YÖK'ten, üretken yapay zeka kullanım rehberi

YÖK Başkanı Özvar, video açıklama ile Kurul'un dijitalleşme, yapay zeka ve büyük veri konusunda yürüttüğü teknik çalışmalar kapsamında rehberin hazırlandığını belirterek, hızla gelişen ÜYZ alanındaki riskleri ve fırsatları anlamaya, değerlendirmeye, risklere karşı önlem almaya katkı sağlamak üzere yükseköğretim kurumlarını bilgilendirme amacıyla hazırlanan rehberin, üniversitelere gönderildiğini bildirdi. Özvar, ÜYZ'nin yükseköğretim süreçlerine entegre edilmesinde, etik değerlerin belirlenmesinin ve bu değerlere dayalı olarak etik kuralların oluşturulmasının bilimsel dürüstlüğün ve bilime olan güvenin korunması açısından son derece önemli olduğunu vurguladı.

Yükseköğretim kurumlarının ve bilim insanlarının, akademik çalışmalar ve bilimsel üretimde etik standartların korunması ve geliştirilmesinde topluma karşı sorumluluk taşıdıklarını belirten Özvar, "ÜYZ'nin bilimsel araştırma ve yayınlarda kullanımı ile ilgili kararlarda bilim, teknoloji ve etik belli bir dengeye oturtulmak zorunda. Yükseköğretimde ÜYZ kullanımı, bünyesinde pek çok fırsatın yanı sıra; çeşitli riskleri de barındırıyor. Bu rehber hızla gelişen ÜYZ alanındaki riskleri ve fırsatları anlamaya, değerlendirmeye, risklere karşı önlem almaya katkı sağlamak üzere yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek amacıyla hazırlandı" dedi.

Rehberin hazırlık sürecinde ÜYZ'nin yükseköğretime sunduğu fırsatları ve ortaya çıkardığı tehditleri anlamaya yönelik çalıştaylar düzenlediklerini, akademisyenlerin ve iş dünyasının görüşlerini aldıklarını anlatan Özvar, "İlk olarak Orta Doğu Teknik Üniversitesinde 'Yükseköğretimde Üretken Yapay Zeka: Fırsatlar ve Tehditler' başlıklı çalıştay düzenledik. Sonrasında, İstanbul Teknik Üniversitesinde iş dünyasından teknoloji profesyonellerinin katılımıyla 'Yükseköğretimde Üretken Yapay Zeka: YÖK-Sektör Buluşması' toplantısı gerçekleştirildi. Alan uzmanı hocalarımızdan oluşturulan bir komisyon tarafından hazırlanan rehber taslağı çeşitli üniversitelerimizden hocalarımızın da görüşleri alındıktan sonra Genel Kurulumuza sunuldu. Genel Kurul üyelerimizin de katkılarıyla rehbere son hali verildi" diye konuştu.

'İHTİYAÇ DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEME YAPILABİLİR'

Özvar, rehberde yer alan etik değer ve ilke ve tavsiyelerin üniversitelere rehberlik etmesini umut ettiklerini belirterek, "Yaşadığımız bu dinamik süreçte, önümüzdeki dönemde gelişmelere bağlı olarak üniversitelerimiz bu rehberi kullanarak yapay zekanın yalnızca bilimsel araştırma faaliyetlerinde değil, aynı zamanda derslerde kullanımına yönelik kendi ihtiyaçları doğrultusunda düzenlemeler yapabilirler" dedi.

4 BAŞLIKTAN OLUŞUYOR

Ayrıca, dört başlıktan oluşan rehberde; 'ÜYZ'nin Bilimsel Araştırma ve Yayınlarda Kullanımının Etik Boyutu' başlığı altında, ÜYZ'nin amaç ve kapsamı, dayandığı ve tehdit ettiği etik değerler ile bilimsel doğruluk ve dürüstlük açısından taşıdığı riskler ele alınıyor. İkinci başlıkta, 'ÜYZ Kullanımında Temel Etik Değer ve İlkeler' adı altında, şeffaflık, dürüstlük, özen, adalet ve saygı, gizlilik ve mahremiyetin korunması, hesap verebilirlik ve sorumluluk üstlenme ve etik iklime katkıda bulunma gibi ilke ve değerler açıklanıyor. Üçüncü başlıkta, 'ÜYZ Kullanımında Karşılaşılabilecek Önemli Bazı Riskler ve Başlıca Etik Sorunlar' anlatılırken ÜYZ sistemlerinin kullanımında bazı önemli tavsiyeler ve sık sorulan sorular ile rehber tamamlanıyor.