Şişelenmiş içeceklerden ‘mikroplastik’ çıktı

RTEÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Burhan Başer'in öncülüğünde, Su Ürünleri Fakültesi ve Fen Edebiyat Fakültesi'nden bir grup bilim insanı, mikroplastiklerin etkilerini anlamak, yönetmek, riskleri azaltmak ve durum tespit yapmak için piyasada şişelenerek satılan maden suyu, soda, süt, şalgam, meyve suyu ve gazlı içeceklerden oluşan 47 farklı markadan aldıkları numuneleri inceledi. Bilim insanlarının laboratuvar ortamında mercek altına aldığı numunelerin yüzde 15'inde, boyutları yaklaşık 100 mikron ile 4 milimetre arasında değişkenlik gösteren, litrede 2 adet gözlemlenen mikroplastik varlığını saptadı. Tespit edilen mikroplastiklerin, sentetik madde yapısına sahip, yeşil ve mavi renkte olduğu görülürken, cam şişeden alınan örneklerde pet şişede bulunanlara kıyasla daha fazla olduğu da ortaya kondu. Bilim insanların ortaya koyduğu verilere ait makale bilim dergisi 'Food and Chemical Toxicology'de de yayımlandı.

'ÇALIŞMA SONUÇLARI BİZİ ŞAŞIRTMADI'

RTEÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülgen Aytan, sonuçlara şaşırmadıklarını belirterek "Mikroplastiklerin etkilerini anlamak, bunları en iyi şekilde yönetmek ve riskleri azaltmak açısından da ilk adım olarak durum tespitini yapmak çok önemli. Hocalarımızın katılımıyla, Türkiye'de yaygın olarak tüketilen ve marketlerde satılan farklı markalara ait içeceklerde mikroplastiklerin varlığını ve karakterlerini inceledik. Bu içecekler arasında su, maden suyu, meyve suları, gazlı içecekler, soğuk çay ve geleneksel içeceklerden ayran, şalgam gibi ürünler vardı. Çalışma sonuçları bizi şaşırtmadı. Çünkü mikroplastikler her yerde. Bunu zaten biliyoruz. Sadece belirli tipteki gıdalarda miktarları aşağı yukarı nedir ve hangi tipteler? Hangi kaynaktan geliyor olabilirler. Onları bilmek amacıyla çalışmalar yürütüyoruz. Çünkü bunlar hem üreticiler hem de karar vericilerin bu süreci yönetmesi için çok önemli bilgiler" dedi.

PARÇA TİPTE VE MAVİ YEŞİL RENKLİ

Yapılan incelemelerde numunelerin yüzde 15'inde mikroplastik tespit ettiklerini kaydeden Prof. Dr. Aytan, "Çalışma sonuçlarına göre 47 farklı içeceğin yaklaşık yüzde 15'inde mikroplastiklere rastladık. Bunların yaklaşık yüzde 90’ı da parça tipte mavi ve yeşil renkli mikroplastiklerdi. Boyutları yaklaşık 100 mikron ile 4 milimetre arasında değişiklik gösteriyor. İncelediğimiz içeceklerden litrede 2 tane mikroplastik gözlemlerken, özellikle cam şişede olan maden sularında mikroplastiklere daha fazla rastladık. Bu durum bizlere üretim aşamasının çok önemli bir etken kaynağı olduğunu gösterdi. Sadece üreticilerin değil, karar vericilerin de bu anlamda gıda güvenliği, insan sağlığı göz önünde bulundurularak bunun azaltılmasında gerekli tedbirlerin alınması ve yaptırımların uygulanması gerekliliğini bu çalışmayla bir kez daha ortaya koymuş olduk" diye konuştu.