‘Çocuklar için dijital özgürlüğün sınırlarını çizmek şart’

Teknolojik cihazların kullanım yaşı giderek düşüyor, masum bir tıklama çocukların dijital dünyanın karanlık yüzüyle tanışmasına sebep olabiliyor. Siber zorbalık, uygunsuz içerikler ve dolandırıcılık gibi vakalar, küçük yaş gruplarındaki internet kullanıcılarının güvenliğini tehdit ediyor. Ekranların arkasına gizlenen tehlikelerin çocukların teknolojiye olan bakış açısını değiştirerek birer oyun alanı olmaktan çıkıp kaygılı bir labirente dönüştüğünü söyleyen iletişim profesyoneli ve eğitmen Gamze Nurluoğlu ise çocukların dijitalle ilişkisinin nasıl kurulması gerektiğini paylaşırken Türkiye dahil olmak üzere, birçok ülkede erişim engeli getirilen Discord gibi uygulamalar hakkında değerlendirmede bulundu.

'ÇOCUKLARIN DİJİTALDE GÜVENLİ OLMASI İÇİN HEPİMİZE ÖNEMLİ GÖREVLER DÜŞÜYOR'

Nurluoğlu, konuya dair şu açıklamayı yaptı:

“Son zamanlarda özellikle Discord gibi platformlarda, çocukları hedef alan kötü niyetli grupların faaliyet gösterdiği tespit edildi. Bu gruplar, çocukların güvenini kazanarak onları dijital istismara ve şantaja maruz bırakma girişimlerinde bulunuyor. Çocuklar, farkında olmadan kişisel bilgilerini paylaşıyor, yabancılarla iletişime geçiyor ve uygunsuz içeriklere maruz kalıyor. Bu noktada çocuklarımızın dijital dünyada güvende olmaları için hepimize önemli görevler düşüyor."

'DİJİTAL ZORBALIĞIN NE OLDUĞU ÇOCUKLARA ANLATILMALI'

Ebeveynlerin çocuklarla online aktiviteleri hakkında sürekli ve güvenli bir iletişim kurmalarının onları tehlikelerden korumanın ilk adımı olduğunu belirten Nurluoğlu, “Anne ve babaların çocuklarına sosyal medyada kimleri takip ettiğini, hangi uygulamaları kullandığını, ne tarz içerikler izlemekten keyif aldığını sorarak onların internet kullanımına dahil olmaları önemli bir hususu oluşturuyor. Çünkü, güvenli ve açık bir iletişim ortamı, çocukların herhangi bir sorun yaşadıklarında, bunu kolaylıkla paylaşmalarını sağlıyor. Özellikle, internet ortamında yaşanabilecek cinsel istismar gibi hassas konularda, kendilerini yalnız hissetmemeleri için onlara her zaman iyi bir dinleyici olduklarını göstermeleri gerekiyor. Çocuklara dijital zorbalık ve cinsel taciz kavramlarını erken yaşlarda anlatmak gerekiyor. Onlara dijital ortamda karşılarına çıkan şüpheli davranışlarla nasıl başa çıkmaları gerektiği öğretilmeli. 'Hayır demek bir haktır' mesajını vurgulayarak, istenmeyen içerik ya da rahatsız edici mesajlarla karşılaştıklarında tepki vermelerinin önü açılmalı. Çocuklara kendilerini güvensiz hissettiklerinde, yetişkinlerden yardım istemelerinin doğru bir davranış olduğu açıklanmalı" dedi.

'DİJİTAL ÖZGÜRLÜĞÜN SINIRLARINI ÇİZMEK ŞART'

Çocukların dijital ortamlardaki eylemlerinin sınırlarının ebeveynler tarafından belirlenmesi gerektiğine dikkat çeken Nurluoğlu, “Online oyunlar gibi aktivite alanları, çocuklar için eğlenceli bir aktivite olsa da içinde barındırdığı siber zorbalık ve istismar riskleriyle tehlikeler yaratabilir. Örneğin farklı oyuncular tarafından olumsuz yorum ya da mesaj alabilirler. Dolayısıyla ebeveynlerin çocuklarının oyun uygulaması gibi platformlardaki sohbet filtreleri kullanmalarını sağlamaları gerekiyor. Dijital tacizden korunmaları için bedensel sınırlarını öğretmek de onun hem fiziksel hem dijital dünyadaki sınırlarını da korumasına yardımcı olabilir. Elbette, çocukların kötü niyetli davranışlarla karşılaşmamaları için dijital özgürlüğün sınırlarını öğretmek kritik bir önem taşıyor" ifadelerini kullandı.

'EBEVEYNLERİN GÜVENLİK ARAÇLARINI DEVREYE ALMASI GEREKİYOR'

Güvenli bir internet ortamı için çocukların sosyal medya hesaplarının da gizlilik ayarlarının kontrol edilmesini öneren Nurluoğlu, “Dijital dünya birçok güvenlik riski taşıyor. Bu nedenle, çocuklara hangi bilgilerin paylaşılmaması gerektiğini açıklamak şart. Ebeveynlere ekran süresi konusunda net sınırlar çizmesini ve bu sınırların neden önemli olduğunu anlatmalarını tavsiye ediyorum. Çocuğun, dijital dünyada karşılaşabileceği tehlikeleri en aza indirmenin bir yolu, güvenlik araçları kullanmaktan geçiyor. Aile filtreleri ve ebeveyn kontrol yazılımları, minik kullanıcıların erişebileceği içerikleri sınırlandırarak onları uygunsuz içeriklerden koruyabilir. En önemlisi de onlara dijital taviz ve siber zorbalık gibi olguların ne anlama geldiğini detaylı bir şekilde öğretmek, böyle bir durumda karşılaşmaları halinde bir yetişkinden destek alabileceklerini aktarmak, kötü niyetli kişi ya da durumlara karşı daha dirençli olmalarını sağlayabilir" diye konuştu.