"Sahada ani kalp krizini tek sebebe bağlamak yanıltıcı olur"

Avrupa’nın en büyük spor organizasyonlarından Avrupa Futbol Şampiyonası, az kalsın büyük bir trajediye sahne oluyordu. 12 Haziran 2021 Cumartesi günü, Kopenhag’ın Parken Stadı’nda Danimarka ile Finlandiya arasında oynanan B Grubu maçının 42’nci dakikasında, Danimarkalı orta saha oyuncusu Christian Eriksen, taç atışı kullanılacağı sırada birdenbire yere yığıldı. Kalp krizi geçirdiği tespit edilen Eriksen’e ilk müdahale saha içinde yapılırken, yıldız futbolcuya kalp masajı yapıldığı ve defibratör kullanıldığı görüldü. Yaklaşık 20 dakika süren çabaların sonunda Eriksen, bilinci açık bir halde sahadan sedyeyle çıkarılıp hastaneye kaldırılırken, UEFA, Danimarka-Finlandiya maçının ertelendiği açıkladı. Eriksen'den gelen iyi haber üzerine, yine UEFA kararıyla saat 21.30’da kaldığı yerden yeniden başlayan mücadele, Finlandiya’nın 1-0 üstünlüğüyle sona erdi. Eriksen'in sağlık durumunun ise gayet iyi olduğu açıklandı. Eriksen'in ilk müdahalenin ardından stat dışına çıkarıldığı anın fotoğrafları da sosyal medyada çokça paylaşıldı.

“TOPARLANMA SÜRECİ ÖNEMLİ”

Olayı değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Selçuk Tarakcı, futbolda zaman zaman yaşanan bu tip ani kalp krizlerinin tek bir nedene bağlamanın çok zor ve yanıltıcı olabileceğini söyledi.

Üst düzey sporcularda kuvvet ve dayanıklılığa bağlı antrenmanlar sonucunda, genetik nedenlere de bağlı olarak kalp kasında büyüme meydana gelebildiğini, yaşı 35’ten küçük sporcularda da “hipertrofik kardiyomiyopati” adı verilen bu sorun nedeniyle kalp durmasının sık görülebildiğini ifade eden Tarakcı, “35 yaş üstü sporcularda ise bu tip durumlar genelde kalp-damar tıkanıklığı nedeniyle görülür. Ayrıca unutulmamalıdır ki bu seviyedeki futbolcular sezon öncesi ve içerisinde devamlı olarak detaylı sağlık testleri uygulanmaktadır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken konu ‘toparlanma süreci’dir. Christian Eriksen gibi üst düzey oyuncuların müsabaka içerisinde kat ettikleri mesafe ve harcadıkları enerji seviyesi çok yüksektir. Dolayısıyla toparlanma için ekstra zamana ya da takviye besinlere ihtiyaç duyulur” diye konuştu.

KORONAVİRÜS ETKİSİ

Koronavirüs pandemi sürecinin yaşattığı stres ve kaygı, yoğun maç takvimi, hızlandırılmış turnuvalar, yetersiz antrenman dönemi sonrası aşırı yüklenmeler gibi olumsuz durumların söz konusu olduğuna dikkat çeken Tarakcı, “Pandemi döneminde liglerin ve turnuvaların oynanmasına karar verildikten sonraki süreçte bir yılı aşkın süredir, futbol camiasında oyuncular neredeyse iki günde bir maç ve seyahat yapmak zorunda kaldıkları bir yapıya maruz bırakıldı. Aslında Eriksen gibi oyuncular bulundukları ligler itibari ile yılda ortalama 40-45 resmi müsabaka oynamakta ve bu müsabakalar bizim ligimiz baz alındığında çok çok yüksek tempoda oynanmaktadır. Dolayısıyla böyle bir durumu direkt olarak maç temposuna bağlamak doğru olmayabilir. Kalıtımsal hastalık, yoğun maç temposu, hava sıcaklığı, aşırı ve yanlış yüklenmeler, stres yoğunluğu gibi birçok faktör böylesi istenmeyen durumların ortaya çıkmasına neden olabilir” dedi.

NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Tarakcı şöyle devam etti:

“Bireysel antrenörler adı altında işin etik kurallarını yok sayarak, oyuncusunun kendi takımında ne gibi yüklere maruz kaldığını bilmeden çalışan ve oyuncuları çalıştırdığını düşünen kişilerden üst düzey oyuncuları korumak gerekir. Ayrıca diyetisyenler aracılığı işe oyuncuların doğal besiler haricinde ne gibi toparlanma ürünleri kullanıldığının bilinmesi gerekir. Spor psikolojisi alanında uzman kişilerden saha içi ve saha dışında stresle başa çıkabilme, motivasyon, kaygı gibi daha birçok alt başlık konusunda destek alınması gerekir. İlk etapta yoğun maç temposu nedeniyle böyle bir durumun yaşandığı fikri yaygın olsa da yapılan tetkikle sonucu beklemek en sağlıklı hareket olacaktır.”

“DOSTLUK ÇEMBERİ”NE ÖVGÜ

Tarakcı, Thomas Joseph Delaney önderliğinde hızla organize olarak Eriksen’in müdahale anındaki görüntüsünün alınmasını engellemek amacıyla etrafına toplanarak “dostluk çemberi” olarak adlandırdığı yapıyı oluşturmasını da “Yaşanan böylesi üzücü olayda Danimarkalı futbolcu Thomas Joseph Delaney soğukkanlı bir şekilde öyle bir davranışta bulundu ki şüphesiz herkesin takdirini topladı. Delaney arkadaşlarını organize etti ve futbolun sadece futbol olmadığını bir kez daha kanıtlamış oldu. Bu dostluk çemberi hem Eriksen’in hem de tüm futbol severlerinin futbola daha iyi geri dönmesini sağlayacağını umut ediyorum” ifadelerini kullandı. Tarakcı, müsabaka sırasında saha kenarında tam donanımlı bir sağlık ekibinin hazır olmasının önemine de dikkat çekerek, “Bu olay bir konuda da herkesi uyarmış oldu: Müsabakaların önemi, yeri, yaş grubu ne olursa olsun unutulmaması gereken şey; ambulans ve sağlık ekibi olmadan hiçbir müsabaka oynatılmamalıdır. Ülkemizde bu ihmalkarlık çok sık yaşandığı için en çok da bu olaydan bizim ders almamız gerekiyor” ifadeleriyle sözlerini noktaladı.

“SAHADA KALP KRİZİ” 2000’LERDE İKİ CAN ALDI

Son yıllarda sık gözlenen “saha içinde kalp krizi” sorunu, 2000’li yılların başlarında uluslararası arenada iki de can almıştı. Kamerunlu orta saha oyuncusu Marc-Vivien Foe, 2003 yazında Fransa’da düzenlenen ve Türkiye’nin de katılıp üçüncü olduğu Konfederasyonlar Kupası yarı finalinde oynanan Kamerun-Kolombiya mücadelesinde, sahada geçirdiği kalp krizi sonrası kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirmişti. 2004 yılında ise Benfica’nın Macar forveti Miklos Feher, Vitoria Guimaraes ile oynanan lig mücadelesinin son dakikalarında kalp krizi geçirmiş ve yine hastanede hayatını kaybetmişti. 2008 yazında ise Türk milli takımının defans oyuncularından Ümit Özat, o dönem formasını giydiği F.C. Köln’ün Karlsruhe ile oynadığı lig maçında kalp krizi geçirmiş, kalp masajıyla ölümden dönmüş ve 1 yıl sonra futbolu bırakmıştı.