖZLÜĞÜ ÇALIŞMASINA BAŞLADIK’

İHH Doğu ve Güney Afrika Birimi Koordinatörü Faruk Erkılıç, 2017 yılından bu yana Burundi’nin başkenti Bujumbura’da işitme engellilere yönelik eğitim başta olmak üzere çeşitli insani yardım çalışmalar yürüttüklerini belirterek “İHH olarak kurulduğumuz günden bu yana mazlum coğrafyalarda insanlara umut olmaya çalıştık. Sadece İnsani yardım alanında faaliyet göstermiyor, çalışma yürüttüğümüz bölgelerde insanların sosyal hayatlarına dair de çalışmalar yapıyoruz. Burundili işitme engellilerden gelen talep üzerine Bujumbura’da işaret dili sözlüğü çalışmasına başladık” İfadelerini kullandı.

Konuşmasının devamında, Burundili işitme engellilerin sosyal hayatlarındaki zorlukları fark ederek bu sorunlara çözüm üretmeye çalıştıklarına değinen Erkılıç, "Burundi işaret dilinde birçok temel dini kavramın karşılığı olmadığını öğrendik. Bu eksikliği gidermek için kurulan komisyon ile birlikte ilk etapta 850 kelimelik işaret dili sözlüğü çalışmalarımız devam ediyor” dedi.

Erkılıç, çalışma tamamlandıktan sonra sözlüğün sadece Burundi’de değil benzer dilleri olan Demokratik Kongolu ve Ruandalı işitme engelliler ve eğitimciler tarafından da kullanılabileceğini, bu çalışmaların diğer Afrika ülkelerine örneklik teşkil edeceğini belirtti.

Başlatılan işaret dili sözlüğü projesinde koordinatörlük yapan, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Başkonak 14 yıl önce Türkiye’de aynı çalışmayı yaptıklarını söyleyerek “Bundan 14 yıl önce aynı süreci Türkiye’de biz yaşamıştık. O zamanlar yapmış olduğum çalışmada Türk İşaret Dili Dini Kavramlar Sözlüğü olmuştu. Ve gelinen noktada Türkiye’de oluşturduğumuz kavram sözlüğü sayesinde böyle bir sorun kalmadı” dedi.

Afrika’da da yaşanan durumun farksız olmadığına değinen Başkonak “Hazırlıklarımızı tamamladıktan sonra Burundi’ye gittik. Çalışmalarımıza orada devam ettik, 850 kelimelik bir sözlük çalışmasında kararı aldık. Bunun yanı sıra İkra Eğitim Merkezinde işaret dilinde Kuran nasıl okunur, onunda eğitimini veriyoruz. Şuan için uzaktan devam eden eğitimimizde, 10 kişiden oluşan komisyonumuzla haftada 2 defa toplanarak kavramların, işaret dilinde ki karşılıklarını oluşturmaya devam ediyoruz. Afrika’da oluşturacağımız işaret dili, binlerce kilometre uzaktan uzanan bir el olacak” diye konuştu.

Başkonak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ekonomik anlamda zor zamanlar yaşayan bir ülkede özel eğitim alanında işitme engellilerin istifade edebileceği bir çalışma yapılıyor, İHH’nın burada aldığı sorumluluk çok kıymetli. Akıllara şöyle bir soru gelebilir, dünyada uluslararası bir dil yok mu ki, böyle çalışmalar yapılıyor. Bazı uygulamalar var ama bunlar çok yaygın değil. Ve dini anlamda böyle bir birliktelik yok, olması da mümkün değil, çünkü Hristiyanlık, Yahudilik ve İslam olmak üzere inanç açısından bakıldığında, çoğu dini kavramın birbirinin yerine kullanılması söz konusu olamaz. Bu sebeple farklı din ve kültürlere mensup insanların kendi geleneklerine uygun terim sözlüğü olmalı."