Betam: İşgücü ve istihdam ve işsizlikte azalma

Betam Direktörü Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Mehmet Cem Şahin'in, "İşgücü ve istihdamda düşüş, işsizlikte azalma" başlıklı araştırma notunda, "İşgücü ve istihdam oranında gerçekleşen düşüş Ocak 2005’ten bu yana gerçekleşen en yüksek düşüş oldu" denildi ve şu saptamalara yer verildi:

"Sektörel verilere göre bütün sektörlerde istihdam kaybı yaşanırken, en ciddi düşüş tarım (218 bin) ve hizmetlerde (194 bin) gerçekleşti. İnşaat sektöründe 28 binlik istihdam kaybı gerçekleşirken, sanayide ise 56 binlik istihdam azalışı kaydedildi. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre özellikle erkek istihdamında ve işgücünde ciddi kayıplar gerçekleşti ve işsizlik oranı arttı. Buna karşılık kadın işsizlik oranında düşüş kaydedildi. Bu düşüşün nedeni kadın işgücünde 132 bin azalış gerçekleşirken istihdamda azalışın 42 binle sınırlı kalmasıdır."

Betam notunda, salgın öncesi "zaten süregelmekte olan" yavaş işgücü artışı, salgının da etkisiyle yerini işgücü azalışına bıraktığına dikkat çekilerek, "Tarım dışı istihdam ise 277 bin azalarak 22 milyon 856 bin kişiye düştü. İstihdamdaki gerilmeye rağmen işgücünde meydana gelen şiddetli düşüş sonucu tarım dışı işsiz sayısı 79 bin kişi azalarak 3 milyon 907 bin olarak kaydedildi, tarım dışı işsizlik oranı da 0.1 puan azalışla yüzde 14.6 düzeyine geriledi" denildi.

Betam notuna göre, işgücünde düşüş ilk kez yaşanıyor:

"Bu kez işgücü oranında bariz ve istihdam oranından daha güçlü bir azalma söz konusudur. Kurumsal olmayan çalışabilir nüfus artmaya devam ederken tarım dışı işgücüne katılım oranı Şubat 2019’dan Şubat 2020’ye yüzde 52.9’dan yüzde 50.7’ye 2.2 puan geriledi. Tarım dışı istihdam oranı ise bir yılda yüzde 46.0’dan yüzde 44.3’e 1.7 puan geriledi."

"İşgücü tanım icabı istihdamdakiler ile iş arayanların (işsizler) toplamından ibarettir" denilen araştırma notunda, "İşgücündeki istisnai gelişme, işini kaybedenlerin ve ilk kez işgücü piyasasına girecek olanların bir bölümün bundan “iş bulamayacağını düşünerek iş aramaktan vazgeçtiğini gösteriyor denildi ve şu saptamalara yer verildi:

"Bu davranış önemli ölçüde TÜİK tarafından 'iş bulma ümidi olmayanlar' olarak sınıflandıranların sayısındaki artışa yansıyor.

"İş bulma ümidi olmayanlar sayısı Ocak 2019’dan beri sürekli artıyor, Şubat 2020 döneminde artışın hızlandığı gözlemleniyor.

"Ocak 2019’a bu sayı 500 bin civarındayken bir yıl içinde iki katına çıkarak 1 milyona dayandı."

Betam tahmin modelinin salgının etksinin olmadığı bir işgücü piyasası için Mart 2020 döneminde (Şubat-Mart-Nisan) 0.2 yüzde puan azalarak yüzde 14.4'e gerileyeceğini öngördüğü anımsatılan Betam notunda, "Salgının Nisan ayı etkisinin modelde kullanılan verilere henüz yansımamış olması, tahminlerin güvenilirliği açısından sorunludur. Bu nedenle Şubat dönemi İşgücü Görünümü notumuzda yayınlamamayı tercih ediyoruz. 10 Haziran 2020’de yayınlanacak olan Mart dönemi İşgücü Görünümü notumuzda bu tercihi gözden geçireceğiz" denildi.