“Son yıllarda kişilerin vegan beslenmeye yönelmesi B12 eksikliğini artırdı”

Güven Hastanesi Hematoloji Bölümü'nden Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Gündüz, yaz aylarında rehavete kapılarak sağlığın ihmal edilmemesi gerektiğini belirtti. Doç. Dr. Gündüz, “Yaz mevsiminde, yetişen sebze ve meyveleri taze bir şekilde bol bol tüketmek, sindirimi kolay hafif yiyecekleri öğünlerimize göre tercih etmek. Sabah kahvaltıda domates salatalık ve yeşil biber tüketmeyi tercih ederken öğle vakitlerinde kabak, fırında karnıyarık, zeytinyağlı taze fasulye az yağlı yemekler ve sebzeli börek türlerini tercih etmeliyiz. Akşam yemeklerinde yine ana sebzelerden içeriğinde et ve tavuğun olduğu fırın yemekleri yanında makarna, cacık veya yoğurt, salata olmalı. Yaz aylarında su ihtiyacını karşılamak için farklı içecek türlerine yönelmek yanlıştır. Özellikle dikkat edilmesi gereken diğer durum ise sıvı ihtiyacımızı karşılamak için kafeinli içecekler, şekerli ve gazlı içeceklerden uzak durulmalı. Ara öğünlerde yeterli miktarda tüketilecek olan kavun ve karpuz kaybedilen su ihtiyacını karşılayacaktır” diye konuştu.

‘VİTAMİN EKSİKLİKLERİ BAĞIŞIKLIĞI DÜŞÜRÜYOR’

Türkiye’de D vitamini eksikliğinin yoğun bir şekilde yaşandığına dikkat çeken Doç. Dr. Gündüz, şunları söyledi:

“D vitamini, vücudumuza besinler yoluyla provitamin-D şeklinde alınır ve güneş ışınlarının etkisiyle deride D vitaminine dönüşür. Eksikliğin başlıca nedenleri yetersiz alım, bağırsaktan emilim kusurları, yetersiz güneş ışığına maruz kalma, faktör içeriği çok yüksek güneş kremlerini kullanmak ve koyu pigmentli cilde sahip olmaktır. Kışın kapalı ortamlarda çokça vakit geçirdiğimiz için D vitamini vücudumuzda eksik olabiliyor. Aşırı kilolu ve 65 yaşından büyük kişiler genelde evde oturdukları için D vitamini seviyeleri daha düşüktür. Büyüme çağından yaşlılığa kadar hayatın her anında vücut D vitaminine ihtiyaç duyar. D vitamini yağda çözünen ve vücutta depolanan önemli vitaminlerden (A, D, E, K) biridir. Diyetle alınan kalsiyum ve fosforun sindirim sisteminden emilimini ve kandaki düzeylerini normal tutarak kemik sağlığını destekler. Ayrıca bağışıklık sistemi, kas ve kardiyovasküler sistem için de kuvvetlendirici etkisi vardır. Tiroit fonksiyonları ve normal kan pıhtılaşması için gereklidir. Sonuç olarak eksikliğinde kolayca kırılabilen veya şekil değiştirebilen zayıf ve yumuşak kemiklere ve düşme olasılığını artırtan zayıf kas yapısına yol açar.”

‘VEGAN KİŞİ SAYISININ ARTMASI DA KATKI SAĞLIYOR’

Güçlü bir bağışıklık için B12 vitamininin önem taşıdığını kaydeden Doç. Dr. Gündüz, “Son dönemlerde kullanılan ilaçlar ve beslenme döngüsü B12 emilimini olumsuz etkilemektedir. Son yıllarda metformin etken maddeli ilacın hem şeker hastalarında hem insülin direncinde hem de diğer bazı özel durumlarda kronik kullanımı yine proton pompa inhibitörlerinin yaygın kullanımı sebebiyle B12 vitamin emilimi bozulmuştur. B12 vitamini hayvansal gıdalarda bulunmaktadır. Son yıllarda vegan kişi sayısının artması da B12 eksikliğine katkı sağlamaktadır. B12 eksikliğinin belirtileri ise, kansızlık ve buna bağlı halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi, çarpıntı, dilimizde ağrı, şişlik, hassasiyet ve dil üzerindeki çıkıntıların kaybı-düzleşmesi, unutkanlık, depresyon ve ruh hali bozukluğu, sinirlilik, uykusuzluk, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve yürüme sorunları, kemik erimesi (osteoporoz) kalça ve omurga kırık riski” dedi.

GÜÇLÜ BAĞIŞIKLIK İÇİN ÖNERİLERDE BULUNDU

Doç. Dr. Gündüz, yaz aylarını iyi değerlendirmek ve kışa güçlü bir bağışıklıkla girebilmek için önerilerde bulunarak, “Dengeli ve sağlıklı beslenin. Düzenli ve kaliteli uyuyun; günde en az 1,5-2 litre sıvı tüketin. Stres yönetimi yaparak stresten uzak durun. Sigarayı bırakın ve kan akımı ve oksijenlenme için düzenli olarak egzersiz yapın. Kaliteli uykuyu ihmal etmeyin. yaz aylarında rehavete kapılarak sağlığın ihmal edilmemesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.