Sahipsiz sokak hayvanları düzenlemesi, TBMM Genel Kurulu'nda

TBMM Genel Kurulu, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik 17 maddelik 'Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere Meclis Başkan Vekili Bekir Bozdağ başkanlığında toplandı. Kanun teklifi üzerindeki görüşmeler öncesi, milletvekilleri gündem dışı konuşmalar gerçekleştirdi. DEM Parti Grup Başkan Vekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Mersin'de PKK elebaşı Abdullah Öcalan lehine slogan atarak halay çeken 10 şüphelinin tutuklanmasına tepki gösterdi. Koçyiğit, "Çok iyi halay çekiyorum. Çok iyi de halay başı çekiyorum. Bir yerde halay çekerek nasıl örgüt propagandası yapabilirsiniz? Ne zaman adalet dağıtacak bu yargı" dedi.

'HALAYLAR ZENGİNLİĞİMİZ'

Koçyiğit'in konuşmasına AK Parti Grup Başkan Vekili Bahadır Yenişehirlioğlu yanıt verdi. Yenişehirlioğlu, mesleğinin sanat olduğunu belirterek, "Hem bir yazar olarak hem bir aktör olarak, şimdilerde de milletvekili olarak bütün samimiyetime dayanarak söylüyorum; AK Parti halaya karşı değildir. Ben de asla halaya karşı değilim. Hatta Kürtçe müziğe, türküye karşı olmamız zaten eşyanın tabiatına aykırı. Bunlar, bizim zenginliğimiz. Türküler de halaylar da bizim zenginliğimiz. Hatta yıllarca çok dinlemişimdir; Nezih Ünen'in 'Anadolu'nın Kayıp Şarkıları' diye hazırladığı bir çalışma vardır. Orada 2 kardeşin Kürtçe söylediği 'Dengbej' vardır ki insanın tüylerini diken diken eder, muhteşemdir. Ancak şunu da belirtmekte fayda var; eğer o müziğin içindeki sözlerde terör örgütü propagandası yapılıyorsa, kanunen suçlu olduğu tespit edilenler övülüyorsa, o zaman burada bir problem doğar. Bizim karşı olduğumuz husus budur. Ne Kürtçe türküler, halaylar hatta hep beraber halay çekebilirsek, ben de o halayın içerisinde yer alırsam, bizim zenginliğimizi gösterir" diye konuştu.

'KATİLİ KONGREDE KONUŞTURMAK SUÇ ORTAKLIĞIDIR'

Yenişehirlioğlu, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Kongresi'nde konuşma yapmasına ilişkin, "Terör devleti İsrail'in soykırım motivasyonu her geçen gün biraz daha artıyor. İşgalciler sabıkalı siciline yeni cinayetler eklemek suretiyle vahşetlerini katmerlendiriyorlar. Geçtiğimiz günlerde ABD Kongresi'nde yaşanan garabet, Amerika için vicdan, insanlık ve demokrasinin dibe vurduğunun ispatıdır. Uluslararası hukukun savaş suçu işlediğini tescil ettiği, vicdanların ilelebet mahkum ettiği bir katili, kongre binasında konuşturmak; suç ortaklığının utanç belgesidir. Gazze kasabı Netanyahu önderliğinde katliam şebekesi kundaktaki bebekleri katledecek kadar alçak, mazlumların feryadını görmezden gelecek kadar pervasız, soykırımı savunacak kadar pişkin ve aşağılık hale gelmişlerdir. Bu katliam şebekesinin hamiliğine soyunmak, elinden kan damlayan bir katili kongre binasında utanmadan, sıkılmadan ayakta alkışlamak; soykırım suçuna ortak olmaktan başka bir şey değildir" dedi.

'USUL TARTIŞMASI'

Sahipsiz sokak hayvanlarına ilişkin düzenlemeler içeren 'Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlandığı esnada TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ, muhalefet milletvekillerinin usul tartışmasının açılmasını istemesi üzerine lehte ve aleyhte usul tartışması açtığını söyledi.

'TEKLİF ANAYASANIN METNİNE AYKIRI OLMADIĞINDAN ÖNERGELER REDDEDİLDİ'

Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, ilk olarak AK Parti Tokat Milletvekili Mustafa Arslan’a söz verdi. Arslan, “Usul tartışmasında lehte söz aldım. 160 sıra sayılı kanun teklifi meclis başkanlığına sunulduğunda Meclis Başkanlığımız kanunlar ve kararlar başkanlığına bu teklifi iletti. Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı teklifin Anayasa’ya aykırı olup olmadığı konusunda bir değerlendirme yaptı. Bu değerlendirmenin akabinde de teklif, Meclis Başkanlığı tarafından esas komisyon olarak Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyonu Başkanlığı'na havale edildi. Bunun yanında Talih Komisyonu olarak da Çevre Komisyonu'na, Adalet Komisyonu'na ve İçişleri Komisyonu’na havale edildi. Esas komisyon olan Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyonu’nda Anayasa’ya aykırılıkla ilgili 2 adet önerge verildi. İç Tüzük’ün 38’inci maddesine göre de Anayasa’ya aykırılık iddiaları komisyon çalışmalarında müzakere edildi. Yapılan müzakereler neticesinde teklifin Anayasa'ya aykırı olmadığı, Anayasa'nın metnine ve ruhuna aykırı olmadığından önergeler reddedildi. Bu husus komisyon raporunun 17’nci sayfasında da açık olarak ifade edilmiş. Komisyon raporu milletvekillerimize dağıtılmıştır’’ ifadelerini kullandı.

'BİZ SOKAKLARIMIZDA BU SORUNU ÇÖZMEK ZORUNDAYIZ'

AK Parti’li Arslan’dan sonra konuşan CHP Grup Başkanvekili ve Ankara Milletvekili Murat Emir, "Anayasaya birçok açıdan karşı gelen, Anayasaya aykırı bir kanun tasarısıyla karşı karşıyayız. Anayasanın 2’nci, 12’nci, 26’ncı daha birçok maddesine aykırı ama sadece 56’ncı maddesinden bahsedeceğim. 56’ncı madde diyor ki ‘Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı vardır’. İşte o çevrenin bir parçası da canlılardır. Sokaklardaki sokak köpekleridir. Dolayısıyla aslında Anayasamızda bir hayvan hakkı tanımlanmamıştır ama size de ayrıca insanları yaşatacağız diye sokak hayvanlarını da öldürme hakkı tanımamıştır. Elbette ki biz sokaklarımızdaki bu sorunu çözmek zorundayız. Elbette ki sokak hayvanlarını sorununu çözelim ama Anayasayı her yerinden ihlal eden ve böylesine canlıların canına kast eden bir katliam yasasına da asla ‘evet’ demeyelim. Çok basitçe ifade etmeye çalışıyorum. Birinci gelen teklifte öldürme yani ötenazi maddesi vardı. Diyorlar ki ‘biz bu ötenazi maddesini kaldırdık yani ne yapacağız öldürmeyeceğiz’ Buna inanmayın arkadaşlar. Diyor ki belediye başkanına, ‘sen bunları toplayacaksın’ peki topladı ne yapacak? Öldürme, barınağa koy. Ne kadar barınak var; 105 bin hayvanın girebileceği barınak var şu anda. Hayvan sayısı ne kadar; 4 milyon civarında. Ne olacak peki bu hayvanlar; fiilen öldürülecek. Duyun bunu. Yani kanundan ötenazi çıkınca hayvanlar kurtulmuyor. Elleriniz kandan kurtulmuyor. Bunu duyun” diye konuştu.

'HAYVANLARA OLAN SEVGİMİZİ KİMSE KÜÇÜLTMEYE ÇALIŞMASIN'

Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel ise konuşmasında, “Açılan usul tartışmasında başkanlığın tutumu lehine söz almış bulunmaktayım. 2004 yılında iktidarımız döneminde kabul edilen 5 bin 199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ülkemizde hayvanların rahat yaşamalarını ve onlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek amacıyla kabul edilmiştir. Bu kanun hayvanların acı ve eziyet çekmelerine karşın en iyi şekilde korunmalarını ve her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamayı hedeflemiştir. Hatta 2021 yılında yüce meclisimizce yaptığımız kanun değişikliği ile hayvanlara karşı gerçekleştirilen birçok fiili de suç haline getirdik. Bu sebeple bizim eşya statüsünden çıkarıp bir can olarak kabul ettiğimiz hayvanlara olan sevgimizi, merhametimizi ve değeri kimse küçültmeye çalışmasın. Kimse bize merhamet, vicdan ve samimiyet dersi vermeye kalkışmasın. Medeniyetimizin ve inanç sistemimizin tüm canlılara yönelik yaklaşımını göz önünde bulundurarak hem insanlarımızın hem de hayvanlarımızın huzur ve güvenliğini temin etmek için bugüne kadar çalıştık, bugün sonra da bu düstur ile çalışmaya devam edeceğiz. Yeni düzenleme ile insan, hayvan ve çevre sağlığının gözetilmesi, sahipli ve sahipsiz hayvan ayrımının netleştirilmesi, ‘yakala, kısırlaştır, sal’ metodunun terk edilerek nüfus yönetimine ilişkin yeni bir yaklaşımın getirilmesi, bu sayede hayvan bakım evlerine alınan hayvanlardan rehabilite edilenlerin sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılması hüküm altına alınmaktadır’’ diye konuştu.

'BİZ EKO SİSTEM İÇERİSİNDE SADECE BİR PARÇAYIZ'

TBMM Genel Kurul'u devam ederken, söz alan DEM Parti Grup Başkanvekili ve Kars Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, “Biz doğanın bir parçasıyız. Doğanın efendisi değiliz. Biz ekolojik sistemin içerisinde sadece bir parçayız. Kurduyla, kuşuyla, ağacıyla, okyanusuyla, ekosistem bir bütündür. İnsanlar olarak bizler, ekosisteme, doğanın dengesine meydan okursak günün sonunda hep beraber kaybedeceğiz” dedi.

'DAHA SONRA VERİLEN ÖNERGELERİN İŞLEME ALINMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR'

Koçyiğit’in konuşmasının ardından, Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel usul tartışmasında lehte söz alarak, “Dünkü birleşimde kabul edilen AK Parti grup önerisi ile görüşmekte olduğumuz 160 sıra sayılı kanun teklifinde bu komisyon raporunun iç tüzüğünün 91’inci maddesi uyarınca temel kanun olarak görüşülmesi kabul edilmişti. İç tüzüğün 91’inci maddesinde temel kanun olarak görüşülmesine karar verilen kanun teklifleri üzerinde milletvekilleri ve esas komisyon tarafından değişiklik önergesi verilebileceği, milletvekilleri tarafından her madde üzerinden Anayasaya aykırılık önergeleri de dahil olmak üzere 2 önerge verilebileceği hükmü yer almaktadır. Bugünkü tartışmanın konusunu oluşturan 160 sıra sayılı teklifin maddeleri üzerindeki önergeler de aynı şekilde sıra sayısının dağıtımına başlanmasıyla birlikte alınmaya başlanmış, ilk andan itibaren AK Parti grubuna mensup milletvekilleri tarafından bütün maddeler üzerinde iç tüzüğün 91’inci maddesinde belirtilen ‘2’den fazla sayısı önerge’ verilmiştir. Dolayısıyla bağımsız ve grubu bulunmayan milletvekilleri tarafından daha sonra verilen önergelerin işleme alınması mümkün değildir. Bugünkü usul tartışmasının konusunu oluşturan Türkiye İşçi Partisi'ne mensup milletvekilleri tarafından önergelerde bu kapsamda olup işleme alınmaları mümkün değildir. Bu değerlendirmeler konusunda sayın başkanın tutumunun lehinde olduğumuzu bildiririz’’ diye konuştu.

'HEP AYNI MANTIKLA DAVRANIYORSUNUZ'

AK Parti’li Yüksel’in konuşmasının ardından usul tartışmasında aleyhte söz alan TİP Genel Başkanı Erkan Baş ise “Alelacele bir kanun geliyor. 48 saat süresi var iç tüzüğe göre. 48 saat geçmeden buraya çoğunluk oylarıyla indiriyorsunuz. Komisyonda sabaha kadar tartışılıyor. Halkın katılımının önü kapanıyor. Meclis tarihinde bir ilk; televizyon bozuldu. Ben de söz aldım; önergelerimizi işleme almıyorsunuz. Söz hakkı kullanmamıza izin vermiyorsunuz. 1 yılı doldurdu buradaki en yeni milletvekili. İç tüzük 81’e göre yani normal kanun yapmadınız, farkında mısınız? Hiçbiriniz normal kanun nasıl yapılır bilmiyorsunuz. Hep ‘getir temel kanuna çevir’ Aradaki fark ne biliyor musunuz? Normal kanun yapsak her madde üzerinde bütün gruplar konuşacak artı 7 tane önerge olabilecek her madde üzerinde. Siz ne yapıyorsunuz; ‘aman konuşmayın, olabildiğince alelacele olsun’ Hep temel kanun neden? Çünkü hep aynı mantıkla davranıyorsunuz’’ diye konuştu.

'MİLLETİN BİZE VERDİĞİ GÖREV BU KANUNLARI ÇIKARMAK'

AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya ise grubunun lehinde konuşmak için söz alarak, ‘Sayın Baş diyor ki ‘Ben genel hakkında konuşacağım, maddeler hakkında konuşacağım’ Arkadaşlar; 10 yıldır milletvekiliyiz. Değişiklik önergelerini dikkatle dinliyorum. Herhalde Yüzde 85’i ‘edilmiştir, yapılmıştır, ve, veya’ Konuyla ilgili olan binde bir, yok, hiçbiri dikkate almıyor. Yani bir şeyi söyleyen, bir eksiği, bir yanlışı düzeltmeyi esas alan bir mantıkla değil sadece ve sadece konuşma yapılsın ama kanun çıkarılmasın, kanuna engel olunsun, sürekli bir öteleme mantığıyla. Bu doğru değil. Bize millet bir görev verdi. Milletin bize verdiği görev bu kanunları çıkarmak, milletin beklediği çalışmaları ortaya koymak ve iktidar partisinin, iktidar grubunun sorumluluğu kapsamında da işte bu süreci yürütmek’’ ifadelerini kullandı.

'SOKAK HAYVANLARINI DA ÖLDÜRMEDEN BİR ÇÖZÜME ULAŞABİLİRİZ'

İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, TBMM çatısının aklın ve uzlaşının çatısı olduğunu belirterek, “Biz burada seçilmiş milletvekilleriyiz. Hepimiz kendi bölgelerimizden geliyoruz. Sormamız gereken soru çok basit. Bu konuda toplumu uzlaştıracak bir çözüm yolu var mıdır, yok mudur; var. Var oğlu var. Yani bizler sokakları daha güvenli hale getirip, sokak hayvanlarını da öldürmeden çözüme ulaşabiliriz. Bunu yapabiliriz. Ama bu çözüm önerisini sizler geliştirirken hiçbirimize bir şey sormadınız. Tarım Komisyonu'nda en ufak bir şekilde dikkate almadınız. Veteriner hekimlerin görüşlerine hiçbir şekilde başvurmadan burada hiçbirimizin kabul edemeyeceği bir kanun teklifi hazırladınız. Elimizdeki bütün veriler bu işi herhangi bir şekilde sokak hayvanını öldürmeden çözülebileceğini gösteriyor. Ama sizler uzman görüşlerine başvurmuyorsunuz’’ dedi.

ÖLÜME PAYDAŞ OLMAYACAĞIZ’

CHP Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Gökhan Günaydın, Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine CHP grubuna adına söz aldığını ifade ederek, “Bugün tüm genel başkan yardımcılarımızla, bütün milletvekillerimizle buradayız. Yarın Cumhuriyet Halk Partisi’nin Genel Başkanı da burada olacak. Bu yasayı bu şekilde geçirmemeniz için her türlü çabanın içerisinde olacağız. Yurttaşı kutuplaştırmanıza, gündemi değiştirmenize izin vermeyeceğiz. Önerim şudur; kanun devleti olmayın. Hukuk devleti olun. Yani iç hukukunuz evrensel hukuka uygun olsun. Evrensel olmayan iç hukukunuza Cumhuriyet Halk Partili belediyeler katılmayacak, ölüme paydaş olmayacağız’’ dedi.

‘ÇETELEŞMİŞ HASTALIKLI KÖPEKLERİN SERBESTÇE GEZDİĞİ SOKAKLARI HALKA LAYIK GÖRMEKTEDİRLER’

AK Parti Rize Milletvekili Harun Mertoğlu, “Hayvanları Koruma Kanunu 2004 yılında AK Parti hükümetleri döneminde kabul edilmiştir. ‘Yakala, kısırlaştır, sal’ tarif edilen metoda göre sahipsiz hayvanlar yakalanır, kısırlaştırılır ve daha sonra alındığı yere bırakılır. Ancak 20 yıllık tecrübe net bir şekilde ortaya koymuştur ki başıboş sokak köpekleri halk sağlığını ve güvenliği tehdit eden kamusal bir sorun haline gelmiş, sokaklar; insanlar, çocuklar hatta hayvanlar için güvensiz hale gelmiştir. Sokak hayvanları için yaygara koparan seçkin bir azınlık güvenlikli sitelerde, yüksek duvarlar arkasında yaşarken çeteleşmiş hastalıklı köpeklerin serbestçe gezdiği, hijyenden yoksun sokakları halka layık görmektedirler. Hayvan saldırısı sonucu yaralanan ve hayatını kaybedenleri medyaya yansıyan haber ve görüntüleri toplumda infiale sebep olmakta ve haklı şikayetlerin artmasına yol açmaktadır. Sahipsiz köpek saldırılarından mağdur olanların ilgili yerel yönetime karşı açtıkları davalar sonucunda hizmet kusuru nedeniyle maddi, manevi tazminata hükmedilmektedir. Hayvanlar konusunda kimse bize merhamet dersi vermeye kalkışmasın” diye konuştu.

‘HAYVANSEVERLERLE O İNSANLAR ARASINDA BİR ÇATIŞMA YARATMAK İSTEDİNİZ’

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, köpeklerin saldırısı nedeniyle yaralanan ya da hayatını kaybeden insanlarla ilgili olarak üzüntülerini her zaman dile getirdiklerini ifade ederek, "Ama siz bu insanları komisyonlara getirerek hayvanseverlerle o insanlar arasında bir çatışma yaratmak istediniz. Valla bu kadar hayvan hakları düşünüyorsanız bu yasayı yırtıp atın. Biz bu hayvanların kısırlaştırılması, yerinde yaşatılması, aşılatılmasını o hayvandan ya da insandan, sizden değil, doğa haklarından alıyoruz’’ ifadelerini kullandı.

‘MHP OLARAK VATANDAŞLARIMIZIN HUZUR İÇİNDE YAŞAMASINI ÖNEMSİYORUZ’

MHP Antalya Milletvekili Hilmi Durgun başıboş sokak köpeklerinin saldırması sonucu hayatını kaybeden ya da yaralanan vatandaşların herkeste derin acı bıraktığını belirterek, "Söz konusu elim hadiselerin mağdurlarda oluşturduğu travmaların yanında milletimizde de derin tesirler bıraktığı inkar edilemeyecektir. Özellikle savunmasız çocukların ve yaşlıların maruz kaldığı köpek saldırılarının yanında bazı kırsal bölgelerde geçimini hayvancılıktan sağlayan vatandaşlarımızın da mağduriyetler yaşadığı münferit de olsa bazı hadiselerle sabittir. MHP olarak bizler ülkemizin 4 bir yanında vatandaşlarımızın huzur içinde yaşamasını, çocuklarımızın güvenli sokaklarda oyun oynamasını, sahipsiz hayvanlarımızın ise uygun koşullarda bakım görmesini önemsiyoruz" dedi. 

'KANUN TEKLİFİNİN İLK 5 MADDESİ KABUL EDİLDİ'

TBMM Genel Kurulu'nda, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik düzenlemeler içeren 'Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin ilk 5 maddesi kabul edildi. TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ, teklifin 5'inci maddesinin kabul edilmesinin ardından birleşime ara verdi. Aranın ardından Komisyonun yerini almaması üzerine Bozdağ, birleşimi saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı. (DHA)