Bakan Ersoy: Ayasofya'da depreme karşı güçlendirmeyle ilgili ikinci restorasyon aşamasına geçiliyor

Ersoy, Ayasofya'nın restorasyon çalışmaları sırasında ibadet ve ziyarete açık olacağını da belirtti. 

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Beyoğlu'nda, Atatürk Kültür Merkezi'nde 2023 yılının ilk 6 ayına ait turizm rakamlarının değerlendirildiği 2023 Yılı Değerlendirme Toplantısı'na katıldı. Bakan Ersoy, ilk 6 aylık dönemde, turizme dair rakamları değerlendirdi. Ersoy, toplantıda Ayasofya Camii ve Galata Kulesi restorasyonları ile ilgili bilgiler de verdi.

"2023 YILINDA 22 MİLYON 945 ZİYARETÇİYLE KAPATTIK"

Bakan Ersoy, “İlk 6 aylık verilere baktığımızda biliyorsunuz yılbaşı hedeflerimize baktığımızda geçen seneki rakamlarda da 51.4 milyon ziyaretçiyle Türkiye kapatmıştı. 2023 yılında da 60 milyon ziyaretçi hedefi koymuştuk. Yani beklentimiz yüzde 16.8’lik bir artıştı. 6 aylık rakamlara bakıldığında 2022 yılında 19 milyon 530 bin ziyaretçiyle kapatmıştı Türkiye. 2023 yılında ise 22 milyon 945  bin ziyaretçiyle kapattık. Yani artış oranına baktığımızda 17.5’lik bir artış gerçekleşti. Yani Türkiye'nin 2023 hedefleriyle  orantılı bir büyümeyle ilk 6 ayı tamamlamış olduk. Deprem ve seçim sürecinin etkilerine rağmen bu gerçekleşmeyi Türkiye yakaladı. Gelir bazında baktığımız zaman ise geçen yıl biliyorsunuz 46.4 milyar dolarlık bir gelirle kapatmıştı Türkiye ve bu yıl için de 56 milyar dolarlık bir gelir hedefi koymuştu. Yani hedefimiz yüzde 20.5’lik bir artıştı. İlk 6 aylık gerçekleşmelere baktığımızda geçen seneki ilk 6 ayda 17.1 milyar dolar olan gelir, bu yıl ilk 6 ayda 21.7 milyar dolar olarak gerçekleşti yani artış oranına baktığımız zaman yüzde 27’lik bir artış oldu. Yani bu gelir beklentimiz, özellikle gerçekleşmeler beklentilerin de oldukça üzerinde oldu. Yüzde 20.5 beklentiye rağmen yüzde 27’lik ilk 6 ayda gerçekleşme oldu" dedi.

"TÜRKİYE'NİN KİŞİ BAŞI GECELİK GELİRİ NEREDEYSE, 100 DOLARLARA GELMİŞ OLDU"

Ersoy, “Turizm verilerinde en önemli nokta iki önemli konu var, biliyorsunuz geliri etkileyen, ortalama kalış süreleri, bir tanesi de kişi başı gecelik harcama. Artık biliyorsunuz son 5 yıldır özellikle vurguluyoruz, bizim için kişi başı gelirden çok kişi başı gecelik gelir önemli. Onları incelediğimiz zaman 2022’nin ilk 6 ayında yüzde 10.5 olan ortalama kalış süresi 2023’ün ilk 6 ayında 9.9 geceleme olarak gerçekleşti. Burada eksi yüzde 5.7'lik bir daralma söz konusu 10.5’tan 9.9’a düştü. Gelir bazına baktığımız zaman kişi başı gecelik gelirlerde ilk 6 ayda geçen sene 89.2 dolar olan gerçekleşme 2023’ün ilk 6 ayında 99.9 dolar olarak gerçekleşti. Yani yüzde 11.9’luk bir artış söz konusu. Bu çok çok önemli bir rakam, niye çok önemli bir rakam özellikle belirtmek istiyorum. 2017 yıllarına kadar geriye gittiğimiz zaman 16-17’li yıllarda kişi başı gecelik gelirimiz 62 dolara kadar düşmüştü. Şu anda gelinen noktada yaklaşık 100 dolarları görmeye başladı Türkiye. Yani karşılaştırdığınız zaman, geçen 5 yılda yapılan olumlu çalışmalar, doğru stratejiler ve uygulanan programlar sayesinde yüzde 50’den fazla bir artış gerçekleşti ve 100 dolarlara neredeyse Türkiye kişi başı gecelik geliri de gelmiş oldu" ifadelerini kullandı.

"TURİST GEÇEN SENE 14 GECE KALDIĞI YERDE 10 GECE KALMIŞ"

Ersoy, “Şimdi bazı bölgelerde, sosyal medyadan ve bölgelerden gelen haberlerden de takip ediyorsunuzdur, yüksek gelir grubuna hitap eden otellerde doluluk oranları, beklentilerin bu 6 aylık dönemde altında gerçekleşti. Dört tane ana kriter var; Deprem ve sonrasındaki seçim sürecinin olumsuz etkileri, tam da bizim oteller için erken rezervasyon dönemi olan sürece denk geldi. İklimsel etkiler sonucu serin havaların, Temmuz ortasına kadar uzamış olması ‘Last minute’ dediğimiz son dakika rezervasyonlarda rakip ülkelere de biraz kaymasına sebep veriyor, otel rezervasyonları için söylüyorum. Yine, başta Rusya ve Rusça konuşan ülke vatandaşlarının geçmiş yıllarda yoğun konut alımı ve bu konutlarda özellikle bu yıldan itibaren kendilerinin otel yerine bu konutlarda konaklıyor olmaları ve daha da ileri giderek belli dönemlerde bu konutları turistlere kiralıyor olmaları. Yine resesyon süreci tüm dünyada etkili oldu. Alım gücünün daralması özellikle otel misafirlerinin ortalama kalış sürelerini azalttı. Bakın buradaki ekranda da görüyorsunuz daha önceki ekranda da 10.5 gecelemeden dokuz nokta dokuz gecelemeye düştü ve özellikle ikinci çeyrekte 9.4’ten 8.4 gecelemeye düştü ortalama kalış süresi ve bu kalış süresinde de ağırlıklı kesim otel konaklamalarından kaynaklanan daralmalar. Yani turist ne yapmış? Geçen sene 14 gece kaldığı yerde örneğin 10 gece kalmış, 10 gece kaldığı yerde 7 gece kalmış veya daha düşük bütçeli otelleri tercih etmiş. Geçen sene beş yıldızda kalıyorsa bu sene dört yıldızda kalmış. Bütün bunlara baktığınız zaman, ortalama, konaklama, satış süresini ve  otellerin doluluk oranlarında azalmaya sebebiyet veriyor" dedi.

"ÖNCELİKLİ OLARAK DIŞ CEPHEDE BETON HARÇ TEMİZLİĞİ YAPILACAK"

Ayasofya Camii'ndeki restorasyon çalışmaları ile ilgili bilgi veren Ersoy, "Biliyorsunuz ibadete açıldığından bu yana 21 milyona yakın ziyaretçi aldı, ağırlıklı ibadet amaçlı ziyaretçi aldı. Ayasofya ile ilgili önemli geniş kapsamlı bir bilim kurulu oluşturuldu, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğümüz tarafından. Özellikle statik ile ilgili çalışmalar tamamlandıkça depreme karşı güçlendirme ile ilgili ikinci restorasyon aşamasına geçiliyor. Neler yapılacak diyorsanız, öncelikli olarak dış cephede kurul onaylı restorasyon projeleri doğrultusunda beton harç temizliği yapılacak. Daha sonra kubbelerde özellikle, kurşun kablo biliyorsunuz kubbeler. Eskiyen kurşun yüzler kaldırılacak. Kurşunun altındaki kubbedeki çatlaklar özellikle yağmur ve diğer kar gibi sıvıların suların akıntılarına sebebiyet olan çatlakları büyüten o yarıkların onarımıyla ilgili bir çalışma yapılacak ve sonra tekrar kurşun örtü, onarılarak yerine monte edilecek." şeklinde konuştu.

"RESTORASYON ÇALIŞMALARI SIRASINDA AYASOFYA ZİYARETE VE İBADETE KAPATILMAYACAK"

Ersoy, “Önemli bir çalışma da minarelerde gerçekleşecek. Bilim kurulumuzun önerileri dahilinde minarelerden ilki sökülmeye başlanacak. İkinci Beyazıt minaresinde bir söküm çalışması yapılacak. Kontrollü bir şekilde sökeceğiz bozulan kısımları onarıp tekrar minareyi yerine yerleştireceğiz. Diğer minarelerde de şu anda bilim kurulumuzun özellikle statikle ilgili çalışmaları devam ediyor. Gerekli görüldüğü takdirde onlar da aşamalı bir şekilde sökülüp onarılıp tekrar yerine olası bir İstanbul depremine karşı yerine sağlamlaştırılarak, güçlendirilerek tekrar konulacak. Şimdi özellikle belirtmem gereken konu, bütün bu restorasyon çalışmaları sırasında Ayasofya'yı ziyarete ve ibadete kapatılmayacak, açık olacak. Son teknoloji iskelet sistemleri kuruluyor. Gerekli güvenlik önlemleri ve koruma önlemleri alınarak hem ibadete hem ziyarete açık olacak şekilde Ayasofya restorasyonunun ikinci aşamasına başlayacağız." dedi.

"GALATA KULESİ'NİN KÜLAHI, KISMİ OLARAK SÖKÜLECEK ALTINDAKİ YAPI ONARILACAK"

Galata Kulesi restorasyonu ile ilgili de konuşan Ersoy, “Biliyorsunuz, 3 yıl önce Galata kulesinde çok detaylı bir restorasyon yapılmıştı. Fakat o dönemde ebabil kuşlarının göç dönemine denk geldiği için dış cephedeki iskeleyi onarımı tamamlayamadan sökmek zorunda kalmıştık. Şimdi önümüzdeki ay itibariyle çevre güvenliği sağlanarak geçici vinç sistemleriyle dış cephedeki düzenlemeler tekrar elden geçirilecek. Yani orada kopmalar oluyordu bazı taşlarda, gevşemiş olan taşlar güçlendirilerek yerine tekrar sağlam bir şekilde monte edilecek. Kontrollü bir şekilde yapılacak. Sonra Eylül itibariyle yani ebabil kuşların göç dönemi buradaki konaklama dönemi bitip göçe başladıktan sonra buradan ayrıldıktan sonra Eylül ayında özellikle külahta yani kulenin külahında daha önce yapılamayan çalışma gerçekleştirilecek. Külah kısmi olarak sökülecek. Altındaki yapı onarılacak ve tekrar o kurşun külah tamir edilerek yerine takılarak, geçen sefer yarım kalan ertelenmiş olan tadilat kısmını da bu şekilde tamamlamış olacağız. Biliyorsunuz yapıldıktan sonra müze şekline dönmüştü. Eskiden yeme içme ağırlıklı bir şekilde kullanılıyordu. Tadilattan sonra, Kültür ve Turizm Bakanlığına geçtikten sonra müze kule konseptine geçildi ve bunun da olumlu sonuçlarını gördük. Çok ciddi ziyaretçi rekorları kırmaya başladı." dedi. Ersoy "Şu an restorasyondan sonraki toplam şu ana kadar 2.5 milyon gibi bir ziyaretçi alarak Türkiye'de Topkapı Sarayı'ndan sonra en fazla ziyaretçi alan tarihi merkez haline Galata Kulesi geldi" şekline konuştu.