Prof. Dr. Ela Tarakçı: Çocuklar uzman önerisi olmadan profesyonel spora yönlendirilmemeli
Çocukların hobi ya da profesyonel olarak yapacağı egzersiz ya da spor dallarıyla ilgili önemli uyarılarda bulunan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Sağlık Bilimleri Fakültesi'nden Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ela Tarakçı, "Uygun spora yönlendirilme yaşı aslında bizim için adölesan (ergenlik) yaşı, yani 12 yaşa doğru. Spora ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi olur diye düşünülüyor ama bu her çocuk için geçerli değil. Çocuğun sevdiği, ilgi duyduğu alanlar çok önemli. Ama onun yanı sıra vücudunun da fiziksel uygunluğunun da buna müsaade ediyor olması lazım." dedi.
Yaz tatilinin başlamasıyla beraber, özellikle çalışan veliler, çocukları için yaz okulu mesaisine başladı. Yüzme, jimnastik, bale gibi çeşitli spor dallarının ağırlıkta olduğu yaz okullarına başvurmadan önce uzmanların uyarılarına başvurmak gerekiyor. İstanbul üniversitesi Cerrahpaşa Sağlık Bilimleri Fakültesi'nden Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ela Tarakçı, çocukların hobi ya da profesyonel olarak yapacağı egzersiz ya da spor dallarıyla ilgili önemli uyarılarda bulundu. Prof. Dr. Tarakçı, çocuğu esnek diye jimnastiğe, skolyozu var diye yüzmeye göndermenin çok riskli olduğunu söyledi, yaz tatilinde ekranda vakit geçirmek isteyen çocuğun 'sanal gerçeklik egzersiz uygulamaları' ile daha sağlıklı bir ekran süresi geçirebileceğini vurguladı. Bu konuda son yapılan pediatri kongresinde bir de sunum gerçekleştiren Prof. Dr. Tarakçı, önemli açıklamalarda bulunarak aileleri uyardı.
"VÜCUDUNUN FİZİKSEL UYGUNLUĞUNA GÖRE KARAR VERİLMELİ"
Geçtiğimiz Mayıs ayında gerçekleştirilen 59'uncu Türk Pediatri Kongresi'nde önemli konu başlıklarından biri de spor olmuştu. Çocuklarda spor ve egzersiz seçimlerinin de işlendiği oturumda önemli bilgiler paylaşan Fizyoterapi ve Rehabilitasyon uzmanı Prof. Dr. Ela Tarakçı özellikle ergenlik öncesi çocukların ağır sporlara yönlendirilmemesi gerektiğini kaydederek, "Fiziksel aktivite gerçekten çok önemli. Çocuk doğduğu andan itibaren motor becerileri ve mental gelişim süreci dikkate alınarak bir fiziksel aktivite programına dahil edilmeli. Uygun spora yönlendirilme yaşı aslında bizim için adölesan (ergenlik) yaşı, yani 12 yaşa doğru, biz bu çocuklarla fiziksel aktivite, kişiye özel egzersiz programları planlıyoruz; ardından kendi dayanıklılık durumları ve fiziksel parametrelerine uygun bir spora yönlendiriyoruz. Spora ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi olur diye düşünülüyor ama bu her çocuk için geçerli değil. Çocuğun sevdiği, ilgi duyduğu alanlar çok önemli. Ama onun yanı sıra vücudunun da fiziksel uygunluğunun da buna müsaade ediyor olması lazım." dedi.
"ESNEK DİYE JİMNASTİĞE VERMEK YANLIŞ"
Çocukların erken yaşta kas iskelet gelişimi tamamlanırken özellikle darbe alabileceği sporlara yönlendirilmesinin faydadan çok zarar verebileceğini söyleyen Prof. Dr. Tarakçı, "Örneğin yüzme, her çocuk için uygun olmayabilir. Çocukta skolyoz varsa, buna yönelik profesyonel bir destek alması gerekir. Üç boyutlu skolyoz egzersizleri gibi. Ama bu çocuğa sadece 'Git yüzme yap' denirse bu, onun için daha da kötü olabilir. Çünkü belki de orada çocuğa aslında simetrik bir yüklenme yerine asimetrik bir yüklenme egzersizi vermek gerekiyordur. Çocuk döndüğünde skolyozun derecesi artmış oluyor ve biz bu defa açıyı geri döndürme konusunda gerçekten zorlanıyoruz. Ya da laksitesi (eklem esnekliği, gevşekliği) olan bir çocuk için 'jimnastik yap' denmesi sanıldığı gibi hiç uygun değil. Böyle bir çocuk jimnastiğe yönlendirildiği zaman, esnekliğin daha da arttığını, yaralanmayla bize döndüklerini görüyoruz. Yani yönlendirmenin de doğru olması, çocuğun ileride karşılaşabileceği yaralanmaların da önüne geçebilir" diye konuştu.
"TEKNOLOJİYİ EGZERSİZE ÇEVİREBİLİRSİNİZ"
Prof. Tarakçı, çocukların yanlış yönlendirme nedeniyle tedavilerini gerçekleştirmekte de zorluk yaşadıklarını kaydederek, "Çocuk aktivite amaçlı baleye gidebilir ama profesyonel bir noktaya gelmesini beklemek her çocuk için doğru değil. Örneğin pateni günde 1-2 saat yapabilir. Ama eğer ortopedik bir problem varsa, örneğin X bacak, O bacak gibi, çocuk bunlar değerlendirilmeden ya da tedavi edilmeden uzun süre paten kaymamalı. Aksi takdirde yanlış kaslara yüklenme sonucunda, patolojik durumlar oluşabilir. Çocuklar teknolojiyi çok seviyorlar. Yaz tatilinde de ellerindeki tabletle, bilgisayarlarla daha fazla zaman geçirmeye başlıyorlar. Biz bu teknoloji kullanımını biraz daha fırsata çevirebiliriz. Özellikle sanal gerçeklik uygulamalarıyla birlikte kullandığımız hareket sensörleri, çocuğunun o sensör karşısına geçerek fiziksel olarak aktif olmasını sağlayan oyunlarla birlikte (interaktif exergame fitness) aslında çocuklarda teknoloji sevgisini fırsata dönüştürebiliriz. Bu tür uygulamalar da literatürde özellikle sağlık alanındaki çalışmalarda yavaş yavaş yer bulmaya başladı." ifadelerini kullandı.