AYM, TCMB Başkanı ve rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemeyi iptal etti
Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanı'na Merkez Bankası (TCMB) başkanını süresinden önce değiştirme yetkisi de dahil çeşitli yetkiler veren Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) birçok maddesini iptal etti. Ayrıca, rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasının KHK ile düzenlenmesi iptal edildi.
AYM, 703 sayılı KHK'nın iptali istemiyle yapılan başvuruyu karara bağladı. Yüksek Mahkemenin 7 Aralık 2023 tarihli 482 sayfalık gerekçeli kararı bugün Resmi Gazete'de yayımlandı. Düzenlemenin tümünün iptal edilmesi istemini reddeden Yüksek Mahkeme, düzenlemede yer alan bazı hükümlerin ise iptalini kararlaştırdı.
MERKEZ BANKASI KARARI
Kararda, TCMB başkanının 5 yıl süre görevde kalacağını hüküm altına alan kararın yürürlükten kaldırıldığı hatırlatılarak, bunun anayasa aykırılık oluşturduğu belirtildi. 12 ay sonra yürürlüğe girecek kararda, "Merkez Bankası başkanının görev süresini düzenleyen hükmün yürürlükten kaldırılmasını öngören kural, Anayasa'nın İkinci Kısmı'nın Dördüncü Bölümü'nde yer alan kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden Anayasa'nın mülga 91'inci maddesi uyarınca KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın mülga 91'inci maddesine aykırıdır. İptali gerekir" denildi.
REKTÖR VE YÖK ÜYELERİNİN ATANMASINA İLİŞKİN İPTAL
Yüksek Mahkeme, 703 sayılı KHK'de yer alan rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemeyi de anayasaya aykırı bularak iptal etti. Yüksek Mahkemece 12 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırılan iptal kararına ilişkin gerekçede, "Kural, kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden Anayasa'nın mülga 91'inci maddesi uyarınca KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın mülga 91'inci maddesine aykırıdır, iptali gerekir" ifadelerine yer verildi.
AYM, 2547 Sayılı Kanun'un 6'ncı Maddesi'nin (b) fıkrasının (5) numaralı bendinin, 703 saylı KHK ile değiştirilmesine ilişkin düzenlemeyi de iptal etti. Yüksek Mahkeme düzenlemedeki, '21 üyeden oluşan YÖK'ün 7 üyesinin, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından belirlenmesinin ardından Cumhurbaşkanı onayı ile görev başlayacağı'na ilişkin düzenlemenin, '...Cumhurbaşkanı tarafından atanması' şeklindeki değiştirilmesini Anayasa'ya aykırı buldu. ÜAK'ın, YÖK'e üye seçen bir kuruluş olduğu aktarılan kararda, yapılan değişiklikle ÜAK tarafından seçilen üyelerin doğrudan üye sıfatını kazanamadıkları, nihai olarak bu sıfatı kazanmalarının Cumhurbaşkanı'nın takdirine bağlı kılındığı belirtildi.
TRT KARARI
Kararda ayrıca, TRT Genel Müdürüne en yüksek devlet memuru aylık ve sözleşme ücreti ödenmesine ilişkin düzenleme, 9 ay sonra yürürlüğe girmek üzere Yüksek Mahkemece iptal edildi. Kararda, mali ve sosyal haklara ilişkin düzenlemelerin, Anayasa'da yer alan 'mülkiyet hakkına ilişkin' olduğu belirtilerek, bu konuda KHK ile düzenleneme yapılamayacağı kaydedildi