‘Okul öncesi göz sağlığı taraması akademik ve sosyal başarı için önemli’
Yeni eğitim-öğretim dönemine girerken çocukların yıl içinde yaşayacağı olası sağlık sorunları da zaman zaman gündemde yerini alıyor. Ancak, gereken tüm önlemleri almak isteyen aileler çoğunlukla göz sağlığı taramasını ihmal edebiliyor. Özellikle okul öncesi dönemde yapılan göz muayenelerinin, çocukların öğrenme süreçlerini ve sosyalleşmelerini doğrudan etkilediğini söyleyen Opr. Dr. Zeynep Ayşe Acar konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Acar, "Tüm çocukların yaklaşık yüzde 20'sinde az ya da çok bir görme problemi olduğunu düşünürsek, okul öncesi göz muayenelerinin ihmal edilmemesi gerekiyor. Okullarda yapılan tarama testleri önemli olsa da, ayrıntılı bir göz muayenesinin yerini tutmuyor. Çünkü çocuklar, görme sorunlarını genellikle dile getiremiyor” diyerek ebeveynleri bu konuda duyarlı olmaya davet etti.
Çocukların göz sağlığı, sağlıklı bir gelişim için oldukça önemli kabul ediliyor. Okul öncesi dönemde yapılan göz muayeneleri, olası görme problemlerinin erken teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi açısından önem taşırken, Dünyagöz Suadiye Hastanesi’nden Opr. Dr. Zeynep Ayşe Acar, ekran sürelerinin sınırlandırılması, çalışma ortamlarının düzenlenmesi ve düzenli göz kontrollerinin, çocukların göz sağlığını korumak için atılabilecek en önemli adımlardan olduğunun altını çizdi.
‘ÇOCUKLARDA ÖĞRENMENİN YÜZDE 80’İ GÖRSEL ZEMİNDE GELİŞİYOR’
Dr. Acar, çocuklarda öğrenmenin büyük bir kısmının görsel olarak gerçekleştiğini vurgulayarak, görme problemlerinin çocukların okul hayatlarını olumsuz etkileyebileceğini belirtti. Acar, “Çocuklarda göz muayenesi her yaşta önemli ama okul öncesi göz muayeneleri özellikle önemli kabul ettiğimiz bir dönem. Çünkü çocuklarda öğrenmenin yüzde 80’i görsel zeminde geliştiğini biliyoruz. Bu nedenle görme problemi yaşayan bir çocuğun okulda akademik veya sosyal ilişkileri olarak her anlamda zorluk çekebileceğini biliyoruz. Tüm çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde az ya da çok bir görme problemi olduğunu varsayarsak okul öncesi göz muayenelerinin kitap defter hazırlığı gibi okula dönüş hazırlığımızın bir parçası olarak gerekli kabul edilmesi gerekir ve ihmal edilmemesi gerekir. Ne yazık ki okul öncesi göz muayeneleri zaman zaman bazen bilgisizlikten bazense okullarda yapılan tarama testlerinin yeterli olacağını düşündüklerinden ihmal edilebiliyor. Tabii ki tarama testleri bizim için çok kıymetli ama bir ayrıntılı göz muayenesinin yerini tutamayacağını söylemek gerekir. Çünkü biliyoruz ki çocukların görmeleri ile ilgili şikayetlerini yakınları hiçbir zaman fark edip söylemiyorlar. Yani bir çocuğun görme probleminin varlığını anlamak için tek yolumuz onun gözünü tek tek test ederek muayene etmek” diye konuştu.
‘ÇOCUKTA BUNLARI GÖZLEMLİYORSANIZ RUTİN DIŞINDA GÖZ KONTROLÜ ŞART’
Ailelere çocuğu gözlemleyerek yaşadığı görme problemlerini nasıl anlayacakları konusunda da ipuçları veren Dr. Acar, “Okul öncesi kontrolleri çocukların okula adaptasyonunu kolaylaştırmak açısından çok önemlidir. Biz bu rutin kontrollerin dışında çocuklarımızda baş ağrısı, göz ağrısı gibi şikayetler ortaya çıkıyorsa, okurken çabuk yorulma, gözlerini sık kırpıştırma, televizyon seyrederken gözünü kısarak bakma ya da yaklaşma ihtiyacı hissetme, veya okuldaki başarısında sebepsiz bir düşüş görmeye başlıyorsak rutin kontrol zamanlarını beklemeden bir göz hekiminin muayenesine ihtiyaç duyuyor diyebiliriz.”
‘YAKIN EKRAN KULLANIMI MİYOPİ BAŞTA OLMAK ÜZERE KIRMA KUSURLARININ GELİŞMESİNDE EN ÖNEMLİ ETKEN’
Dr. Acar, okul çağında çocukların göz sağlığını korumak için ekran sürelerinin sınırlandırılmasının önemine dikkat çekti. İdeal ekran süresi önerisinde bulunan ve günümüzde artan miyopi vakaları göz önüne alındığında, çocukların çalışma ortamlarının düzenlenmesi ve okuma mesafelerine de dikkat edilmesi gerektiğini belirten Dr. Acar şöyle konuştu:
“Okul çağı çocuklarda göz sağlığını korumak için günümüzde tabii ki bizi en çok ilgilendiren özellikle bu yakın ekran sürelerinin kontrollü tutulması. Okul öncesi çocuklarda zaten hem psiko-sosyal hem de göz sağlığı açısından ekran sürelerini minimumda tutmak tavsiye ediliyor ama tabi okul çağında artık akademik aktiviteleri için de çocuklar bunu kullandıklarından sınırlamak çok kolay olmuyor. Benim çocuklarda önerim 5-8 yaş aralığında günlük 1 saati, 8-12 yaş aralığında ise günlük 2 saati aşmayacak şekilde ve bu süreleri de en azından üç ya da dört parçaya bölerek ekran kullanımına izin verilmesi çok önemli. Çünkü biliyoruz ki yakın ekran kullanımı günümüzde kırma kusurlarının özellikle Miyopi'nin erken başlamasında ve hızlı ilerlemesinde, gelişmesinde bizim için en önemli etken olarak yer alıyor. Bu yüzden bu anlamda ailelere bu açıdan çok büyük görevler düşüyor. Tabii ki ekran sürelerinin kısıtlanmasının yanında çocukların çalışma ortamlarının ışıklarının ayarlanması, yeterince aydınlık ortamların sağlanması ve örneğin; okurken, yazarken kitap ve defterlere yine çok fazla yaklaşmadan, çalışma mesafelerinin yeterince geniş olması göz sağlığını korumaları açısından çok önemli.”
‘SENELİK KONTROLLERİ TAVSİYE EDİYORUZ’
"Okul çağındaki çocuklarda, ailede önemli bir risk faktörü yoksa, rutin kontroller iki yılda bir yapılabilir. Ancak günümüzde miyopi sıklığı çok arttığı için biz rutinde senelik kontrolleri tavsiye ediyoruz" diyen Dr. Acar, ebeveynlerin çocuklarının göz sağlığını yakından takip etmeleri gerektiğini vurguladı.