'İklim Kanunu Teklifi', TBMM Çevre Komisyonu'nda

TBMM Çevre Komisyonu, AK Parti Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu başkanlığında toplandı. Komisyon Başkanı Ensarioğlu, iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler arasında Türkiye'nin de yer aldığını belirterek, "Akdeniz havzasında yer almamız, coğrafi konumumuz ve gelişmekte olan ülke olmamız itibarıyla iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum kapasitesinin artırılması gerekmektedir. Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne 2004 yılında, Paris Anlaşması'na ise 2021 yılında taraf olan ülkemiz '2053 net sıfır emisyon' hedefi bağlamında küresel iklim değişikliği ve ozon tabakasının incelmesiyle ilgili tedbirlerin alınmasına ve yeşil kalkınmaya yönelik plan, politika ve stratejilerin belirlenmesine ilişkin ulusal ve uluslararası çalışmaları bir bir gerçekleştirmektedir. İklim değişikliğiyle mücadelenin bir an önce toplum tarafından benimsenmesi, uygulamaların içselleştirilmesi ve uluslararası sözleşmelerin iç hukukumuza aktarılmasında, yasal zemine oturtulması anlamında teklifin bir an önce kanunlaşması büyük önem arz etmektedir" ifadelerini kullandı.

'İKLİM KANUNU, MUHAKKAK YAPMAMIZ GEREKEN ÇALIŞMALARDAN BİRİ'

Ensarioğlu'nun ardından kanun teklifinde ilk imza sahibi olan AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, teklif ile ilgili milletvekillerini bilgilendirdi. Demir, kanun teklifinin kamuoyunda tartışıldığını ve takip edildiğini belirterek, "Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki biz bu kanunu eğer çıkarmazsak ihracatının yüzde 70'ini Avrupa ve batıya yapan bir ülke olarak karbon düzenlemesine tabi tutulacağız. Yani 2026'nın başında yapılan tüm ihracatlar da ürünlerin ham maddesinden işlenmesine, ürün haline dönüşmesinden transferine kadar bu süreç içerisinde karbon emisyonları hesaplanacak ve sınırda karbon düzenlemesine tabi tutulacak. Batıyla bu kadar ekonomik entegrasyon içerisinde olan bir ülke olarak, 'İklim Kanunu Teklifi' muhakkak yapmamız gereken çalışmalardan birisidir" diye konuştu.

'TİCARET EMİSYON SİSTEMİ KURULACAK'

Mustafa Demir, kanun teklifi ile Türkiye'nin '2053 net sıfır emisyon' hedefi çerçevesinde hareket etmek istediğini ve küresel ısınmaya karşı kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler arasında birliğinin üst düzeye çıkarılacağını söyledi. Demir, "Kanun teklifi, iklim değişikliği alanında sıfırdan düzenleme yapılan temel kanun niteliğindedir. Başlangıç hükümleri, tanımları ve kanunun geneli için uygulanacak ilkeleri yer alıyor. İkinci kısımda ise iklim değişikliğiyle mücadelenin ana unsurları olan; sera gazı emisyonlarının azaltımı, iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin kapsamı, hayata geçirilmesi için hazırlanan plan ve uygulama araçlarının neler olacağı, iklim değişikliğiyle mücadelede sera gazı emisyonlarının azaltımı için ticaret emisyon sistemleri kurulacak. Üçüncü kısımda da kanun kapsamında elde edilecek gelirler ve bu gelirlerin yeşil dönüşüm ile iklim değişikliğiyle mücadeleyi aktarılacağına dair hüküm ve yaptırımlar var" değerlendirmesinde bulundu.

'TÜRKİYE YEŞİL TAKSONOMİSİ KURULACAK'

Teklifte; yenilenebilir enerji kullanımı, korunan alanlar, organik tarım ve su kaynaklarının verimli bir şekilde yönetilmesi için düzenlemelerin yer aldığını vurgulayan Mustafa Demir, "Kurum ve kuruluşlarca hazırlanan ve iklim değişikliğiyle mücadeleye doğrudan ya da dolaylı olarak katkı sağlayan plan, program, strateji eylem planı düzenlemeleri yapılıyor. Özellikle yereldeki sorunlarının çözüme kavuşturulması ve ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla yerel iklim değişikliği eylem planları, her il için bütüncül plan, yerel yönetim ve taşra teşkilatları iş birliği içerisinde hazırlanacak. İklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik finansman, teknoloji gelişimleri, transfer, kapasite geliştirilmesi faaliyetlerini de içeren uygulama araçlarına yer verilmektedir. Bu yatırımların, gerçekten çevreci ve iklim değişikliğine etki etmeyen yatırım olup olmadığını belirleyen ve bu sayede uluslararası finans akışını hızlandıracak Türkiye Yeşil Taksonomisi'nin de kurulacağı öngörülmektedir" dedi.

'EPİAŞ'A YAPTIRIM UYGULAMA YETKİSİ VERİLECEK'

Demir ayrıca, kanunda yer alan yükümlülükleri yerine getirmeyenlere yönelik uygulanacak olan idari para cezası, kontrol belgesi ve sera gazı emisyon izinlerinin iptal edileceğini ifade ederek, şöyle konuştu:

"Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) için var olan kanuna, emisyon ticaret sisteminde yer alan denetim sistemi eklenecek. Ayrıca 6446 sayılı, 'Elektrik Piyasası Kanunu'nda emisyon ticaret sisteminde piyasa işletmecisi EPİAŞ'a, piyasaya ilişkin iş ve işlemlerin yapılması, piyasa da oluşabilecek piyasa bozucu davranışlara karşı yaptırım uygulama yetkileri verilecek. Ayrıca yeşil büyüme ve '2053 net sıfır emisyon' hedefi doğrultusunda; iklim değişikliğiyle ilgili mücadelenin küresel ölçekte iş birliği ve azimle gerçekleştirilmesi, bilinç ve uluslararası yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi amacıyla ülkemizin hukuki altyapısının geliştirilmesi hedeflenecek. Sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin planlama, uygulama araçlarının ve kurumsal çerçevenin yasal dayanağının oluşturulması hedeflenmektedir."