'Tarım alanlarında yeni yapılaşmalara kesinlikle izin verilmemeli'
Adana Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, deprem bölgelerinin genelinde tarım ve tarıma dayalı üretim yapıldığını belirterek, "Kesinlikle tarım alanlarında yeni yapılaşmalara izin verilmemeli. Hayvan barınakları, kümeslerin yapılmasında depreme dayanıklılık dikkate alınmalı" dedi.
Kahramanmaraş merkezli olup, 11 ilde büyük yıkıma neden olan depremlerin ardından Prof. Dr. İbrahim Ortaş, sarsıntıların tarım alanındaki olumsuz etkilerine dikkati çekti. Depremlerin tarım potansiyeli yüksek olan Mersin'den Elazığ'a kadar etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Ortaş, "Depremin doğrudan etkilediği Adana'dan Diyarbakır'a toplam 10 il, 3,7 milyon hektar verimli tarım arazilerine sahip. Bu iller, önemli üretim potansiyeline sahip. TÜİK verilerine göre; deprem bölgesi aynı zamanda bir hayvancılık bölgesi. Kahramanmaraş, Gaziantep, Adıyaman bölgesinde son yıllarda önemli miktarda keçi ve süt inekçiliği yapan çok sayıda hayvan çiftliği bulunmaktadır. Bu bağlamda bölgenin tam bir tarım bölgesi olduğu aşikardır" dedi.
'BİRÇOK FABRİKA İLE İŞ YERİ ÇOK CİDDİ HASAR ALDI'
Deprem bölgelerinin genelinde tarım ve tarıma dayalı üretim yapıldığını vurgulayan Prof. Dr. Ortaş, "Deprem yalnız evlerin yıkılması ve on binlerce canımızın ölmesine yol açmadı aynı zamanda evcil ve yabani hayat hayvanların ölmesine, yaşam alanlarının yok olmasına yol açtı. Tarım ve hayvancılık yapan yüz binlerce çiftçinin varlıkları ile iş imkanları da ciddi düzeyde zarar gördü. Özellikle kırsalda depremin şiddetli derecede etkilediği alanlardaki çiftçilerin bir kısmı yaşamını yitirdi. Kalanların da bitkisel ve hayvansal üretim olanakları ve ekipmanları kullanılamaz hale geldi. Depremden birçok fabrika ve iş yeri çok ciddi hasar alıp, üretim dışında kaldı" diye konuştu.
'ÇİFTÇİNİN GERİDE KALAN MALI, FIRSATÇIYA BIRAKILMAMALI'
Bölgede hızlı bir şekilde kamu idaresi başta olmak TİGEM, tarım il müdürlükleri ile tarımsal araştırma kurumlarının çalışma başlatması gerektiğini belirten Prof. Dr. Ortaş, öncelikleri şöyle sıraladı:
"Deprem bölgesinde tarımsal ilaç, gübre ve diğer girdileri satan bayilere ve esnafın enkaz altında kalan ya da hasar gören ürün ve malzemeleri için ek destek ve yardımlar yapılmalı. Yıkılan ambarlarda kullanılmaz duruma gelen tohumluk ve damızlık ihtiyacı acilen sağlanmalı. Fide-fidan ihtiyacı belirlenmeli ve ivedilikle sağlanmalı. Yıkılan ahır, ağıl ve kümeslerin tespit edilmesi, hayvan kayıpları belirlenmeli. Hayvanların barınabilmesi için uygun nitelikli çadır veya ahır ihtiyacı hızla karşılanmalı. Yaralı hayvanların tedavilerine öncelik verilmelidir. Canlı kurtarılan hayvanlar elden çıkarılmamalı, kamu eli ile güvenceye alınarak üretimde kalması sağlanmalı. Çiftçilerin geride kalan ürünü, hayvanı ve malı, fırsatçıların istismarına bırakılmamalı. Süt hayvanlarından sütleri toplanarak, soğuk zincir yolu ile bölge dışındaki işletmelere nakledilerek ürünler bayatlamadan değerlendirilmeli. Kesinlikle tarım alanlarında yeni yapılaşmalara izin verilmemeli. Hayvan barınakları, kümeslerin yapılmasında depreme dayanıklılık dikkate alınmalı."