12 bin kilometre uzaktan gelen kırlangıçlara ‘dost proje’ ile koruma

Antalya'da doğa bilimci Hüseyin Çağlar İnce tarafından çevre komitesi başkanlığını yaptığı SKAL International Derneği ve 50'yi aşkın 5 yıldızlı otelin iş birliğiyle yürütülen 'Kırlangıç Dostu Oteller' projesi kapsamında, ilkbahar mevsiminde Türkiye'ye göç eden kırlangıçların, sahillerdeki otel binalarına yaptıkları yuvalar ve kırlangıç yavruları koruma altına alınıyor. Türkiye'deki kuşlar, kelebekler, kurbağa ve sürüngenler, memeliler, ağaç ile çalıların tanıtıldığı ve doğa gözlemine başlama rehberi olarak tasarlanan 'Doğadabuan' kitabının da yazarı olan İnce'nin projesi kapsamında, doğanın farkında nesiller ve doğaya saygılı işletmeler hedefleniyor. Sosyal sorumluluk oluşumu 'Doğadabuan', ilkokul çocuklarına kuş gözlemciliğini öğretiyor. Çocuklara, kuşları avlamak yerine fotoğraflaması anlatılıyor. Bu kapsamda, Antalya'da artık birçok 5 yıldızlı otelde özellikle kırlangıç yuvaları bozulmak yerine çok dikkatli korunuyor.

BİNLERCE YUVA OLUŞMAYA BAŞLADI

İlkbahar mevsiminin göçmen kuşların gelme zamanı olduğunu söyleyen Hüseyin Çağlar İnce, tıpkı leylekler ve birçok kuş türü gibi kırlangıçların da geldiğini belirtti. 10 yıldır uyguladıkları Kırlangıç Dostu Oteller projesinin her yıl mart ayı başında kırlangıçların gelişiyle başladığını anlatan İnce, "Kırlangıçlar yuva yapmaya başlıyor. Bu yuvaları da çoğu zaman binaların köşelerine yapıyorlar. Antalya ve Muğla'nın turizm alanlarına baktığımızda otellerin yoğunlukta olduğu bölgeleri, milli parklar ve korunan alanların etrafında görüyoruz. Çünkü bu bölgeler aslında Avrupa'nın biyolojik teşhir açısından en zengin bölgelerinin başında geliyor ve buraları kırlangıçlar da tercih ediyor. Çünkü burada buldukları su birikintileri, çamurlar, buradan aldıkları parçalarla da çok hızlı şekilde en yakındaki duvar, bir kaya parçasına yuva yapma ihtiyacı duyuyorlar. Dolayısıyla otellerde bolca, binlerce, belki yüz binlerce kırlangıç yuvası oluşuyor" dedi.

OTELLERDE ŞİKAYET KONUSU OLUYOR, YUVALARI BOZULUYORDU

Yıllar önce kırlangıç yuvalarını otellerin bozduklarını fark ettiğini ve çok üzüldüğünü ifade eden İnce, “Zaten kuş gözlemcisiyim, doğaya karşı ilgim var. Tabii sadece benim değil, halkın da kırlangıç yuvasını bozmama gibi bir geleneği var. Bununla ilgili birçok sosyal medya paylaşımında bulundum fakat sonuç alamadım. Sonra Kırlangıç Dostu Oteller projesini SKAL Antalya ile birlikte gerçekleştirdik ve şöyle bir şey yaptık. Problemin kökenine indiğimizde, kırlangıçlar yuvalarını yaparken, bazı dışkılarını, bazı çamur artıklarını yere düşürüyor. Bu da misafir şikayetine neden oluyor. Misafir şikayeti de otellerde önemli, tazminata kadar giden bir durum" diye konuştu.

'KIRLANGIÇLARIN ÇOK DEĞERLİ OLDUĞUNU TURİSTLERE HİSSETTİRDİK'

Buna karşın kırlangıçları otelin bir değeri olarak gösterdikleri projeyi başlattıklarını belirten İnce, “Bir broşür hazırladık, 'Sizler gibi uzak ülkelerden gelip, otelimizi ziyaret eden kırlangıçları lütfen rahatsız etmeden izleyiniz. Onlar Güney Afrika'dan 12 bin kilometre yolculuk boyunca çölleri ve koskoca Akdeniz'i geçerek buraya geliyor. Her sene iki, üç defa yavru çıkarıyorlar. Bu yavrulara uçmayı öğretiyorlar ve geri dönüyorlar. Ki, aslında baktığımızda Karain Mağarası'ndaki mağara yaşamında bile biz kırlangıç yuvalarıyla beraberdik. Kırlangıç yuvalarına bakarak belki kerpiç mimariyi keşfettik. Orta Anadolu'daki, Çatalhöyük'teki yerleşimlerde kerpiç mimari ve tepeden girilen evler görüyoruz. Diğer taraftan kırlangıç tarih boyunca insanları etkilemiş. Shakespeare, Moliere, birçok yerde geçtiğini biliyoruz. Bu açıdan kırlangıçların çok değerli olduğunu turistlere hissettirdik ve projeye dahil olan otellere de belgeler vermek suretiyle motive ederek kırlangıç projesine dahil ettik" ifadelerini kullandı.

50'DEN FAZLA OTEL KATILDI

Projenin sıfır bütçeli, herkesin kendi katkılarıyla yürütüldüğü ve 50'den fazla 5 yıldızlı otelin katıldığı bir proje olduğunu dile getiren İnce, şöyle konuştu:

“Kırlangıçları izlemek aslında çok keyiflidir. Yağmur yağmadan önce hızlı hareketlerinden yağmurun yağacağını tahmin edebilirsiniz. Kırlangıçların hareketlerini gözlemlersek birçok konuda bize bilgi de verebiliyor. Diğer taraftan şimdi yuva yapmaya başladılar. Yumurtaları bırakacaklar. Haziran sonu gibi elektrik tellerinde genç kırlangıçları göreceğiz. Yoldan geçerken bile fark edebilirsiniz. Acemi kırlangıçlar diziliyorlar tellere ve uçma antrenmanı yapıyorlar. Uçmayı öğreniyorlar. Tabii otellerde kırlangıçla başlayan bir doğa farkındalığı oluşunca sonrasında kuş gören otel bizi aramaya başladı. Ardından bahçedeki diğer canlı türlerini merak etmeye başladılar. Bu sayede bir doğa farkındalığı akımı başladı. Otellerin bahçesindeki kuşlar, kelebekler, ağaçlarla ilgili çok sayıda kitap ve video ürettik."

YUVALARI KORUNUYOR

SKAL International Antalya Derneği Başkanı Uğursal Uğur, kırlangıçları özellikle yuva yapma dönemi içerisinde koruma altına almak adına yaklaşık 10 senedir otellerle beraber bu projeyi yürüttüklerini söyledi. Uğur, “Bu projemizde otellerin özellikle balkonlarına, gizli yerlerine yuva yapan kırlangıçların korunmasını, o yuvaların belirli şekilde tutulmasını öneriyoruz. Bunun için de farkındalık ve bilinç adına özellikle doğa bilimci kardeşimizle birlikte otellere yönelik belirli kampanyalar düzenliyoruz. Kampanya doğrultusunda kırlangıçlarımızın rahat, güvenli şekilde yuva yapmalarını ve çoğalmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Özellikle ev, sitelerde, belirli balkonlarda, rüzgar almayan, kendisini güvenli gördüğü her yerde kırlangıçlar yuva yapıyor. Bu yuvalanmayla doğru orantılı olarak, sanki bir kirmiş gibi gözüküyor ama değil. Doğaya, ağaçlara çok fazla katkısı olan bir tür" dedi.